Tanrı algısı, dini yönelim biçimleri ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkiler (Lise ve üniversite örneklemi üzerinde karşılaştırmalı bir alan araştırması)
Relationships between perception of God, religious orientation and psychological well-being (A comparative field study on high school and university sample)
- Tez No: 854270
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA NACİ KULA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Psikoloji, Religion, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 400
Özet
Bu çalışmada lise ve üniversite öğrencilerinin Tanrı algısı, dini yönelim biçimleri ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişki ve etkileşim incelenmiştir. Bu üç değişkenin bazı sosyo-demografik değişkenlerle olan ilişkisi belirlenmiştir. Çalışma kuramsal çerçeve, alan çalışması ve bulguların yorumlanması olmak üzere üç ana bölümden meydana gelmektedir. Kuramsal bölümde dokümantasyon, alan çalışmasında ise anket tekniği uygulanmıştır. Örneklem, 658 lise ve 997 üniversite öğrencisi olmak üzere 1655 öğrenciden oluşmaktadır. Uygulamada“Tanrı Algısı Ölçeği”(TA),“Yeniden Yapılandırılmış Müslüman Dini Yönelim Ölçeği”(MROS-R) ve“Psikolojik İyi Olma Ölçekleri”(PİOÖ/42) kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi, etkileşim yapısal eşitlik modeli (YEM) temelinde gerçekleştirilen istatistiki analizle belirlenmiştir. Çalışmada Tanrı algısı, dini yönelim biçimleri ve psikolojik iyi oluş ile bazı sosyo-demografik değişkenler arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Olumlu Tanrı algısı ile içsel, dışsal ve katı kuralcı dini yönelim arasında pozitif; sorgulayıcı dini yönelim arasında negatif ilişki tespit edilmiştir. Tanrı algısı ile psikolojik iyi oluş arasında ve dini yönelim biçimleri ile psikolojik iyi oluş arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. YEM analizinde önerilen sekiz hipotetik modelden sadece üniversite örneklemine ait Tanrı algısı, dışsal dini yönelim, psikolojik iyi oluş modeli bütünüyle geçerli ve anlamlı bulunmuştur. Önerilen diğer yedi modelde Tanrı algısından dini yönelim biçimlerine giden ve anlamlı olan yollar olduğu tespit edilmiştir. Ancak bu yedi modelin bir bütün olarak geçerli ve anlamlı olmadığı görülmüştür. Lise ve üniversite örneklemlerinden elde edilen bulgular karşılaştırılmış ve bazı anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship and interaction between high school and university students' perception of God, religious orientation forms and psychological well-being levels were examined. The relationship of these three variables with some socio-demographic variables was determined. The study consists of three main parts: theoretical framework, field study and interpretation of findings. Documentation technique was used in the theoretical part, and survey technique was used in the field study. The sample consists of 1655 students, 658 high school and 997 university students. In practice,“God Perception Scale”(GPS),“Revised Muslim Religious Orientation Scale”(MROS-R) and“Scales of Psychological Well-Being”(SPWB42) were used. Relationships between variables were determined by statistical analysis based on correlation analysis and interaction structural equation model (SEM). In the study, significant relationships were found between perception of God, religious orientation forms, psychological well-being and some socio-demographic variables. There is a positive correlation between positive perception of God and intrinsic, extrinsic and fundamental religious orientation; A negative relationship was found between questioning religious orientation. It has been observed that there are positive and significant relationships between the perception of God and psychological well-being and between religious orientation forms and psychological well-being. Of the eight hypothetical models proposed in the SEM analysis, only the God perception, intrinsic religious orientation, and psychological well-being model of the university sample were found to be completely valid and significant. In the other seven proposed models, it was determined that there were meaningful paths from God perception to religious orientation forms. However, it was observed that these seven models as a whole were not valid and meaningful. The findings obtained from high school and university samples were compared and it was determined that there were some significant differences.
Benzer Tezler
- Boyun eğici davranış biçimlerine dindarlık tiplerinin ve demografik özelliklerin etkisinin incelenmesi
Examining the effects of religiosity types and demographic characteristics on submissive behaviors
KÜBRA TÜRKMEN
Doktora
Türkçe
2022
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUALLA YILDIZ
- Ölümlülük bilincinin dini başa çıkma, Tanrı algısı, ölüm kaygısı ve psikolojik iyi olma ile ilişkisi
The relationship between mortality salience and God image, religious coping styles, psychological well-being and death anxiety
UMMAHAN ESRA CEYLAN
Doktora
Türkçe
2018
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUALLA YILDIZ
- İşitme engelli bireylerin manevi ihtiyaçları ve ailelerinin Tanrı algısı ile psikolojik iyi oluş düzeylerine değer odaklı manevi güçlenme ve bakım programının etkisi
The effect of value-oriented spiritual empowerment program on the spiritual needs of hearing impaired individuals and their families' perception of God and psychological well-being levels
FATMA ULU DİKİLİTAŞ
Doktora
Türkçe
2022
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZNUR ÖZDOĞAN ELSHARKAWY
- Liseli gençlerde kimlik bağlamında sosyal medya kullanımı ve din algısı: Ankara örneği
Social media use and perception of religion in the context of identity among high school youth: The case of Ankara
AMİNE AFRA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHLÜL TOKUR
- Kovid-19 pandemisi sürecinde psikolojik sağlık, tanrı algısı, algılanan stres ve kovid korkusu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between psychological health, perception of god, perceived stress and fear of Covid-19 pandemic
ŞEYDA HAKBİLEN SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZNUR ÖZDOĞAN ELSHARKAWY