Diyarbakır Ziya Gökalp İlkokulu koruma projesi
Diyarbakır Ziya Gökalp Primary School conservationproject
- Tez No: 851049
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA MERAL HALİFEOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
Diyarbakır Ziya Gökalp İlkokulu, 19. yüzyıldan günümüze ulaşan bir kültür varlığıdır. Yapı, Diyarbakır kent merkezinde Suriçi Bölgesi'nin kuzeybatı diliminde yer almaktadır. Dicle Nehri kıyısında, bazalt plato üzerinde, surlarla kaplı olan bölgenin tarihi M.Ö. 7.000 yılına uzanmaktadır. Bölgede ve dünya tarihinde önemli roller oynayan çeşitli uygarlıklar, yörede birçok anıtsal eser bırakmıştır. Ziya Gökalp İlkokulu da Türkiye Cumhuriyeti kurulmadan önce Osmanlı Geç Dönemi içerisinde inşa edilmiş bir eğitim yapısıdır. Okul, kent içerisinde bu dönemden günümüze ulaşabilen üç eğitim yapısından biridir. Tarihi Suriçi Bölgesinde ise döneminin tek örneğidir. Mimarlık ve eğitim tarihinde modernleşmenin sembolü olan okul, korunarak geleceğe aktarılması gereken bir mirastır. Tarihi Suriçi Bölgesi'nde, ana ulaşım arterlerine yakın bir konumda yer alan okul, Ziya Gökalp Sokak üzerinde farklı dönemde inşa edilmiş ek yapılarıyla birlikte yer almaktadır. Mülkiyeti, maliye hazinesine ait okulun tahsis edildiği ve bakımından sorumlu olan kurum Millî Eğitim Bakanlığı olup, birinci dereceden tescilli bir kültür varlığıdır. Ancak, yapı günümüze koruma bilincinden uzak çeşitli uygulamalarla ulaşmış olup, esaslı bir koruma projesi mevcut değildir. Yapının sahip olduğu mekansal ve kültürel değerleri ön plana çıkaracak kapsamlı bir koruma çalışmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Okulun olası herhangi bir tahribat durumunda yazılı kaynak olarak gösterilebilecek detaylı bir projesinin olmaması yapının belgelenmesini zorunlu, yapıyla ilgili yapılan bu çalışmayı ise özgün kılmaktadır. Çalışma kapsamında öncelikle; Diyarbakır Ziya Gökalp İlkokulu'nun inşa edildiği Osmanlı Geç Dönemi sosyal ve siyasal ortamının eğitim ortamına yansımaları araştırılmış; dönem olanaklarının Diyarbakır kenti içerisindeki yansımaları irdelenmiştir. Osmanlı Geç Dönemi içerisinde birçok alanda yenileşmenin gerçekleştiği ve bir kırılma noktası olarak görülen Tanzimat Dönemi (1839-1876) ve Erken Cumhuriyet Dönemi, çalışmanın sınırlarını oluşturmuştur. Diyarbakır Ziya Gökalp İlkokulu, dönemin sanat anlayışı/mimari/eğitim yapıları ve kent içerisinde aynı dönem inşa edilmiş yapılar ile birlikte değerlendirilmiştir. Kentin kültür mirası içinde önemli bir yere sahip Diyarbakır Ziya Gökalp İlkokulu'na yönelik koruma bilinci ile tespit ve belgeleme çalışmaları yapılarak, rölöve çizimleri oluşturulmuştur. Yapının tahribatları ve yapıyı etkileyen olumlu/olumsuz faktörler belirlenerek mevcut işlev ve olanaklar yeniden değerlendirilmiştir. Yapının dönemsel araştırmalarına dayalı restititüsyon projesi hazırlanmıştır. Koruma ilkeleri doğrultusunda okula yönelik müdahale kararları geliştirilmiş ve restorasyon projesi hazırlanmıştır. Bu çalışma ile ilgili kurum/kuruluşlar aracılığıyla okulun restorasyonunun yapılarak yapının Suriçi Bölgesi'nde algılanabilirliğinin arttırılması ve özgün kültürel değerlerinin gelecek nesillere ulaştırılması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Diyarbakır Ziya Gökalp Primary School is a 19th century cultural asset. The building is located in the northwestern part of the Historic Walled City in Diyarbakır city centre. The history of the region, which is on the banks of the Tigris River, on a basalt plateau and covered with walls, dates back to 7,000 BC. Various civilisations that played important roles in the region and world history have left many monumental monuments in the region. Ziya Gökalp Primary School is an educational structure built in the late Ottoman period before the establishment of the Republic of Turkey. The school is one of the three surviving educational buildings from this period in the city. It is the only example of its period in the Historic Walled City. The school, which is a symbol of modernisation in the history of architecture and education, is a heritage that should be preserved and transferred to the future. Located in the Historic Walled City, close to the main transport arteries, the school is located on Ziya Gökalp Street with its additional buildings built in different periods. The school, which is owned by the Treasury, is allocated to and maintained by the Ministry of National Education, and the building is a registered cultural asset of the first degree. However, the building has survived to the present day with various practices far from conservation awareness and there is no fundamental conservation project for the building. There is a need for a comprehensive conservation study that will emphasise the spatial and cultural values of the building. The school does not have a detailed project that can be shown as a written source in case of any possible destruction. Within the scope of the study, firstly, the reflections of the social and political environment of the Late Ottoman Period, in which Diyarbakır Ziya Gökalp Primary School was built, on the educational environment were investigated, and the reflections of the opportunities of the period within the city of Diyarbakır were examined. The Tanzimat Period (1839-1876) and the Early Republican Period, which were seen as a breaking point in the Late Ottoman Period and where innovation took place in many fields, constituted the boundaries of the study. Diyarbakır Ziya Gökalp Primary School was evaluated together with the art understanding/architecture/educational buildings of the period and the buildings built in the same period in the city. Identification and documentation studies were carried out with a conservation awareness for Diyarbakır Ziya Gökalp Primary School, which has an important place in the cultural heritage of the city, and survey drawings were created.The damages of the building and the positive/negative factors affecting the building were determined and the existing functions and possibilities were re-evaluated.A restitution project based on the periodical researches of the building was prepared.In line with the conservation principles, intervention decisions for the school were developed and a restoration project was prepared.With this study, it is aimed toxxv increase the perceptibility of the building in the Walled City Region by restoring the school through the relevant institutions and to convey its original cultural values to future generations.
Benzer Tezler
- İlkokul 4. sınıfta Türkçe ile insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi derslerinde eleştirel pedagoji uygulamaları
Critical pedagogy applications in Turkish and human rights, citizenship and democracy clases at the 4th grade of primary school
PERİHAN EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATİH YILMAZ
- Diyarbakır Ziya Gökalp Yazma Eser Kütüphanesindeki 577 nolu mecmûanın tanıtımı ve 75-179 varakları arasındaki gazellerin transkripsiyonu.
Presentation of the journal no:577 in Diyarbakir Ziya Gökalp Manuscript Library and the transkription of the ghazals between 75-179
MEHMET BÜKÜM
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıDicle Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. RAMAZAN SARIÇİÇEK
- Diyarbakır Ziya Gökalp Yazma Eser Kütüphanesi'nde yer alan tezhipli yazma eserlerin incelenmesi ve motiflerin dekoratif ürün tasarımlarında kullanılması
Examination of illuminated writing works in Diyarbakir Ziya Gökalp Writing Works Library and using motifs in decorative product designs
NAZİK AĞYAR LEBLEBİCİ
Doktora
Türkçe
2023
El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA SERPİL ORTAÇ
- Diyarbakır Ziya Gökalp Kütüphanesi'ndeki Ortaçağ İslam ciltlerinden bazı örnekler
The some samples of Medieval Islam Manuscripts in the Lilbrary of Diyarbakir Ziya Gökalp
KAMİLE DAĞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıNecmettin Erbakan ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA ŞİMŞİR
- Diyarbakır Ziya Gökalp Yazma Eserler Kütüphanesinde yer alan Arapça gramere dair eserlerin tasnif ve tanzimi
Presentation and introduction of arabic gramer manuscripts in Diyarbakır Ziya Gökalp Munuscripts Library
RIFAT IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Bilgi ve Belge YönetimiSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP DİKİCİ