Algılanan ebeveyn tutumu ve erken dönem uyum bozucu şemaların beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin yeme davranışı ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between perceived parenting attitude and early maladaptive schemas with the eating behavior of emerging adults
- Tez No: 854344
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN NEJAT AKFIRAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Bu araştırmanın amacı, büyüme sürecindeki algılanan ebeveyn tutumlarının ve erken dönem uyum bozucu şemaların beliren yetişkinlik dönemindeki (18- 29 yaş) sezgisel yeme, bilişsel kısıtlama, duygusal yeme ve kontrolsüz yeme ile ilişkisini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 354 kadın ve 92 erkek olmak üzere 446 kişi oluşturmaktadır. Veriler Sezgisel Yeme Ölçeği-2 (2017), Üç Faktörlü Yeme Ölçeği (2016), Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Ölçeği- Çocuk Formu (2015), Young Şema Ölçeği-Kısa Form 3 (2009) ve araştırmacı tarafından hazırlanan Demografik Bilgi Formu ile toplanmıştır. Araştırmanın verileri SPSS 29.0 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız örneklemler T- testi, Mann-Whitney U testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, Spearman-Brown Sıra Farkları Korelasyon Katsayısı ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarında bireylerin algılanan ebeveyn tutumlarının ve erken dönem uyum bozucu şemalarının tüm yeme davranışları ile ilişkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Sezgisel yeme ve bilişsel kısıtlama cinsiyete, eğitim düzeyine, diyet geçmişi, kilo memnuniyeti, fiziksel aktivite sıklığı ve beden kitle indeksine göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Duygusal yeme, cinsiyet, diyet geçmişi, kilo memnuniyeti ve beden kitle indeksine göre farklılaşmaktadır. Kontrolsüz yeme diyet geçmişi, kilo memnuniyeti ve beden kitle indeksine göre farklılaşmaktadır. Yapılan çoklu regresyon analizlerinde, bilişsel kısıtlama, duygusal yeme ve kontrolsüz yemenin sezgisel yeme davranışının önemli yordayıcıları olduğu görülmektedir. Anneden algılanan duygusal sıcaklık ve erken dönem uyum bozucu şemalardan bazıları da sezgisel yeme davranışını yordamaktadır. Bilişsel kısıtlamanın anlamlı bir yordayıcısı bulunmazken, duygusal yeme ve kontrolsüz yeme davranışlarını erken dönem uyum bozucu şemalardan bazılarının yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tüm bulgular alan yazın doğrultusunda tartışılmış, araştırmacı ve uygulayıcılara öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the relationship of perceived parental attitudes and early maladaptive schemas during the growth process with intuitive eating, cognitive restriction, emotional eating and uncontrolled eating in emerging adulthood (18-29 years of age). The study group of the research consists of 446 people, 354 women and 92 men. Data were collected with Intuitive Eating Scale-2 (2017), TFEQ- Tr21 (2016), EMBU-C (2015), Young Schema Scale-Short Form 3 (2009) and Demographic Information Form prepared by the researcher. The data of the research were analyzed with the SPSS 29.0 statistical package program. Descriptive statistics, independent samples T-test, Mann-Whitney U test, one-way analysis of variance, Pearson Product Moment Correlation Coefficient, Spearman-Brown Rank Difference Correlation Coefficient and multiple linear regression analysis were used to analyze the data. The results of the research concluded that individuals' perceived parental attitudes and early maladaptive schemas are related to all eating behaviors. Intuitive eating and cognitive restraint showed significant differences according to gender, education level, diet history, weight satisfaction, physical activity frequency and body mass index. Emotional eating varies according to gender, diet history, weight satisfaction and body mass index. Uncontrolled eating varies according to diet history, weight satisfaction and body mass index. Multiple regression analyzes show that cognitive restriction, emotional eating and uncontrolled eating are important predictors of intuitive eating behavior. Perceived emotional warmth from the mother and some of the early maladaptive schemas also predict intuitive eating behavior. While there was no significant predictor of cognitive restriction, it was concluded that some early maladaptive schemas predicted emotional eating and uncontrolled eating behaviors. All findings were discussed in line with the literature and suggestions were offered to researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- 3-6 yaşında olup anaokuluna giden çocukların annelerinde algıladıkları ebeveynlik biçimleri ile çocuk yetiştirme tutumları ve erken dönem uyum bozucu şemaların etkisi
3-6 years old and in kindergarten children to perceive mothers parenting attitudes and raising children with early compliance forms of destructive relationships of schemas
TUĞÇE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. PERVİN SEVDA BIKMAZ
- Evli bireylerde erken dönem uyum bozucu şemalar, algılanan ebeveynlik stilleri, şema sürdürücü başa çıkma davranışları ve evlilik uyumu arasındaki ilişkiler: Şema terapi modeli çerçevesinde bir inceleme
The relationship among early maladaptive schemas, schema-related coping behavior, perceived parental attitudes, and marital adjustment: An examination through the schema therapy model
TUĞÇE TUNÇEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYLEM ÖZTEN
- Opioid kullanım bozukluğu olanlarda bağımlılık profilinin erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveyn tutumu ve çocukluk çağı travmaları ile ilişkisi
The relationship of addiction profile with early maladaptive schemas, perceived parental attitude and childhood traumas in patients with opioid use disorder
RUKİYE DEMİRBAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN KONKAN
- Ergenlerdeki saldırganlığın açıklanmasında aile iletişim kalıpları ve algılanan ebeveyn kabul düzeyinin rolü
The role of family communication patterns and perceived parental acceptance level in explaining aggression in adolescents
BEYZA AYYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ALTUN
- Ergenlerde algılanan ebeveyn tutumu ve erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examinaton of the relationship between adolescents' parental attitudes and early maladaptive schemas
ÖZLEM ÖLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE ELAGÖZ YÜKSEL