İmparatorluktan Cumhuriyete Mardin'de siyasi parti faaliyetleri (1914-1954)
From Empire to Republic political party activities in Mardin (1914-1954)
- Tez No: 857213
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SALİH MERCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Mebûsan Meclisi, TBMM, Parlamento, Seçimler, Mardin Milletvekilleri, Ottoman Parliament, Parliament, Elections, Mardin Deputies
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bitlis Eren Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
1876 yılında ilan edilen Meşrutiyet'in ardından, Osmanlı toplumu için“parlamento”kavramı siyasi hayatın içerisinde yerini almıştır. Meşrutiyet rejimine uyumlu olacak şekilde hazırlanan ve ilk anayasa niteliğindeki“Kanun-u Esasi”1876 yılında kabul edilerek, yürürlüğe girmiştir. 1877-78 Osmanlı Rus Savaşları'nın getirdiği kaotik ortama bağlı olarak, Padişah tarafından anayasal hükümler dayanak gösterilerek kapatılan parlamento; ancak 1908 yılında tekrar ilan edilen II. Meşrutiyet ile faaliyetlerine devam edebilmiştir. 1908 yılında başlayan ikinci parlamento serüveni, 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası, Padişah Vahdettin'in kararıyla bir süre daha durmuştur. Milli Mücadele'nin başlamasıyla, Meclis'in varlığı ve ona yönelik ihtiyaç güçlü şekilde dile getirilmiştir. Anadolu'da devam eden milli mücadelenin resmi yansıması olan Osmanlı Mebûsan Meclisi, 12 Ocak 1920'de İstanbul'da açılmıştır. 28 Ocak 1920 tarihli Misak-ı Milli kararlarının kabul edilmesi, meclisin tarihe mal olan en önemli faaliyeti olarak kabul edilmektedir. Ancak bu karar, 16 Mart 1920 tarihli İstanbul işgali ve sonrasında Osmanlı Son Mebûsan Meclisi'nin Kapatılmasına neden olmuştur. İstanbul'da kapatılan meclis, 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da açılacak olan I. TBMM'ne zemin hazırlamıştır. 1920 ile 1923 yılları arasında I. TBMM'de yasama görevi alan Mardin Milletvekilleri, ülkenin bağımsızlık mücadelesi konusunda alınan tüm kararlara, destekverici yönde irade sergilemiştirler. Meclisin nihai hedefi olan, topyekün milli mücadele ve zafer anlayışıyla uyumlu olacak şekilde, Mardin Milletvekilleri bölgesel çalışmalardan ziyade, milli hedeflere uyumlu çalışmaların altına imza atmışlardır. Milli Mücadele'nin ardından II. TBMM çalışmalarına başlamış; Mardin Milletvekilleri yaptıkları çalışmalar ile Meclis'in yasama faaliyetlerinde yer almışlardır. Çalışmanın araştırma konusuna uygun olarak;1914-1954 yılları arasında Mardin siyasi hayatında yer alan Milletvekilleri ve bazı bir kısım yerel idarecilerin biyografileri, yaptıkları yerel ve genel faaliyetleri, sosyal, eğitim, kültürel, sağlık ve güvenlik meselelerine ilişkin Meclis görüşleri, soru önergeleri, takrirler ve kanun teklifleri incelenmiş, seçim ve çalışma durumu hakkında Mebusan Meclisi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin o günkü şartlar altındaki gayret ve çabaların özveri ile sergilendiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
After the Constitutional Monarchy declared in 1876, the concept of“parliament”for the Ottoman society took its place in the political life.“Kanun-u Esasi”, which was prepared in compliance with the Constitutional regime and which was the first constitution, was accepted in 1876 and entered into force. Due to the chaotic environment brought by the Ottoman-Russian Wars of 1877-78, the parliament, which was closed by the Sultan with constitutional provisions; however, II. Constitutional Monarchy that was able to continue its activities with the constitutional monarchy.The second parliamentary adventure, which started in 1908, stopped for a while after the Mondros Armistice Agreement signed on 30 October 1918, with the decision of the Sultan Vahidettin. With the start of the National Struggle, the detailed and need for the Assembly was strongly expressed. The Ottoman Mebusan Assembly, which is the official reflection of the ongoing national struggle in Anatolia, was opened in Istanbul on January 12, 1920. The adoption of the Muak-i Milli decisions of 28 January 1920 is considered to be the most important activity of the assembly, which is a historical asset.However, this decision caused the Istanbul invasion of 16 March 1920 and the subsequent closure of the Ottoman Parliament. The parliament, which was closed in Istanbul, prepared the ground for the First Parliament to be opened in Ankara on April 23, 1920. Mardin MPs, who took the legislative duty in the 1st Turkish Grand National Assembly between 1920 and 1923, showed will to support all the decisions taken in the country's struggle for independence.In line with the overall national struggle and victory understanding, which is the ultimate goal of the assembly, Mardin MPs undersigned efforts that are compatible with national goals rather than regional efforts.After the National Struggle II. Parliament started its work; Mardin Deputies took part in the legislative activities of the Assembly with their work. In accordance with the research topic of the study; Between 1914-1954, the biographies of MPs and some local administrators involved in the political life of Mardin, their local and general activities, their parliamentary views, question proposals, proposals, and law proposals on social, educational, cultural, health and safety issues were examined.
Benzer Tezler
- Merkez çevreyi yeniden düşünmek: 1923-1980
Reconsidering the center periphery: 1923-1980
MUSTAFA ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Kamu YönetimiKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
DOÇ. DR. YILMAZ BİNGÖL
- İmparatorluktan Cumhuriyete geçiş sürecinde devlet - sivil toplum ilişkisi; Türk Ocakları örneği
The state and civil society relations in transition period of empire to republic; The case of Turkish hearts
İLBEY CEMAL NURİ ÖZDEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YETİŞ
- İmparatorluktan cumhuriyete Türk sanayinin gelişimi için yapılan çalışmalar: 1930 Sanayi Kongresi ve sonrası
The efforts for developing the Turkish industry from empire to the republic: The Congress of Industry in 1930 and after
AYŞE FEYZA ŞAHİNKUŞU
- İmparatorluktan cumhuriyete tarihsel bir kaynak olarak Türk köy romanında köy ve köylü
Village and villager in the Turkish village novel as a historical resource from empire to republic
HASAN KENDİRCİ
- İmparatorluktan Cumhuriyete Türk devrim süreci üzerine distopik tarih yazımı
Dystopian historiography on the Turkish revolutionary process from the empire to the Republic
ŞAHSENEM MERİÇ GEBİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENK REYHAN