Chladnı deneyi desenlerinden esinlenilmiş ince cidarlı darbe sönümleyicilerin çarpışma performansının iyileştirilmesi
Crashworthiness improvement of thin walled impact structure inspired by chladni experiment patterns
- Tez No: 853114
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRE İSA ALBAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Otomotiv Mühendisliği, Automotive Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Otomotiv Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
İnce cidarlı yapılar otomotiv sektöründe pasif güvenlik elemanları olarak yoğun bir şekilde tercih edilmektedir. Bu yapılardan araç üzerinde hafiflik sağlamasının yanında yüksek darbe enerjisi sönümleme yeteneği de sergilemesi beklenilmektedir. Bu beklentileri sağlayabilmek adına otomotiv sektörü araştırmacıları yeni kesit geometrileri ve malzemeler üzerinde araştırmalar yapmaktadır. Özellikle son yirmi yıl içerisinde geliştirilmiş yüksek mukavemetli çelikler, alüminyum alaşımları, kompozitler, polimerler ve köpük bazlı yapıları malzeme alanındaki yenilikler olarak söyleyebiliriz. Kesit geometrileri geliştirilmesi üzerine çalışmalarda ise doğa önemli bir esin kaynağı olmuştur. Ernst Florens Friedrich Chladni (1756 - 1827), fizik ve müzik alanında önemli çalışmalar yapmış on sekiz ve on dokuzuncu yüzyıl içerisinde yaşam sürmüş önemli bir bilim insanıdır. Chladni, çalışmalarında ince metal plakalar üzerine kum taneleri serpmiş ve yanında keman çalarak titreşimler üretmiştir. Kum tanelerinin frekans değişimlerine bağlı olarak metal plaka üzerinde geometrik desenler ortaya koyduğunu gözlemlemiştir. Bu çalışma kapsamında, Chladni figürlerinden esinlenilerek tasarımları yapılmış olan 17 farklı dairesel dış duvara sahip geometrinin ve enerji sönümleme kapasiteleri, en büyük çarpışma kuvveti ve çarpışma kuvveti verimi sonlu elemanlar metoduyla incelenmiştir. Chladni'den esinlenilerek tasarlanan 1 mm et kalınlıklı geometrilere AA6061 malzeme ataması yapılmıştır. Hareketli rijit duvarın hızı 5,75 m/s olarak belirlendikten sonra çarpışmanın 60 mm boyunca devam etmesi sağlanmıştır. En uygun eleman boyutu olarak 0,8 mm belirlenmiştir. Tasarımları yapılan 17 farklı kesit geometrisinin çarpışma performansları sonlu elemanlar analizleri sonucunda elde edilmiştir. Yapılan tasarımlar arasından en iyi darbe emicinin seçilebilmesi için çok kriterli bir karar verme yöntemi olan COPRAS yöntemi kullanılmıştır. COPRAS yöntemi ile 23,78 kJ'lık enerji sönümleme, 44,69 kN'luk maksimum çarpışma kuvveti ve 0,887 çarpışma kuvveti verimine sahip olan model alternatifler içinden en iyisi olarak seçilmiştir. En iyi alternatif olarak seçilen geometriye GWO optimizasyonu uygulanmıştır. Optimizasyon sonucunda %6,6 seviyelerinde enerji emilim değerlerinde iyileştirme sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Thin-walled structures are widely preferred as passive safety elements in the automotive industry. These structures are expected to provide lightness on the vehicle as well as exhibit high impact energy absorption ability. In order to meet these expectations, automotive industry researchers are conducting research on new cross-section geometries and materials. We can say that high-strength steels, aluminum alloys, composites, polymers and foam-based structures developed especially in the last twenty years are innovations in the field of materials. Nature has been an important source of inspiration in studies on the development of section geometries. Ernst Florens Friedrich Chladni (1756 - 1827) was an important scientist who lived in the eighteenth and nineteenth centuries and carried out important studies in the fields of physics and music. In his works, Chladni sprinkled grains of sand on thin metal plates and produced vibrations by playing the violin next to him. He observed that sand grains formed geometric patterns on the metal plate depending on frequency changes. Within the scope of this study, the geometry of 17 different circular outer walls, inspired by Chladni figures, and their energy absorption capacities, maximum collision force and collision force efficiency were examined with the finite element method. AA6061 material assignment was made for 1 mm wall thickness geometries designed inspired by Chladni. In the prepared finite element model, speed of the moving rigid wall was determined as 5.75 m/s, the collision was allowed to continue for 60 mm. 0.8 mm was determined as the most appropriate element size. The crash performances of 17 different cross-section geometries were obtained as a result of finite element analyses. The COPRAS method, a multi-criteria decision-making method, was used to select the best shock absorber among the designs. With the COPRAS method, the model with 23.78 kJ energy absorption, 44.69 kN maximum collision force and 0.887 collision force efficiency was chosen as the best among the alternatives. GWO optimization was applied to the geometry selected as the best alternative. As a result of the optimization, an improvement of 6.6% in energy absorption values was achieved.
Benzer Tezler
- Investigation of timbral qualities of guitar using wavelet analysis
Gitarın tınısal özelliklerinin dalgacık analizi kullanılarakaraştırılması
ŞAFAK EKMEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAHİN SERHAT ŞEKER
PROF. DR. CAN KARADOĞAN
- Kemanın üst kapak kalınlığının köprü hareketliliği ve ses yayılımına olan etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of the violin top plate thickness on bridge mobility and sound radiation
MERVE AYTAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ GÜRER YÜCEL
- Kemençe Gövde Odunu ve Ses Tahtasına Kimyasal Modifikasyon Uygulamasının Frekans Spektruma Etkisi
The Effect On Frequency Spectrum When Chemıcal Modificatıon Applied Over Kemence's Body Wood And Soundboard
YİĞİT YURTERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Ağaç İşleriİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT SAMİ ÇETİN
- Akustik ölçüm teknikleri kullanılarak üretilen ud ses tablasının titreşim özelliklerinin kontrolü üzerine yeni bir yöntem önerisi
A novel method for controlling vibrational properties of oud soundboard constructed with acoustic measurement methods
EMİR DEĞİRMENLİ
- Temperature detection using micro plate vibrations
Mikro plaka titreşimlerini kullanarak sıcaklık tespiti
SEDAT PALA
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Makine MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KIVANÇ AZGIN