Kemanın üst kapak kalınlığının köprü hareketliliği ve ses yayılımına olan etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of the violin top plate thickness on bridge mobility and sound radiation
- Tez No: 816691
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ GÜRER YÜCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Müzik, Fine Arts, Music
- Anahtar Kelimeler: Keman Akustiği, Çalgı Yapım, Chladni Analizi, Mobilite Analizi, Ses Yayılımı, Deneysel Modal Analiz, Mod Şekli, Mod Frekansı, Violin Acoustics, Musical Instrument Making, Chladni Analysis, Mobility Analysis, Sound Radiation, Experimental Modal Analysis, Mode Shape, Mode Frequency
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: ANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Müzik ve Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Çalgı yapımcılığı, matematik, geometri, kimya, fizik/akustik fizik vb. gibi farklı alanlarla girift bir ilişki içinde ilerleyen disiplinlerarası bir alandır. Çalgı yapımcılığında kullanılan malzemelerin ses ve tınıya nasıl etki edeceği, bu malzemelerin hangi yöntemler ile seçileceği ve işleneceği başlıca bir problem konusudur. Sabit bir özelliği olmayan ağaç gibi organik malzemelerin (özellikle akustik kapak gibi direkt etkisi olan bölümlerde) standartlaşmış, önceden belirlenen kalınlık ölçülerine göre yapılması, her zaman başarılı sonuçlar elde edilmesi için yeterli değildir. Bu ölçümlemelerin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesinde, istenilen ölçülerin tespit edilmesinde bazı bilimsel araştırma yöntem, formül ve analizlerin kullanılması gerekmektedir. Ancak deneyime dayalı gelenekselleşen bazı yöntemler de vardır. Örneğin; usta-çırak ilişkisiyle aktarılan, geçmişte teknolojik olanakların olmadığı dönemlerden kalma bir edimle birçok çalgı yapımcısı; ses tablasını el ile esneterek ve parmakları ile vurarak, çıkan sese göre akort yapmakta ya da antik keman kapaklarını örnek alarak, salt deneyime (deneme, yanılma yöntemlerine) dayalı bir ölçülendirme gerçekleştirmektedir. Ortalama düzeyde işe yarayabilen bu yöntemler, her zaman sonuç vermediği gibi daha üst nitelikteki sonuçların elde edilmesi için de yeterli olmamaktadır. Bu akort yöntemlerinin, bilimsel veriler olmaksızın öznel bir yöntem olduğu, veri/kaynak olarak arşivlenmesinin zor, hatta mümkün olmadığı, geçmişten günümüze kadar çalgı yapımcılar tarafından deneyimlenmiş ve literatürde bir eksiklik olarak kendini hissettirmiştir. Bu tez çalışmasında yapılan deneylerde; öznel yöntemlerden farklı olarak, öncelikle keman üst kapakları için kullanılacak ağaçların elastikiyet modülleri hesaplanmıştır. Elde edilen veriler yardımıyla öğrenci, orkestra ve solist kemanlarının kapakları belirlenmiştir. Serbest haldeki üst ve arka kapaklara Chladni analizi uygulanarak keman akustiğinde referans alınan mod şekilleri ve rezonans frekansları elde edilmeye çalışılmıştır. Daha sonra, üst kapaklar sırayla keman gövdesine takılmış ve tellenmiş kemanlar için Chladni analizi tekrarlanmıştır. Yapılan bu deneysel modal analiz çalışmalarının yanı sıra tüm kemanlara köprü hareketliliği (mobilitesi) ve ses yayılım analizleri de uygulanmıştır. Araştırmanın sonunda, tüm kemanların rezonans frekansları ve mod şekilleri elde edilmiştir. Sadece üst kapakları farklı olan kemanlardan yayılan seslerde, hangi frekansların ne düzeyde etkili olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Musical instrument making is an interdisciplinary field with an intricate relationship with mathematics, geometry, chemistry, physics/acoustic physics, etc. How the materials used in instrument making will affect the sound and timbre and the methods of selecting and processing these materials is a significant problem. Making organic materials such as wood, which has no stable properties (especially in parts with direct effects such as acoustic plates) according to standardized, predetermined thickness measurements, is sometimes sufficient to achieve successful results. To make these measurements healthy, some scientific research methods, formulas, and analyses should be used to determine the desired dimensions. However, there are also some traditional methods based on experience. For example, many instrument makers, with an act passed down through the master-apprentice relationship, dating back to the times when there were no technological possibilities in the past, perform a measurement based solely on experience (trial and error methods) by stretching the soundboard by hand and tapping it with their fingers, tuning according to the sound produced, or taking ancient violin plates as an example. These methods, which can work at an average level, only sometimes yield results and are only sufficient for obtaining higher quality results. The fact that these tuning methods are subjective methods without scientific data and that it is difficult or even impossible to archive them as instrument makers have experienced data/sources from the past to the present has made itself felt as a deficiency in the literature. In the experiments conducted in this thesis study, unlike subjective methods, the elasticity moduli of the woods to be used for violin top plates were calculated in the first place. With the obtained data, the top plates of student, orchestra, and soloist violins were determined. Chladni analysis was applied to the free top and back plates to obtain the reference mode shapes and resonance frequencies that are considered as references in violin acoustics. Subsequently, the top plates were sequentially attached to the violin bodies and the violins were strung, and Chladni analysis was repeated for the resonating violin plates. In addition to these experimental modal analysis studies, bridge mobility and sound radiation analyses were applied to all violins. At the end of the research, resonance frequencies and mode shapes of all violins were obtained. It was determined which frequencies were effective to what extent in the sounds emitted from violins with only different top plates.
Benzer Tezler
- Güzel sanatlar liselerindeki görme engelli öğrencilerin başlangıç keman eğitiminde karşılaştıkları zorluklar
Difficulties faced by visually impaired students in fine arts high schools during initial violin training
ECE ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEYDAGÜL KAPÇAK
- Antonio Stradivari'nin keman yapımcılığındaki aşamalar
Başlık çevirisi yok
ZAFER GÜZEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiYaylı Çalgılar Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AYHAN TURAN
- 20. yüzyıl Türk müziği keman icrâ üslûbunun taksim icrâları üzerinden tespîti ve tahlîli
The determination and analysis of violin performance genre over taksim in 20th century Turkish music
İSMAİL KABACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MüzikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VASFİ HATİPOĞLU
- Hz. Musa örnekliğinde yüce Allah'ın peygamberleri eğitmesi
Education of the prophets of almighty god in the example of Moses
HAMDULLAH DEMİR
Doktora
Türkçe
2024
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ KILINÇLI
- Enzim Modifiye tereyağı (EMT) üretiminde üretim işlem koşullarının ve enzim tiplerinin belirlenmesi
Determination of process conditions and enzyme types in the production of Enzyme Modified Butter (EMB)
ÇAĞLA ULUBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gıda MühendisliğiAdana Alparslan Türkeş Bilim Ve Teknoloji ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER ERBAY