0-5 yaş arası inek sütü protein alerjisi olan çocukların ebeveyn ve/veya bakım verenlerinin besin içeriği ve etiket okuma konusunda bilgi, beceri ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi
Children with cow's milk protein allergy between the ages of 0-5 dec evaluation of the knowledge, skills and habits of parents and/or caregivers about nutritional content and label reading
- Tez No: 853458
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF KARAKOÇ AYDINER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: besin alerjisi, etiket okuma, etiket okuma alışkanlığı, etiket okuma becerisi, etiket okuma bilgisi, inek sütü protein alerjisi, tolerans, Food allergy, label reading, label reading habit, label reading ability, label reading knowledge, cow's milk protein allergy, tolerance
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Giriş ve Amaç: İnek sütü Protein alerjisi (İSPA) klinik olarak ani, hayatı tehdit edici reaksiyonlardan, kronik uzun sürede gelişen durumlara kadar çok farklı seyredebilen, hastanın ve ailesinin yaşam kalitesini etkileyebilen bir hastalıktır. Alerjik besinin beslenmeden çıkarılması şikayetlerin giderilmesinde en temel basamaktır. Besinlerde içerik ve etiket okuma alışkanlığı ülkeden ülkeye değişiklik göstermektedir. Türkiye'de besin etiketi okuma prevalansı yaklaşık %70 bulunmuştur. Alerjen besine ilişkin etiket okuma alışkanlıkları ise cinsiyet, yaş, medeni hal, eğitim düzeyi ve sosyoekonomik durumdan etkilenmektedir. Bu çalışmada 0-5 yaş arası inek sütü protein alerjisi olan hastaların ebeveyn ve/veya bakım verenlerinin besin etiketi okumaya dair bilgi, beceri ve alışkanlıklarına dair güncel durumlarını tespit etmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışma Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Alerji ve İmmünoloji Bilim Dalı'nda takipli 0-5 yaş arasında İSPA ile takipli 119 hasta ve ailesi dahil edildi. Hastaların klinik ve laboratuvar özellikleri incelendi, ebeveyn ve/ve ya bakım verenlerine besin etiketlerinde süt/süt ürünlerini okumaya dair bilgi, beceri ve alışkanlıklarına dair güncel durumlarını tespit etmek amacıyla anketler uygulandı. Ayrıca uygulanan süt/süt ürünleri eliminasyonu tedavisinden memnuniyetleri ve uyumlarına dair değerlendirme yapıldı. Tüm veriler veri tablolarına işlendi ve istatistiksel analizler yapıldı. Bulgular: Katılımcıların ortanca yaşı 25 ay (5-60); %56,3'ü erkek (n=67), %43,7'si kadındı (n=52). Hastalığın patogenezine göre dağılımında hastaların %7,6'sının IgE aracılı (n=9), %10,1'inin IgE aracılı olmayan (Non-IgE) (n=12), %82,4'ünün karma tipte alerjik reaksiyonu (n=98) vardı. Klinik değerlemesine baktığımızda hastaların %90'nında cilt bulguları (n=108); %67,2'inde gastrointestinal sistem bulguları (n=47); %16,8'inde solunum sistemi bulguları (n=20), %9'unda anafilaksi öyküsü mevcuttu (n=11). Katılımcıların bakım verenlerin besin içeriği bilgi, etiket okuma beceri ve alışkanlığı ile ilgili ölçeklerin ortanca değerleri; Objektif Bilgi Ölçeği için %73,4 (70,3-76,6), Subjektif bilgi puanı:70 (60,0-80,0). Subjektif Beceri Ölçeği 100,0 (50,0-100,0), Subjektif Beceri puanı 80,0 (70,0-90,0), Subjektif Alışkanlık ölçeği (gün/öğün) için %100,0 (50,0-100,0), Subjektif Alışkanlık puanı: 80(70,0-100,0) olarak saptandı. TSQM-9 ölçeğinin toplam skoru ortanca değeri %56,0 (48,0-64,0) iken Etkililik, Kolaylık ve Genel Memnuniyet alt ölçeklerinin skorları ise sırasıyla %77,8 (66,7-77,8), %50,0 (38,9-61,1) ve %50,0 (41,7-63,9) olarak saptandı. Ayrıca etiket okuma uyumunu değerlendiren MMÖ toplam skoru ortanca değeri %66,7 (50,0-83,3) idi. Sonuç ve Öneriler: İSPA'lılara bakım verenler besin içeriği bilgilerinin; etiket okuma beceri ve alışkanlıklarına göre daha düşük olduğunu; etiket okuma alışkanlığının İSPA'da etkili bir yöntem olduğunu ancak etkili olduğu kadar kolay olmadığını beyan ettiler. İSPA'da temel tedavi olan eliminasyon diyetinin uygun yapılması için İSPA'lıların bakım verenleri besin içeriği bilgisi açısından eğitilmeli ve bunun için kolaylıklar sağlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
İntroduction and Aim: Cow's milk Protein allergy (CMPA) is clinically a disease that can range from sudden, life-threatening reactions to chronic long-term conditions that can affect the quality of life of the patient and his family. Removing allergic food from the diet is the most basic step in eliminating complaints. The habit of reading ingredients and labels in foods varies from country to country. The prevalence of food label reading in Turkey has been found to be approximately 70%. Label reading habits related to allergenic food are affected by gender, age, marital status, educational level and socioeconomic status. In this study, we aimed to determine the current status of parents and/or caregivers of patients with cow's milk protein allergy aged 0-5 years regarding their knowledge, skills and habits of reading food Decals. Method: The study included 119 patients and their families with CMPA in the December 0-5 age range at the Marmara University Faculty of Medicine, Pediatric Alerting and Immunology Department. The clinical and laboratory characteristics of the patients were examined, online and /or the application of questionnaires to their caregivers to examine their current status of knowledge, skills and purchases of milk/dairy products on five labels. In addition, their satisfaction and compliance with the applied milk/dairy product elimination treatment were evaluated. All data were processed into data tables and statistical analyses were performed. Results: The median age of the participants was 25 months (5-60); 56,3% were male (n=67), 43,7% were female (n=52). According to the patient's pathogenesis, 7,6% of the patients have IgE-mediated (n=9), 10,1% have non-IgE-mediated (n=12), 82,4% have mixed-type warning reactions (n=98). Skin findings in 90% of the patients whose clinical evaluation we looked at (n=108);gastrointestinal system findings in 67,2% (n=47); respiratory system findings in 16,8% (n=20), history of anaphylaxis in 9% (n=11). The median values of the scales related to information, label reading ability and shopping for five of the participants' point of view were; 73,4% (70,3-76,6) for the Objective Measure of Knowledge, Subjective knowledge score: 70 (60,0-80,0). The Measure of Subjectivation Skill was determined as 100,0 (50,0-100,0), The score of Subjectivation Skill was determined as 80,0 (70,0-90,0), The measure of Subjectivation Skill was determined as 100,0% (50,0-100,0) for the day/meal, The score of Subjectivation Skill was determined as 80 (70,0- 100,0). The median value of the total score of the TSQM-9 scale is 56,0% (48,0-64,0), while the scores of the Effectiveness, Convenience and General Satisfaction subscales are ise, respectively %77,8 (66,7-77,8), %50,0 (38,9-61,1) and it was determined as 50,0% (41,7- 63,9). In addition, the median value of the total MMS score evaluating label reading suitability was 66,7% (50,0-83,3). Conclusion: Those who cared for CMPA's declared that nutrient content information was lower compared to label reading skills and habits; label reading habit was an effective method in CMPA, but it was not as easy as it was effective. In order to make the elimination diet, which is the main treatment in CMPA, appropriate, the caregivers of CMPA patients should be trained in terms of nutrient content knowledge and facilities should be provided for this.
Benzer Tezler
- İnek sütü protein alerjisi tanılı 4-10 yaş arası çocuklarda gastrointestinal semptomların incelenmesi
In children between 4-10 years diagnosed with cow's milk protein allergy examination of gastrointestinal symptoms
OZAN NECATİ EREL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. NEVİN UZUNER
- Bebeklik döneminde besin ilişkili alerji tanısı alan ve tedavide eliminasyon diyeti uygulanan çocukların başvuru anında ve takip süresi sonunda büyüme ve gelişmelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the growth and development of children who diagnosed food-related allergy in infant period and was applied to the treatment of an elimination diet, at the time of application and after the follow-up period
GÖKHAN BİRŞEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNSEL KUTLUK
- İnek sütü allerjisi olan çocuklarda yoğurt ile yükleme testi
Yoghurt loading test in children with cow's milk allergy
EVRİM ÖZEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGaziantep ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN KÜÇÜKOSMANOĞLU
- Besin alerjisi olan çocukların klinik ve laboratuvar özellikleri
Clinical and laboratory features of children WiTH food allergy
NAHIDA JABRAYILOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Allerji ve İmmünolojiMersin ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. TUĞBA ARIKOĞLU
- Fonksiyonel konstipasyonu olan çocuk hastalarda 0-2 yaştaki etiyolojik faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of etiological factors in children with functional constipation at 0-2 years old
NURGÜL BALDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ BALAMTEKİN