Akciğer ve kolon kanserinin histopatolojik görüntüler üzerinde derin öğrenme yöntemleri kullanılarak tespiti
Detection of lung and colon cancer using deep learning methods on hystopathological images
- Tez No: 860483
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET CEVAHİR ÇINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Akciğer ve Kolon kanserleri dünya çapında en çok ölüme neden olan kanser türlerinin başında gelmektedir. Günümüzde tıp dünyası birçok hastalığın tedavisini keşfetmiş olmasına rağmen henüz kanser gibi hastalıklarda yetersiz kalmakta ve çoğu hastada ölümle sonuçlanmaya devam etmektedir. Kanser hastalığının önüne geçebilmede en önemli unsur erken teşhistir. Histopatolojik tanı, akciğer ve kolon kanseri tespit sürecinde sıklıkla kullanılmasına rağmen tıp uzmanları için oldukça zaman alıcı ve hataya açık bir süreçtir. Ayrıca histopatolojik tanının görsel olarak incelenmesinde karar, klinisyenlerin subjektif algısına bağlıdır. Erken tanı ile ilgili günümüzde birçok yapay zeka tabanlı çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar göz önüne alındığında, gelecekte patolojik çalışmalarda insan çabasının yerini yapay zekaya dayalı sistemlerin alacağı öngörülmektedir. Bu tez çalışmasında, akciğer ve kolon kanserinin histopatolojik görüntülerde tespiti için derin sinir ağları kullanılarak bir model önerilmektedir. Model geliştirme sürecinde akciğer ve kolon dokularının mikroskobik görüntülerini içeren güncel bir veri seti olan LC25000 ve NCT-CRC-HE-100K olmak üzere iki adet halka açık veri seti kullanıldı. Ayrıca LC25000 veri seti içerisindeki akciğer dokuları ile NCT-CRC-HE-100K veri setinin tamamı birleştirilerek üçüncü bir veri seti oluşturuldu. Histopatolojik görüntüler, önceden eğitilmiş EfficientNetB5, VGG16, ResNet101 ve önerilen evrişimli sinir ağı tabanlı model için girdi görevi görmektedir. Performans değerlendirmesinde doğruluk, kesinlik, duyarlılık, özgüllük ve F1-skor ölçüm araçları kullanılarak önerilen model ve hazır mimariler incelendi. Bu çalışmanın temel amacı benzersiz, birleştirilmiş bir veri seti kullanılarak sağlam ve klinik açıdan genelleştirilebilir bir model geliştirmeyi hedeflemektedir. Yapılan çalışmalar, tüm ölçüm araçlarında %99 üzeri kayda değer bir başarı oranı elde ediyor ve eğri altındaki alan değerlerinin yüksekliği ile güvenilirliğini ortaya koyuyor. Sonuç olarak önerilen yaklaşım, tıp bilimi ve yapay zekanın yakınlaştığı yolda, yüksek doğruluk ile daha iyi hastalık tespit sonuçları için umut vererek kanser teşhisinde dönüştürücü bir yaklaşımın önünü açmaktadır.
Özet (Çeviri)
Lung and colon cancers are among the leading types of cancer worldwide that cause the most deaths. Despite the medical world having discovered the treatment for many diseases today, it remains insufficient for diseases like cancer, resulting in death for most patients. The most crucial element in preventing cancer is early diagnosis. Although histopathological diagnosis is frequently used in the detection process of lung and colon cancer, it is a very time-consuming and error-prone process for medical professionals. Moreover, the decision in the visual examination of histopathological diagnosis depends on the subjective perception of clinicians. Today, many artificial intelligence-based studies are being carried out regarding early diagnosis. Considering these studies, it is predicted that human effort will be replaced by artificial intelligence-based systems in pathological studies in the future. In this thesis, a model is proposed using deep neural networks for the detection of lung and colon cancer in histopathological images. During the model development process, two publicly available datasets, LC25000 and NCT-CRC-HE-100K, which are a current dataset containing microscopic images of lung and colon tissues, were used. Additionally, a third dataset was created by combining the lung tissues in the LC25000 dataset and the entire NCT-CRC-HE-100K dataset. Histopathological images were provided as input to the pre-trained EfficientNetB5, VGG16, ResNet101, and the proposed convolutional neural network (ESA) based model. Accuracy, sensitivity, recall, specificity, and F-1 score measurement tools are used to evaluate performance in the proposed model and ready-made architectures. This study aims to develop a robust and clinically generalizable model using a unique, combined dataset. In the studies conducted, over 99% success was achieved in all measurement tools and its reliability was proven with high AUC values. As a result, the proposed approach, as medicine and artificial intelligence converge, opens the way for a transformative approach in cancer diagnosis, offering hope for enhanced accuracy and better patient outcomes.
Benzer Tezler
- Derin topluluk öğrenmesi modeli ile histopatolojik görüntüler üzerinde çok sınıflı kanser teşhisi
Multi-class cancer diagnosis on histopathological images with deep ensemble learning model
GİZEM YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKocaeli ÜniversitesiBilişim Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖNDER YAKUT
- Deep learning technique for early detection of lung cancer
Akciğer kanserinin erken teşhisi için derin öğrenme tekniği
NADA A M ALSHAER
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAntalya Bilim ÜniversitesiElektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
ASSISTANT PROFESSOR DR. SHAHRAM TAHERI
- Kolorektal kanser tanısı alan hastaların demografik özellikleri ve nüks/metastaz durumunu etkileyen faktörler
Demographic characteristics of patients diagnosed with colorectal cancer and factors affecting recurrence/metastasis status
SEDEF ŞEYMA ÖZGÜR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
OnkolojiMarmara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM VEDAT BAYOĞLU
DOÇ. DR. MURAT SARI
- Metastatik kolon karsinomu tanılı hastalarda anti-EGFR tedaviye yanıtı etkileyen klinik ve laboratuvar biyobelirteçler
Clinical and laboratory biomarkers affecting response to anti-EGFR therapy in patients with metastatic colon carcinoma
MAHMUT CAN KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
OnkolojiPamukkale Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU YAPAR TAŞKÖYLÜ
- Serviks kanseri tarama testi olarak KO-test yapılan hastalarda, HPV DNA pozitifliğinin histopatolojik sonuçlarının retrospektif olarak analiz edilmesi
Histopathological results of hpv dna positivity in patients WHO have been CO-tested as cervical cancer screening test, as a retrospective analysis
DAMLA SÖNMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Kadın Hastalıkları ve DoğumGazi ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ANIL ONAN