Geri Dön

Sıratımüstakim/Sebilürreşad Dergisi'nde yabancı okulları sorunu (1908-1925)

The issue of foreign schools in Sıratımüstakim/Sebilürreşad Journal (1908-1925)

  1. Tez No: 853793
  2. Yazar: ZAHİDE KICIR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SEVER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitimin Sosyal ve Tarihi Temelleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 245

Özet

Bu araştırmanın amacı, Sıratımüstakim/Sebilürreşad Dergisi'nde 1908-1925 yılları arasında yayımlanan makale ve yazılarda yabancı okulları sorununun nasıl ele alındığını ortaya koymaktır. Bu araştırma, nitel bir araştırmadır. Bu araştırmanın çalışma belgeleri, 27 Ağustos 1908'den 05 Mart 1925'e kadar, 25 cilt ve 641 sayı olarak yayımlanan Sıratımüstakim/Sebilürreşad Dergisi'nin yeni harflere çevrilmiş nüshalarıdır. Araştırmanın çalışma belgesi olan dergi, doküman incelemesi yaklaşımıyla incelenmiş, analizinde ise nitel içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Yabancı okulları konusu ile ilgili yazılmış makale ve yazıların tespit edilmesinden sonra, makale ve yazılar detaylı bir şekilde incelenmiş, akabinde yabancı okulları sorununun nasıl ele alındığı tarihsel bağlamda çözümlenip yorumlanmıştır. Çalışma belgeleri, orijinal dili Osmanlıca olan Sıratımüstakim/Sebilürreşad Dergisi'nin yeni harflere çevrilmiş nüshaları olması sebebiyle çevirilerin doğru yapıldığı varsayılmaktadır. Bu araştırma, 1908-1925 yılları arasında yayımlanan Sıratımüstakim/Sebilürreşad Dergisi'nin 25 cildiyle sınırlıdır. Araştırmanın sonunda, Sıratımüstakim/Sebilürreşad Dergisi'nde yer alan makale ve yazılarda, yabancı okullarının asıl amaçlarının dini, toplumsal ve siyasi olarak ele alındığı tespit edilmiştir. Makale ve yazılarda, yabancı okullarının bahsi geçen bu amaçlar doğrultusunda faaliyetlerini sürdürdükleri ve bu faaliyetlerin de yıkıcı sonuçlarının olduğunun iddia edildiği tespit edilmiştir. Dini, toplumsal ve siyasi olan bu faaliyetlerin detaylı bir şekilde ele alındığı görülmektedir. Dini faaliyetler, Müslümanlık hassasiyetiyle ele alınmış, özellikle Müslüman öğrencilerin kilisede ibadet etme zorunluluğu olağanca eleştirilmiştir. Makale ve yazılarda, yabancı okullarının toplumsal faaliyetlerini, toplumun ahlakını bozmaya ve vatan sevgisini ortadan kaldırmaya yönelik yürüttüklerinin iddia edildiği görülmektedir. Yabancı okullarının siyasi faaliyetleri, özellikle Cumhuriyet Dönemi'nde gün yüzüne çıktığı için bu faaliyetlerin bu dönemde daha detaylı ele alındığı görülmektedir. Bununla beraber makale ve yazılarda yabancı okulları sorununa yönelik çeşitli çözüm önerilerinin ortaya konduğu da tespit edilmiştir. Faaliyetleri ve doğuracağı sonuçlar konusunda endişeli bir tutumun yer aldığı görülen makale ve yazılarda bütün bunlara karşı yoğun bir şekilde çözümler üretilmeye çalışıldığı görülmektedir. Bu soruna karşı ailelerin, öğretmenlerin, cemiyetlerin, konsolosların, ulemanın, Hükümet ve Maarif Bakanlığı'nın ve hatta halkın da önemli görevleri olduğunun önemle vurgulandığı görülmektedir. Son olarak, yabancı okulları sorununa dair atılan adımların enine boyuna ele alınarak tartışıldığı tespit edilmiştir. Bu konuda özellikle Hükümet ve Maarif Bakanlığı tarafından alınan kararlar ve bu kararlar doğrultusunda atılan adımların eleştirildiği görülmektedir. Sıratımüstakim/Sebilürreşad Dergisi'nde yer alan makale ve yazılarda, yabancı okullarının gerçekten de birer 'sorun' olarak ele alınıp tartışıldığını söylemek mümkündür.

Özet (Çeviri)

The purpose of this research is to reveal how the issue of foreign schools was addressed in the articles and scripts published in Sıratımüstakim/Sebilürreşad Journal between 1908-1925. This research is a qualitative research. The documents of this research are the copies translated into new letters of Sıratımüstakim/Sebilürreşad Journal which was published from August 27, 1908 to March 05, 1925, in 25 volumes and 641 issues. The Journal that is the working documents of the research were examined through the document review approach, qualitative content analysis technique was used in analysis. After identifying the articles and articles written on the subject of foreign schools, the articles and writings were examined in detail; Subsequently, how the problem of foreign schools was handled was analyzed and interpreted in a historical context. Because of the working documents, which are the copies translated into new letters of Sıratımüstakim/Sebilürreşad Journal with original language in Ottoman language, translations are assumed to be correct. This research is limited to Sıratımüstakim/Sebilürreşad Journal's 25 volumes published between 1908-1925. At the end of the research, it was determined that the main purposes of foreign schools were discussed as religious, social and political in the articles and scripts in Sıratımüstakim/Sebilürreşad Journal. It seems that religious and social purposes are discussed in more detail than political purposes. It has been determined that foreign schools continue their activities in line with these three objectives and that these activities have devastating consequences in articles and writings. It is seen that these religious, social and political activities are discussed in detail. Religious activities were handled with Muslim sensitivity, and especially the obligation of Muslim students to worship in church was frequently criticized. It is seen in articles and scripts that it is claimed that foreign schools carry out their social activities with the aim of destroying the morality of the society and eliminating the love of the homeland. Although it seems that the political purposes of foreign schools are discussed more superficially, since the political activities carried out came to light especially in the Republican Period, these activities are discussed in more detail in this period. In addition, it has been determined that various solution suggestions for the issue of foreign schools are put forward in articles and scripts. It can be seen that intensive efforts are made to produce solutions to all these issues in articles and scripts that show an anxious attitude about their activities and their consequences. It is seen that it is emphasized that families, teachers, societies, consuls, ulama, the Government and the Ministry of Education, and even the folk have important duties against this issue. Finally, it has been determined that the steps taken regarding the issue of foreign schools have been discussed in detail. In this regard, it is seen that the decisions implemented by the Government and the Ministry of Education and the steps taken in line with these decisions are criticized. It is possible to say that foreign schools are indeed considered and discussed as a 'issue' in the articles and scripts in Sıratımüstakim/Sebilürreşad Journal.

Benzer Tezler

  1. The political thought of Eşref Edip Fergan and his place in turkish political life

    Eşref Edip Fergan'ın siyasi düşüncesi ve Türk siyasal hayatındaki yeri

    EMRE ÇALIŞKAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Siyasal BilimlerYıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MÜMİN KÖKTAŞ

  2. II. Meşrutiyet Dönemi İslamcı düşünürlerde ilerleme fikri: Sıratımüstakim-Sebilürreşad Mecmuası örneği

    Political views of Ulema in the Second Constitutional Monarcyperiod: The case of the Beyanülhak Journal

    ABDULLAH ÖZÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal BilimlerSakarya Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEBİ MİŞ

  3. Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş sürecinde mezhep tartışmaları

    The sect arguments in the transitional period from the ottoman Empire to the Turkish Republic

    SÜLEYMAN ÇAM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinÇukurova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL ŞIK

  4. 2. Meşrutiyet Döneminde İslamcılık ve Said Nursi

    Islamism and Said Nursi in the 2nd Constitutional Period

    MUHSİN İNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinGümüşhane Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT BAL

  5. Mehmet Akif Ersoy'un eserleri üzerinde dil ve üslûp incelemesi

    The language and style in the works of Mehmet Akif Ersoy

    MUSTAFA ULUÇAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖZKAN