Organ nakli için sıra bekleyen hastalarda sosyal desteğin sorgulanması ve ruhsal hastalık riskinin araştırılması
Investigation of social support and the risk of mental illness in patients waiting for organ transplantation
- Tez No: 854194
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KENAN TOPAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Adana Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Organ Nakli İçin Sıra Bekleyen Hastalarda Sosyal Desteğin Sorgulanması Ve Ruhsal Hastalık Riskinin Araştırılması Amaç: Türkiye'de ve tüm dünyada organ yetmezliği giderek artmakta olup, organ nakli birçok son dönem organ hastalığı için tek ve kesin tedavi yöntemi olarak benimsenmiştir. Bazı hastalar kısa sürede organ nakli olabilmekte, bazı hastalar ise nakil olmak için yıllarca beklemek zorunda kalmaktadır. Hastalar kadavradan veya canlı vericiden uygun organ beklerken hayatlarını kaybetmektedir. Bu süreç nakil adayı hastaların sağlığını yalnızca bedensel değil, ruhsal ve sosyal yönlerden de etkilemektedir. Organ nakli bekleyen hastaların yaşadığı zorluklar nedeniyle aldıkları sosyal destek daha önemli hale gelir. Ayrıca yaşadıkları bu zorluklar ruhsal hastalık risklerini de arttırabilir. Bu nedenle bu hastaların takibini biyopsikososyal yönden yapmak, daha başarılı hasta takipleri ile sonuçlanabilir. Çalışmamızın amacı Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Organ Nakli polikliniğinde takip edilmekte olup organ nakli için sıra bekleyen 18 yaş ve üzeri hastalarda sosyal desteğin sorgulanması ve ruhsal hastalık riskinin araştırılmasıdır. Bu hastaları bütünsel bir açıdan incelemeyi ve bu konu hakkında daha fazla fikir sahibi olmayı umuyoruz. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte olan bu araştırma, 01.04.2022-30.06.2022 tarihleri arasında SBÜ Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Organ Nakli polikliniğinde, organ nakli için sıra bekleyen ve çalışmaya katılmayı kabul eden 18 yaş üzeri 110 hasta ile yüz yüze görüşme şeklinde yürütülmüştür. Araştırmamızda hastalara veri toplama formu ile sosyodemografik veriler, hastalığa ilişkin sorular, hastaların bilgi ve memnuniyet düzeyleri, mevcut sosyal yaşam ve yaşanan güçlükler, fiziksel ve günlük hayatla ilgili yaşanan güçlükler, organ nakli ile ilgili beklentiler ve endişelerle ilgili sorular sorulmuştur. Algılanan sosyal desteği belirlemek için Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, ruhsal hastalık riskini belirlemek için Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Veri analizinde istatistik paket programı kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılanların yaş ortalaması 44,3±12,9 yıl idi. Katılımcıların %55,5' i erkek, %62,7'si evli idi. Katılımcıların %42,7' si eşi ve çocuklarıyla yaşıyordu. Katılımcıların %51,8' i düşük eğitim seviyesinde, %68,2' si çalışmıyor, %64,5' i düşük ve orta gelir seviyesinde idi. %69,1'i böbrek nakli için, %30,9' u ise karaciğer nakli için sıra beklemekteydi. Kadınlarda anksiyete riski erkeklere göre daha yüksekti(p=0,003). Eğitim durumu ve gelir durumu arttıkça uygun organ bulunamaması, organ reddi yaşama ve ameliyatın başarısız geçmesi endişesi artmaktadır(p=0,009,p=0,004). Nakil listesinde bekleme süresi arttıkça süreçle ilgili bilgi edinme ve doktorlardan memnun olma durumu azalmaktadır( p=0,019; p=0,049). Nakil listesinde bekleme süresi arttıkça uygun organ bulunamaması ve organ reddi yaşama endişesi azalmaktadır(p=0,049; p=0,031). Hastalık süresi arttıkça ÇBASDÖ toplam puanı azalmaktadır(p=0,017). Gelir durumu arttıkça ÇBASDÖ toplam puan artmaktadır(p=0,042). ÇBASDÖ aile ve özel bir insan alt boyutu ve toplam puan arttıkça HADÖ anksiyete skoru azalmaktadır(p=0,020; p=0,023; p=0,037). ÇBASDÖ tüm puanlar arttıkça HADÖ depresyon skoru azalmaktadır(p=0,005; p=0,006; p
Özet (Çeviri)
Investigation of Social Support and the Risk of Mental Illness in Patients Waiting for Organ Transplantation Aim: Organ failure is increasing in Turkey and all over the world, and organ transplantation has been adopted as the only and definitive treatment method for many end-stage organ diseases. Some patients can have an organ transplant in a short time, while some patients have to wait for years to get a transplant. Patients lose their lives while waiting for a suitable organ from a cadaver or a living donor. This process affects the health of transplant candidates not only physically, but also psychologically and socially. Due to the difficulties experienced by patients waiting for organ transplantation, the social support they receive becomes more important. In addition, these difficulties may increase their risk of mental illness. Therefore, follow-up of these patients from a biopsychosocial perspective may result in more successful patient follow-ups. The aim of our study is to question social support and to investigate the risk of mental illness in patients aged 18 and over who are being followed up in the Adana City Training&Research Hospital Organ Transplantation Polyclinic. We hope to examine these patients from a holistic perspective and gain more insight into this topic. Materials and methods: This cross-sectional study was conducted between 01.04.2022 and 30.06.2022 in the SBU Adana City Training&Research Hospital Organ Transplantation polyclinic, with 110 patients over the age of 18 who were waiting in line for organ transplantation and agreed to participate in the study as a face-to-face interview. In our study, patients were asked questions about sociodemographic data, questions about the disease, knowledge and satisfaction levels of the patients, current social life and difficulties experienced, difficulties experienced in physical and daily life, expectations and concerns about organ transplantation with the data collection form. The Multidimensional Scale of Perceived Social Support was used to determine perceived social support, and the Hospital Anxiety and Depression Scale was used to determine the risk of mental illness. Statistics package program was used in data analysis. Results: The mean age of the participants in the study was 44,3±12,9 years. 55,5% of the participants were male and 62,7% were married. 42,7% of the participants lived with their spouses and children. 51,8% of the participants were at low education level, 68,2% were not working, 64,5% were at low and middle income level. 69,1% were waiting in line for kidney transplantation and 30,9% for liver transplantation. The risk of anxiety was higher in women than in men(p=0,003). As education and income levels increase, the anxiety of not finding a suitable organ, organ rejection and unsuccessful surgery increases(p=0,009; p=0,004). As the waiting time in the transplant list increases, the situation of getting information about the process and being satisfied with the doctors decreases(p=0,019; p=0,049). As the waiting period in the transplant list increases, the fear of not finding a suitable organ and experiencing organ rejection decreases(p=0,049; p=0,031). As the duration of the disease increases, the MSPSS total score decreases(p=0,017). As income status increases, MSPSS total score increases(p=0,042). As the MSPSS family and a special person sub-dimension and the total score increase, the HADS anxiety score decreases(p=0,020; p=0,023; p=0,037). As all MSPSS scores increase, the HADS depression score decreases(p=0,005; p=0,006; p
Benzer Tezler
- Beyin ölümü ve organ naklinin sağlık personeli ve hukuki mevzuat açısından incelenmesi
Analyzing the brain death and organ transplantation perspective of the legal legislation and health staff's approach to the topic
SELMA TEPEHAN
- Organ transplantasyonunda lojistik sürecin incelenmesi
Investigation of the logistic process in organ transplantation
NAİME FİLİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sağlık YönetimiBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiSağlık ve Biyomedikal Bilimler (Disiplinlerarası) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ZEKİ YILDIRIM
- Bireylerin sağlık okuryazarlığı seviyeleri ile doku/organ bağışına yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between levels of health literacy of individuals and attitudes towards tissue/organ donation
MEHMET ZEKİ ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLRUBA İZGÜDEN
- Kök hücre bağışı ve nakli ile organ bağışı ve nakli hakkında biyoloji öğretmenlerinin görüşleri: Sosyobilimsel bir çalışma
Viewss of biology teachers on stem cell donation and transplantation and organ donation and transplantation: A socio-scientific study
CEMRE ATAY ÇANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLCAN ÇETİN