Müze mevzuatı çerçevesinde Türkiye'de müzeciliğin yönetsel açıdan incelenmesi
Administrative evaluation of museology in Turkey in the context of museum legislation
- Tez No: 859115
- Danışmanlar: PROF. DR. SEZA SİNANLAR USLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzecilik, Museology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Müzecilik Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Türkiye'de müzecilik mevzuatının temelini Osmanlı Devleti döneminde çıkarılan nizamnameler oluşturur. Zamanla ve müzecilik geliştikçe, ihtiyaca binaen mevzuatta yeni düzenlemeler yapılmıştır. Günümüzde müzelerin tabi olduğu yasal düzenleme, 1983 yılında yürürlüğe giren 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'dur. Yasa, dönemin ICOM müze tanımında belirtilen işlevler referans alınarak, toplama, koruma ve sergileme işlevlerine odaklanarak arkeolojik ve etnografik eserler için hazırlanmıştır. Yasada, yürürlüğe girdiği tarihten bu yana birkaç küçük değişiklik dışında herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Mevzuat, müzelerin yönetsel yapısını doğrudan etkilemektedir. Türkiye'de müzelerin çağdaş müzecilik anlayışı açısından ihtiyaçlara cevap veren bir yasal mevzuata sahip olduğunu söylemek mümkün değildir. Bu çerçevede tezde, kültür ve tabiat varlıklarına ilişkin mevcut yasal düzenlemelerin yeterliliği; mevcut yasal düzenlemelerin parçalı ve sistematik bütünlükten uzak oluşu, mevzuatın uygulayıcılar ve kullanıcılar üzerindeki etkisi; Türkiye'de mevzuatın müzelerin yönetsel yapısı üzerindeki etkileri; Türkiye'deki mevcut yasal düzenlemelerin, müzelerin ICOM'un müze tanımında belirtilen“kapsayıcılık, erişilebilirlik, sürdürülebilirlik, etik, eğitim ve iletişim”gibi işlevleri yerine getirebilmelerine ne derece uygun olduğu sorularına yanıt aranmıştır. Tez kapsamında yurt içinde yönetsel açıdan farklılık gösteren müzeler incelenmiştir. Bu tezde yapılan incelemeyle Türkiye'deki mevcut yasal düzenlemelerin müzelerin ihtiyaçlarını yeterince karşılamadığı ve yeni yasal düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The foundational studies of museum legislation in Turkey traces its origins to regulatory frameworks established during the Ottoman Empire. Evolving in tandem with the maturation of museology, subsequent legislative adaptations were introduced over time to address emerging needs. Today, museums in Turkey are subject to the“Law on the Protection of Cultural and Natural Assets No. 2863,”enacted in 1983. This legislation was crafted to govern archaeological and ethnographic artifacts, centering on the pivotal functions of collection, preservation, and exhibition. Aligned with the contemporaneous definition of museums outlined by the International Council of Museums (ICOM), the law has remained largely unaltered since its inception, undergoing only minor modifications. The legislation has a direct and pivotal impact on the organizational framework of museums in Türkiye. It is evident that the current legal framework in Türkiye does not adequately align with the evolving needs of contemporary museology. In light of this, the thesis meticulously assesses the sufficiency of the existing legal regulations governing cultural and natural assets. Notably, these regulations lack cohesiveness and exhibit a fragmented structure. The examination extends to scrutinizing the repercussions of legislation on both practitioners and users, as well as its broader effects on the administrative architecture of Turkish museums. The inquiry delves into the extent to which the prevailing legal framework in Türkiye caters to the fulfillment of key functions such as“inclusivity, accessibility, sustainability, ethics, education, and communication,”as articulated in the International Council of Museums (ICOM) definition. The research encompasses a diverse array of museums in thecountry, varying in terms of their management structures. As a result, it was concluded that the current legislation about protection of cultural and natural assets in Turkiye falls short in meeting the expectations and requirements in responding the contemporary means of musuems administration and a new legislaiton is needed.
Benzer Tezler
- Koruma alanlarında yapı uygulamaları: İmar Barışı'nın tarihi yarımada üzerindeki etkileri
Building applications in conservation areas: the effects of zoning reconciliation on historical peninsula
DEMET KOLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne bağlı müzelerde müze uzmanı olarak çalışan personelin hizmet içi eğitim ile ilgili tutum ve ihtiyaçlarının belirlenmesi
Defining in service training attitudes and needs of Grand National Assembly's museum staff
NİL ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
MüzecilikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. KADRİYE TEZCAN AKMEHMET
- Tarihi anıt ve sitlerde önleyici koruma olarak ziyaretçi yönetimi: Topkapı Sarayı Müzesi örneği
Visitor management at historical monuments and sites as preventive conservation: Case study of Topkapi Palace Museum
HURİYE İLKE TANDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ
- Sanal müze yönetimi kapsamında gönüllülük programı: 'Müze kumbaram' örneği
Volunteering program within the scope of virtual museum management: The example of 'museum kumbaram'
ALİ ARMAĞAN DALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MüzecilikBaşkent ÜniversitesiSanat Tarihi ve Müzecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLLUR TEKKÖK KARAÖZ
- Edebiyat müze kütüphanelerinin toplumsal rolü ve müze malzemesinin nitelenmesi üzerine bir değerlendirme
An assessment on the social role of literature museum libraries and the qualification of museum materials
YAHYA ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilgi ve Belge YönetimiAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ANAMERİÇ