Herbert Spencer'da rasyonel faydacılık
Rational utilitarianism in Herbert Spencer
- Tez No: 854375
- Danışmanlar: PROF. DR. BİCAN ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Bu tez, Herbert Spencer'ın felsefi düşüncesini faydacılık ve doğal hukuk – doğal hak öğretileri çerçevesinde değerlendirme amacını gütmektedir. Dönemin önemli düşünürlerinden biri olarak kabul edilen Spencer, ortaya koyduğu sentetik felsefe içerisinde faydacılık ve haklar arasında felsefi bir sentez oluşturmaya çalışmıştır. Bununla birlikte siyasal düşünce literatürü içerisinde ortaya çıkan bir tartışma, düşünürün nihayetinde doğal hukuk-hak ve faydacılık öğretilerinden hangisine daha yakın olduğuna ilişkindir. Bu tez, Spencer'da doğal hukuk ve doğal haklar düşüncesinin önemli olmakla birlikte faydacılık düşüncesinin ağır bastığını savunmaktadır. Bunu göstermek için çalışmanın ilk bölümünde düşünürün doğal hukuk-haklar ve faydacılık söylemleri ayrı ayrı ortaya konmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde Spencer'da rasyonel yöntem, ampirik faydacılık eleştirisi ve düşünürün kendi rasyonel faydacılığı ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde ahlak duygusu kavramı, doğal hukuk ve faydacılık öğretisi içindeki farklı anlamlarıyla tanıtılmakta ve Spencer'ın bu kavrama yüklediği faydacı, sonuçsalcı, ampirik ve doğalcı nitelikler açıklanmaktadır. Çalışmanın dördüncü bölümünde Spencer'ın yeni ya da sosyal liberalizm karşısında klasik liberal bir bakış açısıyla ve rasyonel faydacı gerekçelerle ortaya koyduğu eleştiri ve çözümler tartışılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to evaluate Herbert Spencer's philosophical thought within the framework of utilitarianism and natural law-natural rights doctrines. Spencer, who is considered one of the important thinkers of the period, tried to create a philosophical synthesis between utilitarianism and rights within the synthetic philosophy he put forward. However, a debate that arises within the political thought literature is about which of the two doctrines the thinker is ultimately closer to. This thesis argues that although the idea of natural law and natural rights is important in Spencer, the idea of utilitarianism predominates. To demonstrate this, in the first part of the study, the thinker's natural law-natural rights and utilitarian discourses are presented separately. In the second part of the study, the rationalist method in Spencer, his criticism of empirical utilitarianism and the thinker's own rational utilitarianism are discussed. In the third part, the concept of moral sense is introduced with its different meanings within the doctrine of natural law and utilitarianism, and the utilitarian, consequentialist, empirical and naturalistic qualities that Spencer attributes to this concept are explained. In the fourth part of the study, the criticism and solutions that Spencer puts forward with a classical liberal perspective and rational utilitarian reasons against new or social liberalism are discussed.
Benzer Tezler
- Sosyolojik açıdan devlet teorileri
Başlık çevirisi yok
MUHİTTİN SAĞIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET GEZGİN
- Herbert Spencer'da evrim felsefesi
Philosophy of evolution in Herbert Spencer
FULYA İBANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HARUN ANAY
- Charles Darwin ve Herbert Spencer'da evrim, ahlak ve toplumdüşüncesi
Evolution, ethics and society in Charles Darwin and Herbert Spencerthought
ÖNDER TİLCİ
- İbn Haldûn ve Herbert Spencer'da kanun ve otorite
Ibn Khaldûn and Herbert Spencer law and authority
AYŞE YAŞAR ÜMÜTLÜ
Doktora
Türkçe
2019
FelsefeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KUŞPINAR
- John Stuart Mill ve Herbert Spencer'da özgürlük bağlamında adalet kıyaslaması
Comparison of John Stuart Mills' and Herbert Spencers' understandings of Justice in terms of Liberty
AYŞE YAŞAR ÜMÜTLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
FelsefeNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KUŞPINAR