Çocukluk deneyimleri ve ebeveynleşmenin cinsel benlik şeması, cinsel kompulsiyonlar ve ilk cinsel ilişki zamanlaması ile ilişkilerinin incelenmesi
An examination of childhood experiences and parentification on sexual identity schemas, sexual compulsions, and the timing of first sexual intercourse
- Tez No: 854271
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZERRİN BÖLÜKBAŞI MACİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Çocukluk Deneyimleri, Ebeveynleşme, Cinsel Benlik Şeması, Cinsel Kompulsiyon, İlk Cinsel İlişki Zamanlaması, Childhood experiences, Parentification, Sexual self-schema, Sexual compul-sions, Timing of the irst sexual intercourse
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Amaç: Bu araştırmanın genel amacı yetişkin bireylerin kendilerini cinsel yönden tanımlama şekilleri, ritüelleşmiş ya da rutinleşmiş olan cinsel aktiviteleri gerçekleştirmek için duydukları dürtüler ve cinsel ilişkiyi ilk deneyimledikleri yaş ile çocukluk yaşantıla-rındaki deneyimleri ve erken yaşantılardaki ebeveynlik rolünü benimseme tutumları ara-sında ilişkinin incelenmesidir. Yöntem: Bireylerin çocukluk yaşantılarına dair deneyimlerine ilişkin veriler Ma-nap (2015) tarafından geliştirilen“Çocukluk Yaşantıları Ölçeği”ile, ebeveynleşme düzey-lerine ilişkin veriler Közden (2015) tarafından uyarlanan“Ebeveynleşme Envanteri”ile, cinsel benlik şemasına ilişkin veriler Koçak ve Fışıloğlu tarafından uyarlanan“Cinsel Ben-lik Şeması Ölçeği”ile son olarak bireylerin cinsel kompulsiyon düzeyleri ise Akın & Çeli̇k (2015) tarafından uyarlanan“Cinsel Kompulsiyon Ölçeği”ile toplanmıştır. Araştırma-ya 498 kadın ve 150 erkek olmak üzere toplamda 648 kişi katılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler ise Yapısal Eşitlik Modeli SPSS 20.0 ve AMOS 20.0 paket programıyla kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre çocukluk deneyimleri, ebeveynleşme, cinsel benlik şeması, cinsel kompulsiyonlar ve ilk cinsel ilişki zamanlaması arasında anlamlı ilişkiler görülmektedir. Aynı zamanda değişkenlerin alt boyutları arasında da farklı düzeylerde anlamlı sonuçlar ortaya çıkmıştır. Elde edilen yol analizi sonuçlarına göre bağımsız değişkenlerden olan çocukluk yaşantıları alt alanlarından aile yaşantısı bire-yin cinsel benlik şeması alt alanlarından sevgidolu-şefkatli şemasını negatif yönde yorda-maktadır. Benzer şekilde okul yaşantısı bireyin cinsel benlik şeması olan sevgidolu-şefkatli şemasını negatif yönde yordamaktadır. Çocukluk dönemindeki aile yaşantısı ve okul yaşantısı, bireyin cinsel davranışlara yoğunlaşmasını pozitif yönde yordamaktadır. Çocukluk dönemindeki aile yaşantısı ve okul yaşantısı, bireyin cinsel dürtülerde başarısız-lığını pozitif yönde yordamaktadır. Çocukluk dönemindeki okul yaşantısı bireyin ilk cinsel ilişki yaşını negatif yönde yordamaktadır. Çocukluk dönemindeki kişisel sosyal yaşantılar bireyin cinsel benlik şeması alt alanlarından şehvetli-tahrik edici ve dolaylı-açıksözlülüğü negatif yönde yordamaktadır. Ebeveynleşmenin algılanan yararları yaşantısı bireyin cinsel benlik şemasının tüm alt alanlarını pozitif yönde yordamaktadır. Cinsel davranışlara yo-ğunlaşma ebeveynleşmenin algılanan yararları tarafından pozitif yönde yordamaktadır. Cinsel dürtülerde başarısızlığını kardeş odaklı ebeveynleşme negatif yönde yordamaktadır. İlk cinsel ilişkiyi yaşama yaşı ebeveynleşmenin algılanan yararları tarafından pozitif, ebe-veyn odaklı ebeveynleşme tarafından negatif yönde yordamaktadır. Sonuç ve Öneriler: Sonuç olarak, çocukluk deneyimleri ve ebeveynleşme alt alan-larının cinsel benlik şeması, cinsel kompulsiyonlar ve ilk cinsel ilişkisi zamanlaması alt alanlarını anlamlı bir şekilde yordadığı görüşmüştür. Bu araştırmanın sonuçları, cinsel sağlık politikalarının oluşturulması ve uygulanmasında rehberlik edecek, toplumun cinsel sağlığını geliştirecek ve ergenlerin riskli cinsel davranışlara girmesini önleyecek potansi-yele sahip olabileceği; cinsel kompulsiyonlara ve olumsuz cinsel benlik şemasına sahip olan yetişkin bireylerle yürütülecek psikolojik danışma seanslarında yol haritası çizebile-ceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The overall aim of this study is to examine the relationship between childhood experiences, parentification, and the sexual self-schema, sexual compulsion, and timing of the first sexual intercourse. Method: The data regarding individuals childhood experiences were collected using the 'Childhood Experiences Scale' developed by Manap (2015), data on the levels of parentification were obtained through the 'Parentification Inventory' adapted by Közden (2015), data related to sexual self-schema were gathered using the 'Sexual Self-Schema Scale' adapted by Koçak and Fışıloğlu, and lastly, the levels of individuals' sexual com-pulsion were measured using the 'Sexual Compulsion Scale' adapted by Akin & Çelik (2015). 498 women and 150 men participated in the study, making a total of 648 partici-pants. The data obtained from the research were analyzed using the SPSS 20.0 and AMOS 20.0 software packages. Results: According to the findings obtained in the study, significant relationships are observed among childhood experiences, parentification, sexual self-schema, sexual compulsions, and the timing of the first sexual encounter. Additionally, significant results have emerged among the sub-dimensions of these variables. According to the results of the obtained path analysis, among the sub-dimensions of childhood experiences, family experiences negatively predict the love-affectionate schema of an individual's sexual self-schema. Conversely, school experiences do not negatively predict an individual's love-affectionate schema in their sexual self-schema. Family experiences and school experien-ces during childhood positively predict an individual's focus on sexual behaviors and fai-lure in sexual impulses. Childhood school experiences negatively predict the age at which an individual has their first sexual encounter. Personal-social experiences during child-hood negatively predict the sensual-arousing and indirect-openness sub-dimensions of an individual's sexual self-schema. Perceived benefits of parentification positively predict all sub-dimensions of an individual's sexual self-schema. Focus on sexual behaviors is posi-tively predicted by the perceived benefits of parentification. Failure in sexual impulses is negatively predicted by sibling-focused parentification. The age of experiencing the first sexual encounter is positively predicted by the perceived benefits of parentification and negatively predicted by parent-focused parentification. Conclusion and Suggestions: In conclusion, it has been observed that childhood experiences and sub-dimensions of parentification significantly predict sub-dimensions of sexual self-schema, sexual compulsions, and the timing of the first sexual encounter. The results of this study are believed to provide guidance for the formulation and implementa-tion of sexual health policies, enhance the sexual health of the community, and have the potential to prevent adolescents from engaging in risky sexual behaviors. It is also thought that the findings may serve as a roadmap for psychological counseling sessions with adult individuals experiencing sexual compulsions and negative sexual self-schemas.
Benzer Tezler
- Çocukluk deneyimleri ve duygu düzenleme güçlüğünün sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarını yordama gücü
The predictive power of childhood experiences and emotion regulation difficulties for trait anger and anger expression styles
RANA AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medipol ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YELDA YILDIZ ÖNAL
- Adverse childhood experiences and romantic relationship satisfaction: The role of dyadic coping
Olumsuz çocukluk deneyimleri ve romantik ilişki memnuniyeti:Stresle çift olarak baş etmenin rolü
ELİF EYİSOYLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
PsikolojiKoç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GİZEM ERDEM GÜREL
- Sağlık kaygısı: Çocukluk çağı deneyimleri ve şema başa çıkma biçimlerinin rolü
Health anxiety: The role of childhood experiences and schema coping styles
AYNUR ERGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAMİLE GAMZE YAMAN
- Ortaokul öğrencilerinin çocukluk deneyimleri ile sınav kaygısı arasındaki ilişkide akılcı olmayan inançların aracı rolü
The instrumental role of unrational beliefs in the relationship between the childhood experiences of secondary school students and test anxiety
MEHMET CAHİT MARANGOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATA PESEN
- Olumsuz erken çocukluk dönemi deneyimleri ve aleksitimi arasındaki ilişkide öz-şefkat ve benlik saygısının aracı rolü
The mediating role of self-compassion and self-esteem in the relationship between negative early childhood experiences and alexithymia
ESRA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜGE YÜKSEL