Geri Dön

Borsa İstanbul'da katılım, likidite ve getiri arasındaki ilişkinin analizi

Stock market participation, liquidity and stock return: Evidence from Turkey

  1. Tez No: 853800
  2. Yazar: YASİN DOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜVEN SAYILGAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Bu çalışmada yerel bireysel borsa katılımı ile borsa getirisi-likidite arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada iki ayrı veri seti vardır. İlki 2013 Ocak ile 2023 Ekim dönemini içerir. İkincisi Ocak 2019 ile Ekim 2023 arası dönemi içerir. Birinci dönemde bağımlı değişkenler: BIST-100 getiri endeksinin aylık getirisi, BİST-100 işlem hacmi ve Amihud (2002) tarafından önerilen likidite yetersizlik ölçütüdür. Açıklayıcı değişkenler portföy dilimi bazında yerel bireysel yatırımcı sayısıdır. Kontrol değişekenleri TÜFE, M2 ve VIX endeksidir. Bağımsız değişkenler arasında yüksek korelasyon olması ve VIF değerlerinin yüksek çıkması nedeniyle çoklu doğrusal bağlantı sorunu gündeme gelmiştir. Stepwise Regresyon, Ridge Regresyon, Lasso Regresyon, Elastik Net Regresyon teknikleri R Studio yazılımında uygulanmıştır. Getiri modellerinde, genel olarak en düşük servet düzeyindeki yatırımcıların borsa katılımı ile borsanın aylık getirisi negatif ilişkiliyken, en zengin yatırımcı grubunun borsa katılımı ile borsa getirisi pozitif ilişkilidir. Arada kalan yatırımcıların borsa getirisi üzerindeki etkisi pozitif ancak oldukça sınırlıdır. Lasso ve Ridge regresyon modellerinde ise anlamlı değildir. İşlem hacmi modellerinde, orta servet düzeyindeki yatırımcıların (Grup 4 ve Grup 5) borsa katılımı ile işlem hacmi arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Likiditeye en büyük katkı en düşük servet düzeyindeki yatırımcıların borsa katılımından gelmektedir. Likidite yetersizlik ölçütü modellerinde, Grup 1 dışındaki diğer borsa katılımcılarının borsa katılımı ile likidite yetersizliği arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Sonuçlara genel olarak bakıldığında özellikle alt seviyedeki grupların katsayıları borsa getirisi ile oluşturulan modellerde anlamsız veya çok küçük; likidite modellerinde ise pozitif ve en büyük idi. İkinci dönemde Google Trends web sayfasında ''canlı borsa'' kelimesinin arama hacim verileri, BİST-Tüm işlem miktarı ve BİST-100 getiri endeksinin getirisi ile VAR modeli oluşturulmuştur. Değişkenlerin arasındaki ilişkinin yönü ise Granger Nedensellik testi ile incelenmiştir. Sonuçta, Google arama hacim değerlerinden işlem miktarına doğru tek yönlü, borsa getirisinden Google arama hacmine doğru tek yönlü ve işlem miktarından borsa getirisine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, it was meant to analyze the relationship between local retail equity market participation and equity return-liquidity using nationwide data. The study included two different datasets. The first one covered the period from January 2013 to October 2023. The second one covered the period from January 2019 to October 2023. In the first period, the dependent variables were the monthly return of the BIST-100 return index, BIST-100 trading volume, and the illiquidity measure suggested by Amihud (2002). The independent variables were the number of local retail investors by stock investment (wealth). Control variables were CPI, M2, and the VIX index. Multicollinearity became a concern on account of the high correlation among independent variables and high VIF values, leading to the implementation of Stepwise Regression, Ridge Regression, Lasso Regression, and Elastic Net Regression techniques. In return models, while the market participation of the wealthiest investor group was positively related to stock market return, the market participation of investors with the lowest wealth level was negatively associated with stock return. The impact of intermediate investors on stock market return was positive but limited. In Lasso and Ridge regression models, this relationship was not significant. In trading volume models, there was no significant relationship between the market participation of investors with intermediate wealth levels (Group 4 and Group 5) and trading volume. The lowes wealth-level investor groups contributed the most to the trading volume. In illiquidity models, there was a positive relationship between all groups' market participation and illiquidity except for Group 1. Overall, the coefficients of the lower wealth-level groups were negative or insignificant in the return models, while they were positive and significant in the liquidity models. In the second period, a VAR model was applied using weekly data for the search volume of the term“canlı borsa”on the Google Trends webpage, BIST-Total trading valume, and BIST-100 return index. The Granger Causality test was conducted to investigate the mutual relationship between the variables. Consequently, there was a causality relationship from Google search volume data to trading valume, from stock return to Google search volume, and from transacation valume to stock return.

Benzer Tezler

  1. Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri

    Başlık çevirisi yok

    İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    DOÇ.DR. YUSUF TUNA

  2. Gayrimenkul yatırım fonlarının gayrimenkul geliştirme sektörüne etkileri

    Effects of real estate investment funds to real estate development industry

    MEHMET ALİ ERGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FUNDA YİRMİBEŞOĞLU

  3. The effects of investor sentiment on conditional volatility of asset returns: evidence from international stock markets

    Yatırımcı duyarlılığının varlık getirilerinin koşullu değişkenliğine etkisi: uluslararası borsalardan örnekler

    UTKU UYGUR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OKTAY TAŞ

  4. BIST- Borsa İstanbul'da yapılan halka arzların şirket birleşme ve satın alma faaliyetleri üzerindeki etkileri

    The impacts of public offerings realized in BIST- Borsa Istanbul on mergers and acquisitions activities

    ZEYNEP ERBEYLER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İşletmeBeykent Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURGUT ÖZKAN

  5. Türk bankacılık sektörü verimliliğinin stokastik sınır analizi ile değerlendirilmesi

    Efficiency of the turkish banking sector: A stochastic frontier approach

    SONER KIZILKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Bankacılıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. UFUK CEBECİ