Eski Uygurcada değerli taş terminolojisi
Gemstones terminology in Old Uyghur Turkish
- Tez No: 858787
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ordu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 406
Özet
Değerli taşlar renkleri, yapıları ve doğada az bulunmalarından dolayı ilk insanlardan beri ilgi konusu olmuştur. Değerli taşlar farklı alanlarda insanlar tarafından kullanılmıştır. Değerli taşlar zenginler ve soylular için güç anlamında kullanılmasından ziyade sanat, şifa ve dini ritüeller gibi amaçlar için yararlanılmıştır. Eski Uygurca, 8. ila 13. yüzyıllar arasında Orta Asya'da Uygur Kağanlığı ve Uygur Devleti dönemlerinde kullanılan bir Türk diliydi. Bu dönemde, mücevherler, değerli taşlar ve madenler önemli ticari ve kültürel değerlere sahipti. Eski Uygurca yazılı belgeler, bu döneme ait değerli taşlarla ilgili bazı terimleri içerebilir. Eski Uygurların yeni din olan Budizm'in benimsenmesiyle değerli taşlar kendine ait bir kavram alanı oluşturmuştur. Eski Uygurcada yer alan değerli taş ve madenler mitolojik ve sembolik bir şekilde kullanılmıştır. Değerli taşlar ile ilgili çalışmalar yer almasına rağmen Eski Uygurcaya ait sözvarlığı çalışması rastlanamamıştır. Bu çalışmada Eski Uygurcaya ait metinler incelenmiştir. Çalışma, Eski Uygurca değerli taş ve madenler ile ilgili kelimeler tespit edilmiş ve Eski Uygurca metinlerinden alıntılarla örneklendirilmiştir. Eski Uygurcaya ait sözlüklerde yer alan değerli taşlar çalışmaya dahil edilmiştir. Tespit edilmiş kelimelerin metin içindeki kullanımı incelenmiştir. Tespit edilen değerli taş ve madenler terminolojik açıdan analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Precious stones have been a subject of interest since the first people due to their colours, structures and rarity in nature. Precious stones have been used by people in different fields. Precious stones have been used for purposes such as art, healing and religious rituals, rather than being used in the sense of power for the rich and nobles. Old Uyghur was a Turkic language used during the periods of the Uyghur Khaganate and Uyghur State in Central Asia between the 8th and 13th centuries. During this period, jewellery, precious stones and metals had important commercial and cultural values. Old Uighur written documents may contain some terms related to precious stones from this period. With the adoption of the new religion of Buddhism by the Old Uighurs, precious stones formed a conceptual field of their own. Precious stones and metals in Old Uighur were used in a mythological and symbolic way. Although there are some studies on precious stones, there is no study on the vocabulary of Old Uyghur. In this study, texts of Old Uyghur were analysed. In this study, Old Uyghur words related to precious stones and metals were identified and exemplified with quotations from Old Uyghur texts. The precious stones in the dictionaries of Old Uyghur were included in the study. The usage of the identified words in the text was analysed. The identified precious stones and minerals were analysed terminologically.
Benzer Tezler
- Eski Uygurca Maytrısimit adlı eserin 'oyun / dram sanatı' kavramları ve eğitsel ögeler açısından incelenmesi
An examination of the work of old Uighur Maytrısimit for the 'play / dram art' concepts and educational items
MUAMMER ŞEHİTOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN MERT
- Eski Uygur Türkçesi metinlerinde organ adları
Names of organs in old Uyghur Turkic texts
BOTAN CUDİ EKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ELMALI
- Anlambilim açısından eski Uygurca şiirler
Old Uighur poems in terms of semantics
NURDAN BESLİ
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA TOPRAK
- Balıkesir Mutasarrıf Ömer Ali Bey Yazma Eserler Kütüphanesi'nde bulunan Osmanlı dönemi ciltleri
Examples of book bindings in the style of Ottoman in the Library of Balıkesir Mutasarrif Omar Ali Bey
BEYZA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIRIM
- Kaşgar ve Yarkend ağzı sözlüğü
Kashghar and Yarkand dialect dictionary
FİKRET YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ZÜHAL ÖLMEZ