Geri Dön

Küresel iklim değişimi sürecinde, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve CHELSA sayısal iklim veri tabanları ile Türkiye kuraklık risk alanlarının 2011-2100 yılları arasındaki zamansal-mekansal değişiminin araştırılması

Investigation of the spatial-spatial change of Turkey's drought risk areas between 2011-2100 with Geographical İnformation Systems (GIS) and CHELSA digital climate databases in the global climate change process

PDF İndir

  1. Tez No: 852751
  2. Yazar: GÜLNAZ AY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN METE DOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) 2023 raporuna göre sera gazlarına bağlı olarak dünyadaki yüzey sıcaklıklarının 1,5°C ile 4,5°C arasında artacağı tahmin edilmektedir. Bu sıcaklık artışı sonucu ortaya çıkan yıkıcı ve önlenmesi zor çevresel krizin sonuçları zengin ve fakir bütün ülkeleri etkileyecektir. Bu nedenle, ülkelerin kuraklık risk alanlarını acilen belirlemesi ve bu bölgelerde alınacak tedbirlere yönelik çalışmaları hızla başlatması hayati derecede önem taşımaktadır. Bu tez çalışmasında; Dünyanın Kara Yüzey Alanları İçin Yüksek Çözünürlükte Klimatolojiler (CHELSA) bünyesindeki çözünürlük ve semantik doğruluk açısından en iyi sonucu veren GFDL-ESM4 yöntemindeki SSP370 ve SSP585 senaryolarının 2011-2100 zaman periyoduna ait veri tabanlarından faydalanılarak Türkiye kuraklık risk alanlarının 2011-2100 yılları arasındaki zamansal-mekânsal değişiminin belirlenmesi (haritalanması) ve yorumlanması amaçlanmıştır. Elde edilen veriler Coğrafi Bilgi Sistemlerinden (CBS) faydalanılarak kuraklık risk haritalarına dönüştürülmüş ve uzaysal analizleri yapıldıktan sonra yorumlanmıştır. Ayrıca, 2011-2040, 2041-2070 ve 2070-2100 zaman periyotlarına ait Türkiye`nin Köppen-Geiger iklim sınıflandırması haritaları elde edilmiş ve yorumlanmıştır. Kuraklık risk haritaları 2011-2100 yıllarında en yüksek sıcaklık ve en düşük yağışların bulunduğu alanların uzaysal analizi yapılarak haritalandırılmıştır. SSP 370 senaryosuna göre; 2011-2040 yıllarında %26,83'lük alana sahip olan kuraklık risk alanı 2041-2070 yıllarında %27,52'ye yükselmiş ve 2071-2100 yıllarında ise çok az bir değişiklikle %27,41'lik alana düşmüştür. En yüksek kuraklık risk alanı %95,77 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi`nde gözlemlenmiştir. Bunu sırasıyla; Marmara (%67,68), Ege (%48,16), Akdeniz (%31,23), İç Anadolu (%9,30), Doğu Anadolu (%8,23), ve Karadeniz (%5,08) bölgeleri izlemiştir. SSP 585 senaryosuna göre; 2011-2040 yıllarında %26,75'lik alana sahip olan kuraklık risk alanı 2041-2070 yıllarında %28,20'ye yükselmiş ve 2071-2100 yıllarında ise çok az bir değişiklikle %27,47'lik alana düşmüştür. En yüksek kuraklık risk alanı %96,02 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi`nde gözlemlenmiştir. Bunu sırasıyla; Marmara (%65,46), Ege (%49,07), Akdeniz (%31,51), İç Anadolu (%11,40), Doğu Anadolu (%8,24), Karadeniz (%4,44) bölgeleri izlemiştir. Sonuç olarak SSP 585 kuraklık risk alanı bölgesel sıralama olarak SSP370 senaryosu ile benzerlik göstermiştir. Bu çalışma, Türkiye'nin potansiyel kuraklık alanlarının net bir şekilde ortaya konulması ve gelecek çalışmalara ışık tutması açısından önemli sonuçlar üretmiştir.

Özet (Çeviri)

AccordingtotheIntergovermental Panel on ClimatieChange(IPCC) 2023 report, it is estimatedthatsurfacetemperatures in the world willincreasebetween1.5°C and 4,5°C duetogreenhousegases. Theconsequences of thedevastatinganddifficult-to-preventenvironmentalcrisisresultingfromthistemperatureincreasewillaffectallcountries, richandpoor. Therefore, it is of vitalimportanceforcountriestourgentlyidentifydrought risk areascendquicklyinitiatestudies on themeasuresto be taken in theseregions. Inthisthesisstudy; it has beenaimedtodetermining (mapping) andinterpretingspatio-temporalchange of Turkey'sdrought risk areasbyutilizing SSP370 and SSP585 scenariosdatabaseswhichhavehighresolutionandsemanticaccuracyfor 2011-2100 time period of the GFDL-ESM4 method of Climatologies at High ResolutionfortheEarth's Land SurfaceAreas(CHELSA).Thedataobtainedwereconvertedintodrought risk mapsusingGeographic Information Systems (GIS) andinterpretedafterspatialanalysis. Additionally, Turkey'sKöppen-Geigerclimateclassificationmapsforthe time periods of 2011-2040, 2041-2070 and 2070-2100 wereobtainedandinterpreted. Drought risk mapsweremappedbyspatialanalysis of theareaswiththehighesttemperatureandlowestprecipitation in 2011-2100.AccordingtotheSSP 370 scenario; thedrought risk area, which had an area of 26.83% in 2011-2040, increasedto 27.52% in 2041-2070 andslightlydecreasedto 27.41% in 2071-2100. Thehighestdrought risk areawasobserved in theSoutheastern Anatolia Regionwith 95.77%. ThiswasfollowedbyMarmara (67.68%), Aegean (48.16%), Mediterranean (31.23%), Central Anatolia (9.30%), Eastern Anatolia (8.23%), and Black Sea (5.08%) regions, respectively. AccordingtotheSSP 585 scenario; Thedrought risk area, which had an area of 26.75% in 2011-2040, increasedto 28.20% in 2041-2070 andslightlydecreasedto 27.47% in 2071-2100.Thehighestdrought risk areawasobserved in theSoutheastern Anatolia Regionwith 96.02%. ThiswasfollowedbyMarmara (65.46%), Aegean (49.07%), Mediterranean (31.51%), Central Anatolia (11.40%), Eastern Anatolia (8.24%),and Black Sea (4.44%) regions. As a result, the SSP 585 drought risk areawasfoundssimilartothe SSP370 scenario in terms of regionalranking.Thisstudy has producedimportantresults in terms of clearlyrevealingpotentialdroughtareas of Turkeyandsheddinglight on futurestudies.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    954715

    CBS ve oyun teorisi kullanarak tarımsal üretimde nitrat ve su kullanımının optimizasyonu

    Optimizing nitrate and water usage in agricultural production using gis and game theory

    NARGES GANJALI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CANER GÜNEY

  2. Tez No

    962805

    İklim değişikliğinde kentsel hasar görebilirlik: İstanbul- Bağcılar örneği

    Urban damage vulnerability in climate change: İstanbul- Bağcılar

    KÜBRA ALTINTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Afet ve Acil Durum Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYHAN KAHYA

  3. Tez No

    887247

    İstanbul'da kentsel büyümenin senaryo tabanlı modellenmesi ve ekolojik açıdan değerlendirilmesi

    Scenario-based modeling and evaluation of urban growth in Istanbul

    ALİYE GONCA BOZKAYA KARİP

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA ÜNSAL

  4. Tez No

    392934

    Mapping drought hazard using SPI index and GIS Case study: Fars province, Iran

    Kuraklık tehlike haritalarının SPI indisi ve CBS kullanılarak oluşturulması Pilot çalışma: Fars vilayeti, İran

    FATEMEH BAGHERI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Coğrafyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Coğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİMMET KARAMAN

  5. Tez No

    472980

    Kalkolitik ve Tunç çağlarında Göller bölgesindeki iklimsel değişiklikler ve bu değişikliklerin bölgedeki arkeolojik yerleşim sistemlerine etkisi

    Climatic changes in the Lake district during Chalcolithic and Bronze ages and its effects on archaeological settlement systems

    ARMAN TEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Arkeolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BÜLENT ARIKAN

Geri Dön