Çocukluk çağı aşılarında aşı reddi-tereddüdü nedenleri ve ebeveynstillerinin değerlendirilmesi
The causes of vaccine hesitancy-refusal in childhood vaccines and the evaluation of parenting styles
- Tez No: 852742
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EDA ÖZAYDIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Aşı reddi, aşı tereddüdü, ebeveyn stilleri, çocukluk aşılar, Vaccine refusal, vaccine hesitancy, parenting styles, childhood vaccines
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Amaç: Aşı toplumların hastalıklardan korunmasında maliyet açısından en etkin yöntemdir. Aşı reddi sadece bireysel değil, toplum sağlığını da tehlikeye atan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışmanın amacı; ülkemizde giderek artan aşı reddinin sebeplerini araştırmak, aşılarla ilgili ebeveynlerin bilgi ve tutumlarını incelemek ve çözüm önerileri üretebilmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmada Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Çocuk Hastanesi'nde aşı reddi/tereddüdü tespit edilen hastalar ile tüm aşılarını yaptıran hastaların ebeveynlerine 47 soruluk anket uygulandı. Ebeveynlerin 65'i aşı reddi/tereddüdü, 66'sı kontrol grubunu oluşturdu. Ebeveynlerin sosyodemografik özellikleri, çocukluk çağı bakımlarıyla ilgili tutumları, aşı konusunda bilgi ve inanışları, aşı reddi nedenleri, bilgi kaynakları, hastalıktan korunma yöntemleri değerlendirildi. Ayrıca ebeveynlere 32 soruluk anne-babalık stilleri ve boyutları ölçeği uygulandı. İstatistiksel analizler IBM SPSS Statistics 28 paket programı kullanılarak yapıldı. Bulgular: Gruplar arasında cinsiyet, doğum haftası, doğum kilosu, doğum şekli ve ailedeki çocuk sayısı ile yapılan karşılaştırmalarda anlamlı farklılık saptanmadı. Aşıyı reddeden grupta aylık ortalama gelir ve anne eğitim düzeyi anlamlı düzeyde yüksek saptandı. Aşıyı reddeden grupta çocukluk çağı aşılanmasını gerekli, güvenli ve koruyucu görenlerin oranı aşıyı reddetmeyen gruptan anlamlı olarak daha düşüktü. Aşılarının kısırlık, otizm yapabileceğine inananların oranı anlamlı olarak daha yüksekti. Aşı reddini; aşıları gerekli görmemenin 15,9 kat, içindeki maddelerin çocuğuna zarar verebileceğini düşünmenin 25,7 kat, ilaç firmalarının menfaatine olduğunu düşünmenin ise 5 kat artırdığı gözlendi. Ebeveynlerin aşı reddi/tereddüdü için bilgi kaynağı olarak en fazla sosyal medya kullandıkları görüldü. Aşıyı reddeden grupta yetkin/demokratik ebeveyn puanı aşıyı reddetmeyen gruptan anlamlı olarak daha yüksek iken, yetkeci/otoriter ve izin verici ebeveyn puanı istatiksel anlamlı olarak daha düşük bulundu. Sonuç: Araştırmamızda tüm gruplarda önemli düzeyde aşı ile ilgili bilgi eksiklikleri ve yanlış bilgilendirmeler görüldü. Ebeveynlerin aşılarının etkinliği, olası yan etkileri ve yararlarına ilişkin yeterince bilgilendirilmesi bilinçli bir seçim yapmalarını sağlayabilir. Aşı reddi/tereddüdü ile bilimsel gerçekler ışığında etkin mücadele edilmelidir. Yanı sıra bu çalışma ebeveynlerde aşı reddi/tereddüdünde anne-babalık stillerini araştıran ilk araştırmadır.
Özet (Çeviri)
Aim: Vaccination is the most cost-effective method to protect societies from diseases. Vaccine rejection is an important public health problem that endangers not only individuals but also public health. The aim of this study is to investigate the reasons for the increasing vaccine refusal in our country, to examine the knowledge and attitudes of parents about vaccines, and to produce solution suggestions. Material and Method: In thıs study, a 47-question survey was applied to the parents with vaccine refusal/hesitancy at Ankara Bilkent City Hospital Children's Hospital, and to the parents who had all their vaccinations. 65 of the parents were in the vaccine refusal/hesitancy group and 66 were in the control group. Sociodemographic characteristics of the parents, their attitudes towards childhood care, their knowledge and beliefs about vaccination, reasons for vaccine refusal/hesitancy, sources of information, and methods of protection from the disease were evaluated. In addition, a 32-question parenting styles and dimensions questionnare was applied to the parents. Statistical analyzes were performed using the IBM SPSS Statistics 28 package program. Results: No significant difference was found between the groups with respect to gender, week of birth, birth weight, mode of delivery and number of children in the family. Average monthly income and maternal education level were found to be significantly higher in the group that refused vaccination. In the group that refused the vaccine, the rate of those who considered childhood vaccination necessary, safe and protective was significantly lower than the group who did not reject the vaccine. The rate of those who believed that their vaccines could cause infertility and autism was significantly higher. It was observed that the rejection of vaccines increased by 15,9 times because of not seeing them as necessary, by 25.7 times because of the thought that the substances in them could harm the child, and by 5 times because of the belief that they were in the interest of pharmaceutical companies. It was observed that parents mostly used social media as a source of information for vaccine rejection/hesitation. In the group that refused the vaccine, the competent/democratic parent score was significantly higher than the group that did not refuse the vaccine, while the authoritarian and permissive parent score was found to be statistically significantly lower. Conclusion: In our study, significant lack of information and misinformation about the vaccine was observed in all groups. Informing parents adequately about the effectiveness, possible side effects and benefits of their vaccines can enable them to make an informed choice. Vaccine refusal/hesitancy must be combated effectively in the light of scientific facts. In addition, this is the first study which investigates the parenting styles in the parents with vaccine refusal/hesitancy.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı aşılarında aşı reddine veya aşı tereddütüne yol açan sebeplerin araştırılması
Research of the reasons that cause vaccine refusal or vaccine hesitancy in childhood vaccines
ALİ ÖZLEM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MESUT KOÇAK
- Erişkinlerin bağışıklama konusundaki bilgi, tutum ve davranışları
Knowledge, atti̇tude and behavi̇our of adults on i̇mmuni̇zati̇on
AYBÜKE COŞKUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM SUVAK
- Çocukluk çağı aşılarının reddini etkileyen faktörler: Niteliksel bir araştırma
Factors affecting the refusal of childhood vaccines: A qualitative research
ÖYKÜ TURUNÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Halk SağlığıDokuz Eylül ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT KILIÇ
- COVID-19 salgını sırasında ebeveynlerin çocukluk çağı aşılarına ve COVID-19 aşısına karşı tutumlarının değerlendirilmesi
Parents during the COVID-19 epidemic to childhood vaccinations and the COVID-19 vaccine evaluation of their attitudes
FULYA ESİN GÜZEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGİN ÇİFTCİ
- Aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinin aşı reddi konusundaki bilgi, tutum, davranış ve çözüm önerileri
Knowledge, attitude, behavior and solution suggestions of family medicine residents about vaccine rejection
BAHADIR ÜZÜLMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇİL ARICA