Toplumsal sapma, dini radikalleşme süreci ve karşıt kültürel örgütlenme formları: DEAŞ örneği
Social deviation, religious radicalization processes and countercultural organisation forms: The example of ISIS
- Tez No: 857486
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN YADİGAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: DEAŞ, Radikalleşme, Suç, Din ve Şiddet, Konstantiniyye Dergisi, ISIS, Radicalization, Crime, Religion and Violence, Konstantiniyye Magazine
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Terör; çoğunlukla siyasi, dini, ekonomik veya askeri sebeplerden dolayı bir düşünceyi ya da herhangi bir ideolojiyi savunma uğruna terör gruplarının topluma korku salması veya toplumu herhangi bir konuda yıldırmaya yönelik yapılan eylemleri olarak adlandırılabilir. Terör grupları bu sebeplerden dolayı devletlerin boyunduruğu altına girmek istememekte ve kendi bağımsızlıklarını ilan ederek devletlere karşı savaş açmaktadırlar. Ülkelerde yaşanan herhangi bir güvenlik sorununun komşu ülkeleri de etkileme ihtimali bulunmaktadır. Bu nedenle terör uluslararası bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Din, kitleleri birleştiren ve toplumların kutsallık atfettikleri olgular açısından düşünüldüğünde önemli bir olgu olarak kabul edilmektedir. Fakat bazı terör grupları dini kendilerine göre yorumlamakta ve yorumladıkları dini referans alarak terör eylemleri yapmaktadır ve yapılan eylemleri din referanslı bakış açısıyla meşrulaştırmaktadır. DEAŞ söz konusu olan bu terör gruplarından biri olarak bu araştırmada ele alınmaktadır. Araştırmanın ana problemi DEAŞ'ın karşıt kültürel örgütlenme formu olup olmadığıdır. DEAŞ'lı bireylerin radikalleşme süreçlerine etki eden etmenlerin neler olduğunu; dine, topluma, kendilerine ve eylemlerine bakış açılarının nasıl olduğunu incelemek bu araştırmanın amacıdır. Bu amaç doğrultusunda DEAŞ'ın yayımlamış olduğu Konstantiniyye Dergisi içerik analizi yöntemlerinden frekans analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmaya ek olarak T.C. Ceza ve Tevkif Evleri'ndeki DEAŞ'lı hükümlülerle yapılmış olan anket çalışması araştırmaya dâhil edilmiştir. Elde edilen demografik değişkenler frekans analizi ile açık uçlu soruların cevapları ise betimsel analiz yöntemi ile yorumlanmıştır. Bulgular sonucunda bireylerin radikalleşmesinde etkili olan etmenlerin; Konstantiniyye Dergisi'nde yer alan söylemler, dini, ekonomik, bireaysel, sosyal çevre ve kültürel sebepler olduğu sonucuna varılmıştır. DEAŞ'lıların eylemlerinde din, örgüte üye kazandırmak amacıyla kullanılan güçlü ve etkili bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu örgüt kendilerinden olmayanları“siz = düşman”olarak tanımlamaktadır. Örgütün, kendilerinden olmayanları saldırılması gereken bir grup olarak gördüğü sonucuna ulaşılmıştır. Ek olarak örgütün kendini ve eylemlerini güzellemeler yoluyla anlattığı, kendilerini sözde İslam Devleti'nin temsilcisi olarak gördüğü ve dini referans alarak eylemlerini meşrulaştırmaya çalıştığı sonucuna varılmıştır. Din ve terör ilişkisi bağlamında yapılan çalışmalarla ilgili olarak DEAŞ'a odaklanan bu çalışma alan yazınına katkı sağlamayı ve gelecek çalışmalara örnek olmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
Terrorism can be defined as the actions of terrorist groups in an effort to instil fear in the general public or to cow it on any issue for the sake of defending an idea or any ideology, generally due to political, religious, economic, or military reasons. For these reasons, terrorist groups do not want to be under the yoke of states and wage war against them by declaring their independence. Any security issue that takes place in countries can affect their neighbouring states. Thus, terrorism appears to be an international problem. Religion is deemed to be a significant phenomenon in terms of aspects, such as uniting the masses and the holiness attributed to it by society. However, some terrorist groups interpret the concept of religion in their own way, carry out their attacks by referring to this particular interpretation, and legitimate their acts from a religious perspective. This study considers the Islamic State of Iraq and Syria (hereafter ISIS) as one of such terrorist groups. The main investigation of the thesis is to understand whether ISIS could be a form of countercultural organisation. In doing so, it aims to examine factors influential in the radicalization processes of ISIS members, on the one hand, and how they view religion, society, their position, and their actions, on the other. With this aim in mind, we analyse Konstantiniyye Magazine, published online by ISIS, through frequency analysis as one type of content analysis method. In addition to this, we also employ questionnaires, conducted with respondents from ISIS prisoners in the Turkish General Directorate of Prisons and Detention Houses. We interpret the obtained demographic variables through frequency analysis, as well as answers to open-ended questions through descriptive analysis. We find that factors exerting influence on the radicalization of individuals are discourses in the magazine, as well as religious, economic, individual, and cultural reasons. Religion appears to be a powerful and influential tool in the actions of ISIS members to recruit new members for the organization. This organisation defines those people who do not belong to itself as“you=enemies”and comprehends them as a group that ought to be attacked. We also find that ISIS describes itself and its actions through praise, views itself as the representative of the so-called Islamic State, and legitimises its actions with religious references. Paying careful attention to ISIS, this thesis seeks to contribute to the literature on the relationship between religion and terrorism, as well as to be an example for future research.
Benzer Tezler
- Cezaevlerinde dini yaşantı ve din algısı: Konya örneği
Religious life and religion perception in prison: Example of Konya
ERHAN TECİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinSelçuk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. BÜNYAMİN SOLMAZ
- Türkiye'de dinî gruplarda toplumsal değişme söylemi
Social change discourse in religious groups of Turkey
SELAHATTİN ÇANKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
SosyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BAL
- Nassın anlaşılmasında sapma nedenleri
Reasons for deviation in understanding religious text
MUHAMMED ZEKERİYA ELHAMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK ÇIFTÇİ
- Genç yetişkinlerin aile planlaması tutumu toplumsal cinsiyet ve dini yönelim arasındaki ilişki
The relationship between family planning attitude of young adults and gender perception and religious orientation
ESRA İBAR AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVİN ÇITAK BİLGİN
- Terör bağlamında dinde sapma davranışları; Hariciler ve Hizbullah karşılaştırması
Divagation behaviours of religion in the context of terror; Comparison of Kharijites and Hezbollah
MUHAMMED EMİR YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerTurgut Özal ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT AKPINAR