Geri Dön

Denizli cami ve mescitleri

Mosques and masjids in Denizli

  1. Tez No: 857232
  2. Yazar: YEŞİM DALKILIÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN YURTTAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Denizli, Tavas, Solmaz Camii, Liva'ül Hamd, Kalemişi Süsleme, Denizli, Tavas, Solmaz Mosque, Liva'ül Hamd, Kalemişi Decorations
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 3682

Özet

Ege Bölgesi'nin ikinci büyük şehri olan Denizli, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. 12. yy. sonlarına kadar Türkler ile Bizanslılar arasında el değiştiren şehir Sultan I. Gıyaseddin Keyhüsrev'in ikinci kez tahta çıkışı ile birlikte tamamen Türk hakimiyetine girmiştir. 1391 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır. XVII. Yüzyılda Kütahya sancağına bağlı bir kaza, XIX. yüzyıl sonlarında Aydın Vilayeti'ne bağlı bir sancak merkezidir. Cumhuriyet Döneminde vilayete dönüştürülmüştür. Denizli'nin gelişmesi mimari eserleri doğrudan etkilemiştir. Anadolu Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı Dönemlerinde imar faaliyetlerinin yoğun olduğu şehir olarak bilinen Denizli İli'ndeki cami ve mescitlerin büyük bir bölümü günümüze ulaşamamıştır. Bunun en büyük sebebi depremlerdir. Osmanlı dönemi öncesinde inşa edilen yapıların çoğunun tarihi net olarak bilinmemektedir. Seyehatnameler, kitabeler, arşiv belgeleri günümüze kadar ulaşamayan mimari yapılar ile ilgili bilgi edinmemizi sağlamaktadır. Anadolu'da XIII. yüzyılda başlamış olan ahşap cami yapma geleneği XX. yüzyıl başlarına kadar devam etmiştir. Denizli'nin camileri geleneksel ahşap mimarisinin Anadolu'daki örnekleri olması bakımından oldukça önemlidir. Yerel ustaların özel yetenekleri ile oluşturdukları süslemeleri ile dikkat çeken yapılar plan ve malzeme özellikleri bakımından da birbirlerine benzemektedirler. Denizli Cami ve Mescitleri adlı tezimizde, Denizli İl merkezi, ilçeleri ve köylerinde yer alan cami ve mescitler (Başlangıcından 1950 yılına kadar) incelenmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamına giren cami ve mescitlerin mevcut durumları tespit edilmiş; plan, mimari ve süsleme özellikleri açısından detaylı olarak incelenmiştir. Çalışma fotoğraf, çizim ve arşiv belgeleri ile desteklenmiştir. Cami ve mescitlerin birçoğunun tarihi, mimarı, ustası ve sanatçısı bilinmese de yapılan tespitler, elde edilen veriler ile yapılar değerlendirilmeye çalışılmıştır. Gelecek kuşaklar için somut mimari mirası sembolize eden bu yapılar gelenekleri ve yaşam kültürleriyle somut olmayan kültürel mirası temsil etmektedirler. Bu çalışmanın Denizli'nin hem mimari mirasına ve kültürel değerlerine ihtiyaç duyulan katkıyı sağlayacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Denizli, the second largest city in the Aegean Region, has been home to many civilizations throughout history. The city changed hands between the Turks and the Byzantines until the end of the 12th century, and with the second ascension of Sultan I. Gıyaseddin Keyhüsrev to the throne, it came under Turkish rule completely. Denizli joined the Ottoman lands in 1391. In the XVIIth century, it was a discrict under the Kütahya sanjak, and in the late XIXth century it was a district of Aydın. It was transformed into a province during the Republican Period. Denizli's development directly affected its architectural works. Most of the mosques and masjids in Denizli Province, known as the city where construction activities were intense during the Anatolian Seljuk, the Beyliks and Ottoman Periods, have not survived to the present day. The biggest reason for this is earthquakes. The date of construction of most of the buildings built before the Ottoman period is not clearly known. Travel books, inscriptions, archival documents provide us with information about architectural structures that have not survived to the present day. The tradition of building wooden mosques in Anatolia, which started in the XIIIth century, continued until the beginning of the XXth century. The mosques of Denizli are very important as examples of traditional wooden architecture in Anatolia. The buildings, which attract attention with their decorations created by local craftsmen with their special skills, are similar to each other in terms of plan and material properties. In our thesis titled“Mosques and Masjids in Denizli”, mosques and masjids in the center, districts and villages of Denizli province (from the beginning until 1950) were examined. The current conditions of the mosques and masjids included in this study were determined and examined in detail in terms of plan, architecture and ornamentation features. The study was supported by photographs, drawings and archival documents. Although the history, architects, masters and artists of many of the mosques and masjids are unknown, the structures were tried to be evaluated through the findings and the data obtained. These structures, which symbolize the tangible architectural heritage for future generations, represent the intangible cultural heritage with their traditions and life cultures. It is thought that this study will provide the necessary contribution to both the architectural heritage and cultural values of Denizli.

Benzer Tezler

  1. Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi

    Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque

    EVREN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE

  2. Merzifon'da Osmanlı'dan Cumhuriyet dönemine intikal eden Müslüman ve Gayrimüslim eserleri

    Muslim and non-Muslim artifacts from the Ottoman Empire tothe Republican period in Merzifon

    MÜSLÜM BÖREK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihAmasya Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TURGUT İLERİ

  3. Denizli camilerindeki mimari betimlemeler

    Architectual descriptions in Deni̇zli̇ mosques

    AKIN TERCANLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sanat TarihiPamukkale Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLÜN DEĞİRMENCİ

  4. Menteşe Beyliği mimarisi 1. (metin)

    Başlık çevirisi yok

    REMZİ DURAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Sanat TarihiDokuz Eylül Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. HAKKI ÖNKAL

  5. 13-14. yüzyıllarda ahilerin Anadolu kentlerindeki kültürel ve sanatsal faaliyetleri

    The cultural and artistic activities of the ahis in Anatolian cities in the 13-14th centuries

    FATMA KABAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sanat TarihiAkdeniz Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN ERAVŞAR