Amaranthus palmerı S. Wats.'ın Gediz Havzasında yaygınlıkve yoğunluğu ile havzada önemli olan bazı tarla bitkilerinde kimyasal mücadele olanaklarının araştırılması
Investigations on the frequency and density; of Amaranthus palmeri and its chemical control options in some important agricultural crops in the Gediz Basin
- Tez No: 853947
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET NEDİM DOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Amaç: Bu tez çalışmasının amacı Türkiye'de son yıllarda yaygınlaşan ve gittikçe önemi artan istilacı karakterli bir yabancı ot türü olan Amaranthus palmeri'nin Gediz Havzasında haritalanması ve yayılmasının önlenmesi açısından da kimyasal mücadele olanaklarının araştırılmasıdır. Materyal ve Yöntem: Çalışmalar survey, saksı ve tarla çalışmaları olarak yürütülmüştür. Survey alanını Gediz Havzası oluşturmaktadır. Surveyde A. palmeri kültür bitkisinde rastlanıldığında kaplama alanı değerlendirilmiş; kültür bitkisi dışında rastlanıldığında ise 1 m2'lik alandaki sayısı belirlenmiştir. Saksı ve tarla çalışmalarında kültür bitkilerinden ayçiçeği, domates, mısır ve pamuk; yabancı ot olarak ise Amaranthus palmeri S. Watson kullanılmıştır. A. palmeri mücadelesine yönelik çalışmalarda ise geniş yapraklı ve tek yıllık yabancı otlara ruhsatlı 14 adet çıkış öncesi, 19 adet çıkış sonrası herbisitler kullanılmıştır. Saksı çalışmalarında herbisitlerin etkileri değerlendirilirken çıkış öncesi uygulamalarda çıkış yapan A. palmeri sayıları; erken ve geç dönemde yapılan çıkış sonrası uygulamalarda A. palmeri'nin boyu, görsel etki yüzdesi ve biyokütle değerleri belirleyici olmuştur. Etkili bulunan herbisitler Aydın'da iki yıl, Manisa'da bir yıl tarla koşullarında denenmiştir. Tarla koşullarında uygulamalara karşılaştırma amacıyla çapalama da eklenmiştir. Tarlada etkilerin değerlendirilmesi ise çıkış öncesi uygulamalarda çıkış yapan A. palmeri sayıları, çıkış sonrası uygulamalarda çıkış yapan A. palmeri sayıları, yüzde kaplama oranı ve biyokütle değerleriyle belirlenmiştir. Bulgular: A. palmeri'nin Gediz Havzasında rastlama sıklığının %44,48 olduğu, görüldüğü alanların %38,35'inin tarım alanları, %61,65'inin ise tarım dışı alanlar olduğu saptanmıştır. Yoğunluğun ise tarım dışı alanlarda 0,58 adet/m2, tarım alanlarında kaplama olarak %34,35 olduğu ortaya konulmuştur. Kimyasal mücadele çalışmalarında ayçiçeği, domates ve pamukta çıkış sonrası hiçbir herbisit A. palmeri'yi kontrol edemediği gibi çıkış öncesinde de toprak tipi, sulama ve bölgesel farklılıklardan dolayı tavsiye edilebilecek nitelikte yüksek etkili herbisit bulunamamıştır. Mısırda ise çıkış öncesinde A. palmeri'ye karşı 280 g/l Dimethenamid-p + 250 g/l Terbuthylazine, 312,5 g/l S-Metolachlor + 187,5 g/l Terbuthylazine ve 225 g/l Isoxaflutole + 90 g/l Thiencarbazone-Methyl + 150 g/l Cyprosulfamide etkili bulunmuştur. Çıkış sonrasında 280 g/l Dimethenamid-p + 250 g/l Terbuthylazine, 330 g/l Terbuthylazine + 70 g/l Mesotrione, 326 g/l Terbuthylazine + 50 g/l Mesotrione her iki bölgede A. palmeri'ye karşı %90'ın üzerinde etki göstermiştir. Çapa uygulaması ise, çapalamadan hemen sonra A. palmeri miktarını bir süre azaltsa da yeni çimlenmelerle beraber populasyon tekrar hızla yükselmiştir. Sonuç: Bu çalışma ile Gediz Havzasının bazı bölgelerinde A. palmeri'nin yoğun olduğu tespit edilmiştir. Ayçiçeği, domates, mısır ve pamuk bitkilerinde A. palmeri mücadelesinde kullanılabilecek herbisitlerin etkileri belirlenmiştir. Böylelikle, ülkemizde bu yabancı otun kimyasal mücadelesine katkı sağlayacak sonuçlar elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this thesis is mapping of an alien weed species, Amaranthus palmeri that has become widespread and increasingly important in Türkiye in recent years, in the Gediz Basin and to investigate the possibilities of chemical control in order to prevent its spread. Materials and Methods: The studies were carried out as survey, pot and field studies. The survey was carried out in the entire Gediz Basin. In the survey, when A. palmeri was found in the agricultural areas during the survey, its coverage area was calculated; when A. palmeri was seen on non-agricultural areas, their total number was counted in an area of 1 m2. Sunflower, tomato, corn and cotton as cultivated plants; Amaranthus palmeri S. Watson was used as a weed in pot and field studies. In the chemical control studies carried out on A. palmeri, pre-emergence (14) and post-emergence (19) herbicides registered for broad-leaved and annual weeds were used. The effects of herbicides in pot studies were determined by the number of emerged A. palmeri in pre-emergence applications; the height, visual effect percentage and biomass values of A. palmeri in early and late post-emergence applications. The herbicides that were effective in pot studies were tested under field conditions for two years in Aydın and one year in Manisa. In field conditions, hoeing was also added to the treatments for comparison. The evaluation of the effects in the field was determined by the number of A. palmeri emerging in the pre-emergence treatments; the number of A. palmeri emerging, the percentage coverage rate and biomass values in the post-emergence treatments. Results: The frequency of occurrence of A. palmeri in the Gediz Basin was 44.48%, 38.35% of the areas were in agricultural areas and 61.65% in non-agricultural areas. The density was found to be 0.58 plants/m2 in non-agricultural areas and 34.35% in agricultural areas. In chemical control studies, post-emergence herbicides were not successful in controlling A. palmeri in sunflowers, tomatoes, and cotton, and highly effective enough to be recommended were not successful pre-emergence due to soil type, irrigation, and regional differences. In maize, 280 g/l Dimethenamid-p + 250 g/l Terbuthylazine, 312,5 g/l S-Metolachlor + 187,5 g/l Terbuthylazine and 225 g/l Isoxaflutole + 90 g/l Thiencarbazone-Methyl + 150 g/l Cyprosulfamide were effective against A. palmeri before emergence. After emergence, 280 g/l Dimethenamid-p + 250 g/l Terbuthylazine, 330 g/l Terbuthylazine + 70 g/l Mesotrione, 326 g/l Terbuthylazine + 50 g/l Mesotrione were more than 90% effective against A. palmeri in both regions. Hoeing application reduced the amount of A. palmeri for a while immediately after hoeing, the population increased rapidly again with new germinations. Conclusion: In this study, it was determined that A. palmeri is dense in some regions of the Gediz Basin. The effects of herbicides to be used in the control of A. palmeri in sunflower, tomato, corn and cotton plants were determined. Thus, results have been obtained in this study that will contribute to the chemical control of this weed in Türkiye.
Benzer Tezler
- Turunçgil alanlarında kullanılan farklı toprak herbisitlerinin Amaranthus palmeri'ye karşı etkinliklerinin belirlenmesi
Assessment of the efficacies of different soil herbicides agains Amaranthus palmeri in citrus orchards
BURAK CAN ALTUNDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NEDİM DOĞAN
- Türkiye'deki istilacı bitkilerin bazılarının Diyarbakır'daki güncel istila durumlarının araştırılması
Investigation of current invasion some of the invasive plants in DiyarbakIr, Turkey
ENİSE KARADAĞ
- Amaranthus palmeri s. Watson'nin ayçiçeği ve domates bitkilerinde rekabet gücünün araştırılması
Investigation of Amaranthus palmeri s. Watson's competitiveness in sunflower and tomato plants
CÜNEYT ÜLGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NEDİM DOĞAN
- Dev horozibiği'nin (Amaranthus palmerı S. watson) bazı yabancı ot ve kültür bitkileri ile arasındaki allelopatik etkilerin araştırılması
Investigations of the allelopathic effects of palmer amaranth (Amaranthus palmerı S. watson) between some weed species and crops
FİGEN EFİL
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NEDİM DOĞAN
PROF. DR. AHMET ULUDAĞ
- Farklı su hacmi, su kalitesi, uygulama tekniği ve gün içi uygulama zamanları koşullarında Glyphosate'ın amaranthus palmeri S. watson'ye karşı etkinliğinin araştırılması
Investigation on the efficacy of Glyphosate against amaranthus palmeri S. watson's in different water volume, water quality, application technique and intraday application times conditions
ANIL ALTUĞ PEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NEDİM DOĞAN