Bozulmuş habitatlarda ekolojik bağlantı ve köprü yerlerinin belirlenmesi: Kuzeybatı Anadolu örneği
Determination of ecological connectivity and bridge locations in degraded habitats: The case of Northwestern Anatolia region
- Tez No: 858922
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EMİN BARIŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Kuzeybatı Anadolu peyzajı habitat bozulmasının yoğun olarak görüldüğü ve yaban hayvanı türlerinin neslini tehdit eden alanları içermektedir. Bunun en önemli sebebi, bölgede sürekli artan antropojenik baskılardır. Buna rağmen, ekolojik bağlantılar habitat bozulmalarının yaban hayatı popülasyonları üzerindeki etkilerini azaltabilir. Bu çalışmada, bölgedeki hedef tür olarak seçilen bozayı (Ursus arctos Linnaeus, 1758) ve kızılgeyiğin (Cervus elaphus Linnaeus, 1758) çekirdek habitatlar arası geçişlerde kullanabileceği potansiyel ekolojik bağlantıların ve köprü yerlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında hedef türlerine ait tür dağılım ve bağlantılılık modellemesi yapılmıştır. Tür dağılım modellemesinde türlerin varlık noktaları ve çevresel değişkenler SDM Toolbox v.2.5 yazılımında işletilerek potansiyel çekirdek alanlar belirlenmiştir. İkinci olarak, ekolojik bağlantıları tespit etmek için Devre Teorisi yaklaşımını temel alan Linkage Mapper yazılımı kullanılmıştır. Çekirdek alanlarla birlikte potansiyel habitatların dönüşümüyle elde edilen peyzaj direnç yüzeyleri bağlantılılık yazılımında işletilmiş ve çalışmanın iki hedef türü için ekolojik bağlantıların haritaları üretilmiştir. Sonuç olarak, bozayı için uygun habitat alanları kuzey kesimlerde yoğunlaşmış iken, kızılgeyik için alanın geneline yayılmış haldedir. Her iki türün de ormana bağımlı türler olduğu ve çevresel faktörlere verdikleri tepkilerin değişkenlik gösterdiği saptanmıştır. Ekolojik bağlantılılık modeli sonucunda öncelikli çekirdek alan ve koridorların genel olarak alanın iç ve kuzey kesimlerinde yoğunlaştığı tahmin edilmektedir. Öncelikli koruma alanları kuzey bölgelerde ve öncelikli restorasyon alanları ise daha güney kesimlerde lokal olarak tespit edilmiştir. Çalışma alanının kuzey ve kuzeydoğu kesimleri, gelecekte bozayı ve kızılgeyik popülasyonları arasındaki bağlantılılık için kilit alanları temsil etmektedir. Kuzeye doğru gidildikçe bağlantıların kalitesi arttığından dolayı bölgenin Batı Karadeniz popülasyonlarıyla bağlantılılık içerisinde olabileceği tahminler arasındadır. Ancak otoyol gibi birçok bariyer ögesi, çekirdek habitatlar arası geçirgenliği artırmak için yeterli düzeyde önlemin hayata geçirilmesini gerektirmektedir.
Özet (Çeviri)
The Northwest Anatolian landscape includes areas where habitat degradation is intense and threatens the extinction of wild animal species. The most important reason for this is the continuously increasing anthropogenic pressures in the region. Despite this, ecological connections can reduce the effects of habitat degradation on wildlife populations. In this study, it was aimed to determine the potential ecological connections and bridge locations that grizzly bear and red deer, selected as target species in the region, can use in transitions between core habitats. Within the scope of the research, species distribution and ecological connectivity modeling of the target species was carried out. In species distribution modelling, potential core areas were determined by processing the species' presence points and environmental variables in SDM Toolbox v.2.5 software. Secondly, Linkage Mapper software based on the Circuit Theory approach was used to detect ecological connections. Landscape resistance surfaces obtained by transforming potential habitats alongside core areas were processed in the connectivity software and maps of ecological connections were produced for the two target species of the study. As a result, suitable habitat areas for grizzly bears are concentrated in the northern parts, while for red deers they are spread throughout the area. It has been determined that both species are forest-dependent species and their responses to environmental factors vary. In consequence of the ecological connectivity model, it is estimated that priority core areas and corridors are generally concentrated in the inner and northern parts of the area. Priority conservation areas have been identified locally in the northern regions and priority restoration areas in more southern locations. The northern and northeastern parts of the study area represent key areas for future ecological connectivity between grizzly bear and red deer populations. Since the quality of connections increases towards the north, it is estimated that the region may be connected to the Western Black Sea populations. However, many barrier elements such as highways require the implementation of sufficient measures to increase the permeability between core habitats.
Benzer Tezler
- Kızılırmak Deltası'nda ekolojik hassasiyet ve risk değerlendirmesi
Ecological sensitivity and risk assessment in Kızılırmak Delta
KEMAL ERSAYIN
- Bird and butterfly composition and abundance at two different habitats in Kayseri, Turkey
Kayseri'de iki farklı habitatta kuş ve kelebek kompozisyonu ve yoğunluğu
EVRİM KARAÇETİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN BİLGİN
- Plant biodiversity in coastal dunes between West of Derna and East of Benghazi in the Northeast part of Libya
Lı̇byanın Kuzeydoğusunda Derne Batısı ı̇le Bingazi Doğusu arasındakı̇ kıyı kumularında bı̇tkı̇ bı̇yoçeşı̇tlı̇lı̇ğı̇
AWAD G. GHIETH YOUNES
- Yeşil kuşak orman ekosistemlerindeki parçalılığın toprak özellikleri üzerine etkilerinin araştırılması (Kahramanmaraş Ahir Dağı örneği)
Investigation of the fragmentation effects on some soil properties of the green belt forest ecosystems (Kahramanmaras Ahir Mountain study case)
HASİBE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY DİNDAROĞLU
- Tutumlar, inançlar ve üst bilişlerin yeme davranışı üzerindeki yordayıcı etkileri
The predictor effects of attitudes, beliefs and metacognitions on eating behavior
FATMA ELİF ERGÜNEY OKUMUŞ
Doktora
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. ÖZLEM SERTEL BERK