Batılılaşma dönemi Osmanlı sivil mimarisine bir örnek: Geleneksel Akşehir evleri
An example of the westernization period of ottoman civil architecture: Traditional Akşehir houses
- Tez No: 860367
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖNDER AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Osmanlı'da 18.ve 19.yyda başlayan Batılılaşma hareketleri toplumun birçok alanında olduğu gibi mimaride de etkili olmuş, değişen toplum değerleri sonucu bu etki zamanla konut mimarisinde de görülmeye başlamıştır. Osmanlı Başkenti İstanbul'da başlayan değişim Anadolu kentlerine de zamanla yayılarak Konya Akşehir'de de kendine yer bulmuştur. Türklerin Anadolu'daki en eski yerleşim yerlerinden birisi olan Akşehir, sivil mimari örnekleriyle birlikte bir Osmanlı yerleşimindeki tüm unsurları içinde barındıran nadide yerleşim yerlerimizden biridir. Şehrin tarihi zenginliği, her dönem işlek ticaret yolları üzerinde önemli bir kültür merkezi olması, Ermeni-Rum ve Müslüman-Türk gibi kozmopolit unsurları bir arada barındırmasıyla gelişen ortak kültür kendini en çok sivil mimaride göstermiştir. Günümüze kadar büyük ölçüde muhafaza edilerek gelen söz konusu mimari yapılar, Akşehir'i sivil mimari zenginliği bakımından ayrıcalıklı bir konuma getirmekle beraber Osmanlı Batılılaşma hareketleri sonrası ortaya çıkan konut tipolojisi bakımından zengin veriler sunmaktadır. Bu Tez kapsamında, Akşehir kentsel sit alanında konumlanan 19 yapı ele alınmış, söz konusu evlerin mimari özellikleri görsel ve vektörel yöntemlerle belgelenmiştir. Tez çalışmasında; Osmanlı Batılılaşma Dönemi ve geleneksel konut kavramı ile ilgili literatür araştırması akabinde, Akşehir'in fiziksel dokusu ve kent yerleşiminden bahsedilmiştir. Belirlenen 19 Akşehir evinin tespit, belgeleme ve analiz çalışmaları yürütülmüş, 19.yy. sonrası Osmanlı Batılılaşma hareketlerinin geleneksel Osmanlı konutu üzerindeki etkileri Akşehir evleri üzerinden ele alınarak değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında sokak ve cephe kurgusu, plan, mekan ve yapı malzemesi özellikleri bakımından tipolojiler oluşturularak sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Westernization movements that started in the 18th and 19th centuries in the Ottoman Empire were effective in architecture as well as in many areas of society, and as a result of changing social values, this effect began to be seen in residential architecture over time.The change that started in the Ottoman Capital Istanbul spread over time to Anatolian cities and found a place in Konya/Akşehir. Akşehir, one of the oldest settlements of Turks in Anatolia, is one of our rare settlements that contains all the elements of an Ottoman settlement, along with examples of civil architecture. The common culture of the city, which has developed due to its historical richness, being an important cultural center on busy trade routes in every period, and hosting cosmopolitan elements such as Armenian-Greek and Muslim-Turkish, has shown itself most in civil architecture. These architectural structures, which have been largely preserved until today, bring Akşehir to a privileged position in terms of its civil architectural richness and provide rich data regarding the housing typology that emerged after the Ottoman Westernization movements. Within the scope of this thesis, 19 buildings located in the Akşehir urban protected area were discussed, and the architectural features of these houses were documented with visual and vector methods. In the thesis study; Following the literature research on the Ottoman Westernization Period ,concept of traditional house, the physical texture and urban settlement of Akşehir were mentioned. Identification, documentation and analysis of the 19 Akşehir houses were carried out, and the effects of the post-19th century Ottoman Westernization movements on the traditional Ottoman House were evaluated through Akşehir houses. In the light of the data obtained, typologies were created and presented in terms of street and facade layout, plan, space and building material features.
Benzer Tezler
- İstanbul'da 19. yüzyıl Abdülmecid camileri
The 19th century Abdülmecid mosques in İstanbul
GÖZDE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEMRA ÖGEL
- Mısır'da islami dönem konut ve donatı tasarımlarının incelenmesi: Kahire evleri
A review of islamic period houses and equipment design in Egypt: Cairene houses
ESRA ABDEL HAMİD HOSNY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkKocaeli Üniversitesiİç Mimarlık Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. DENİZ DEMİRARSLAN
- İstanbul'da 19. yüzyıl kentsel yaşamında koşut olarak değişen saray ve konut mimarlığı
The Palace and house architecture changing parallel to urban life in nineteenth century Istanbul
NEVİN KURTAY
Doktora
Türkçe
2001
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN SÖZEN
- 18.-20. yüzyıl Bursa sivil mimarisinde boyalı nakışlar ve duvar resimleri
Painted embroideries and murals in Bursa civil architecture in the 18th-20th century
SEVGİ ÖTÜNÇ
Doktora
Türkçe
2021
Sanat TarihiAnadolu ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP ERTUĞRUL