Geri Dön

Târîh-i Üngürüs notlar-metin-Türkiye Türkçesine aktarım-tıpkıbasım (1b-106a)

Târîh-i Üngürüs notes-text-translating into Turkey Turkish-facsimile (1b-106a)

  1. Tez No: 859953
  2. Yazar: LALE UŞAK BAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YUNUS KAPLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Târîh-i Üngürüs, Çeviri yazılı metin, Türkiye Türkçesi, Notlar, Târîh-i Üngürüs, Written text translation, Türkiye Turkish, Notes
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 350

Özet

Târîh-i Üngürüs, XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde tercümanlık yaparken birçok tarihî olaya da tanıklık eden Tercüman Mahmud tarafından kaleme alınmış, Macar tarihine ışık tutan, dönemine göre sade bir Türkçeyle yazılmış önemli bir eserdir. Bu çalışmada, eserin 1b-106a varaklarının çeviri yazısı yapılmış, eser Türkiye Türkçesine aktarılmış, metinde Türk dili ve edebiyatı açısından dikkate değer hususlar notlar olarak sunulmuştur. Çalışmanın amacı; Târîh-i Üngürüs'ün Türkiye Türkçesine bilimsel aktarımını yaparak eserin daha geniş okur kitlesine ulaşmasını sağlamak, eserdeki zengin Türk dili ve edebiyatı malzemesini ortaya çıkarmak ve eserin gerçek değerine ulaşmasına katkıda bulunmaktır. Bu çalışma, üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm'de, çalışmaya giriş yapılmış akabinde çalışmanın amacı, yöntemi ve kapsamından bahsedilmiştir. Daha sonra Târîh-i Üngürüs, Târîh-i Üngürüs Hakkında Yapılan Çalışmalar, Tercümân Mahmûd ve bu eseri Türk dünyasına tanıtan György Hazai hakkında bilgi verilmiş ve yazma tavsifi yapılmıştır. İkinci Bölüm'de; eserin çeviri yazılı metni oluşturulmuş ve Türkiye Türkçesine aktarımı yapılmıştır. Üçüncü Bölüm'de notlar bölümü; Birden Fazla İmlası Olan Kelimeler, Okuma Farklılıkları, İmla, Arkaik Kelimeler, Anlam Değişmeleri olmak üzere beş başlık altında incelenmiştir. Son olarak araştırma ile ilgili bulgulara dayanılarak elde edilen genel sonuçlara ve çalışmada yararlanılan kaynakların bulunduğu kaynakçaya yer verilmiş ve tıpkıbasım da eklenerek çalışma tamamlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Târîh-i Üngürüs; written by Tercüman Mahmud, who witnessed many historical events while working as a translator in the Ottoman Empire in the 16th-century, it is an important work that sheds light on Hungarian history and was written in plain Turkish for its period. In this study, the translation of the 1b-106a chapters of the work was made, the work was translated into modern Turkish, and during this transfer, noteworthy issues were transferred as notes in order to reveal the richness of the Turkish language and to contribute to research in this context. The study aims to provide the scientific translation of Târîh-i Üngürüs into Turkish language of Türkiye and to ensure that the work reaches a wider readership, to reveal the rich linguistic material in the work and to contribute to the achievement of the true value of the work. This study consists of three main parts. In the First Chapter, the study was introduced and then information was given about the purpose, method and scope of the study. Information was given about Târîh-i Üngürüs, Studies on Târîh-i Üngürüs, Tercümân Mahmûd and György Hazai, who introduced this work to the Turkish world, and writing definition has been made. In the second Part, the translation of the written text of the work was created, transferred to modern Turkish, and then a facsimile edition was given. Notes section in Chapter there; It was examined under five headings: words with multiple spellings reading differences, spelling, archaic words, and meaning changes. Finally, the general conclusions obtained based on the findings of the research and the bibliography of the sources used in the study were included and the study was completed by adding the facsimile.

Benzer Tezler

  1. Târîh-i Ungurus'un söz varlığı ve dizini (1b-106a)

    The vocabulary and index of Târîh-i Ungurus (1b-106a)

    HİLAL AĞTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH DEMİRAL

  2. Târîh-i Ungurus'un söz varlığı ve dizini (106b-210a)

    The vocabulary and index of Târîh-i Ungurus (106b-210a)

    DERYA ULUTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH DEMİRAL

  3. Peçevî Tarihi (yazmaların tanıtımı, 1b-20b metin, dizin, özel adlar sözlüğü)

    History of Peçevî

    SEVDA GÜLAKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ

  4. Tarih-i Sultan Mehmed Han (bin) İbrahim Han

    Başlık çevirisi yok

    CENGİZ ÜNLÜTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    TarihEge Üniversitesi

    Yeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECMİ ÜLKER

  5. 'Tarih-i Nadir Şâh' adlı esere göre 18. yüzyılın ilk yarısında İran (Transkripsiyon ve tahlili)

    According to the work titled 'Tarih-i Nadir Şah', İran (transcripted and analyzed) in the first half of the 18th century

    MUHAMMED ÖZBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Tarihİnönü Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN YAZICI