Geri Dön

Mülhak vakıflar

Annexed foundations

  1. Tez No: 858581
  2. Yazar: SENA BAŞPINAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MURAT DOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Vakıfları, Mülhak Vakıflar, Zürri (Ailevi) Vakıflar, 2762 sayılı Vakıflar Kanunu, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu, Ottoman Waqf (Islamic Endowment), Annexed (Mulhak) Foundation, Waqf Ahli (Family Waqf), Foundations Law No. 2762, Foundations Law No. 5737
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 371

Özet

Osmanlı Devleti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne geçiş sürecinde varlıklarının ve devamlarının sağlanması problemli bir alan oluşturan“eski vakıflar”, 1935 tarihli ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu'ndan itibaren günümüz hukuk düzenine uyumlaştırılmaya çalışılan, kendine özgü (sui generis) yapıdaki tüzel kişilerdir. Bu vakıflardan biri olan“mülhak vakıflar”, klasik anlamda, vakfiyelerindeki şartlara göre belirlenen bağımsız yöneticileri (mütevellileri) tarafından yönetilen ve devlet tarafından denetlenen vakıfları ifade eder. Ancak 2762 sayılı Vakıflar Kanunu'ndan itibaren mülhak vakıflardan sadece yönetimi vakfedenin soyundan gelenlere şart edilenlerin kendi yöneticilerince yönetilmeye devam edilmesine imkân tanınmıştır. Medeni Kanun'dan önce kurulan (eski) vakıflar ile sonra kurulan (yeni) vakıfları aynı kapsamda düzenleyen 2008 tarihli ve 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'na göre mülhak vakıflar, mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş vakıflardır. Mülhak vakıflarda amaç; zürri (ailevi), hayri (toplumsal) ya da bu ikisinin birleştiği yarı zürri (karma) nitelikte olabilir. Günümüzde varlığını sürdüren mülhak vakıfların büyük çoğunluğu, vakfiyesinde belirtilen hayır şartları yerine getirildikten sonra arta kalan gelir (galle) fazlasının vakfedenin evlatlarına dağıtılmasının amaçlandığı, yarı zürri (karma) niteliktedir. Doktora tezi olarak hazırlanan bu çalışmanın temel hedefi, özel olarak mülhak vakıflar, genel olarak eski vakıflar hukukuna ilişkin güncellenmiş ve mukayeseli bir bakış açısı sunmak ve bu hususta günümüz Türk medeni hukuku literatüründeki boşluğu doldurmaktır. Bu doğrultuda dört bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde vakıf kavramı ve türleri, ikinci bölümünde mülhak vakfın hukuki statüsü ve yönetim şekli, üçüncü bölümünde mülhak vakfın mal varlığı, dördüncü bölümünde ise mülhak vakfın denetimi ve sona ermesi incelenmiştir. Sonuç olarak, her bölüm özelinde ulaşılan bulgulara ve kanaatlere yer verilmiştir.

Özet (Çeviri)

“Old foundations”, whose existence and continuation constituted a problematic area during the transition from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey, are legal entities with a unique (sui generis) structure that have been tried to be harmonized with today's legal order since the Foundations Law No. 2762 dated 1935. One of these foundations,“annexed foundations”, in the classical sense, refers to foundations managed by independent managers (trustees) determined according to the conditions in their foundation charters and supervised by the state. However, as of the Foundations Law No. 2762, only those foundations whose management is conditioned on the descendants of the founder have been allowed to continue to be managed by their own managers. According to the Foundations Law No. 5737 dated 2008, which regulates the (old) foundations established before the Civil Code and the (new) foundations established after the Civil Code within the same scope, foundations whose management must be implemented by those who come from founders' offspring and before effective date of abolished Turkish Civil Code numbered 743 are called as“Annexed Foundations”. In these foundations, the purpose may be familial (“waqf ahli”), charitable (“waqf hairi”) or semi-familial (mixed). The majority of annexed foundations that continue to exist today are of a semi-family (mixed) nature and are aimed at distributing the surplus income (“galle”) remaining after the charitable conditions specified in the foundation deed (“waqfiyya”) are fulfilled to the children of the founder. The main objective of this study, prepared as a doctoral thesis, is to present an updated and comparative perspective on the law of annexed foundations in particular and old foundations in general, and to fill the gap in today's Turkish civil law literature on this issue. In this regard, in the first part of this study, which consists of four parts, the concept and types of foundation, in the second part, the legal status and management style of the annexed foundation, in the third part, the assets of the annexed foundation, and in the fourth part, the control and termination of the annexed foundation are examined. As a result, findings and opinions specific to each section are included.

Benzer Tezler

  1. The economics of awqâf in Türkiye

    Türkiye'de vakıfların ekonomisi

    OZAN MARAŞLI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    İslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MONZER KAHF

    DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN PİŞKİN

  2. Vakıf arazilerinin Siirt'in kentleşme sürecine etkisi

    Urbanisation effect of foundation lands on Siirt

    YILMAZ ŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Kamu YönetimiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULMENAF TURAN

  3. Kar amacı gütmeyen kuruluşlarda pazar yöneliminin örgütsel performans üzerine etkisi: Türkiye'deki vakıflar üzerinde bir araştırma

    Effects of market orientation on organizational performance in nonprofit organizations: A research on nonprofit foundations in Turkey

    MAXWELL ASANTE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜGE LEYLA YILDIZ ŞEN

  4. Mülhak vakıf işletmeleri ve geleceğe yönelik model önerisi

    Management of annexed foundations and a model for the future

    MUSTAFA SELAHATTİN ALPAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Kamu YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURETTİN PARILTI

  5. Vakıf ve bağlı iktisadi işletmelerinde muhasebenin özellikleri ve bir uygulama

    Accounting specifications in foundations and affiliated economical enterprises and an application

    DURAN ERDEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL ÇAKICI