Türk milli duvar resmi sanatı kapsamında (Şeki Han Sarayı) fresk örnekleri
Within the scope of Turkish national mural art (Sheki Khan Palace) examples of fresco
- Tez No: 861040
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF ALİZADE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 295
Özet
Azerbaycan'ın Şeki kenti, tarihi İpek Yolu'nun üzerindedir ve tarih boyunca birçok medeniyetin geçiş alanı olmuştur. 1743 yılında kurulan Şeki Hanlığı, 19. yüzyılda Rus egemenliğine kadar sürmüştür. Bu süreçte önce Hıristiyanlıkla tanışan kent, 7. yüzyılda İslamiyet'i kabul etmiştir. 18. yüzyıla kadar Osmanlılar, Safeviler ve Kaçarların egemenliğinde kalmıştır. Bu özelliği ile Şeki, ülke ve dünya çapında sanat tarihine önemli sanatsal ürünler sağlamıştır. Bu ürünlerin en önemlisi, tahminen 1762 yılında Muhammed Hüseyin Han Muştag tarafından inşa edilen tarihi Şeki Han Sarayıdır. Bu araştırmada, Türk Milli Duvar Sanatında önemli yeri olan ve Azerbaycan'ın Şeki kentinde bulunan Şeki Han Sarayında uygulanan duvar sanatına ilişkin fresk örnekleri tarihsel, kültürel, fonksiyonel ve sanatsal açıdan incelenmiştir. Çalışmada, tarihi eserlerin iç düzenlemelerinde kullanılan duvar resimleri, freskler, bezeme gibi sanatsal figürler mimari eserlerin tarihsel özellikleri ile sosyal özellikleri arasındaki köprüyü kurmuştur. Duvar resimleri, sarayın inşa edildiği dönemle uyumlu mimari üslup özellikleri taşıması, sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel özelliklerini yansıtması, resim sanatının mimari içindeki gelişimini aktarması sebebiyle oldukça önemli bir değer taşımaktadır. Çalışmada alan araştırmasına dayalı betimleme ve gözlem yöntemleri izlenmiş olup, kaynak taraması ile kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Sanatsal eserlerin örneklerini oluşturan fotoğraf çekimleri yapılmış, çizimleri son haliyle belgelenmiştir. Tarihi mimari eserlerin içerisinde yaşayan sanatın üretilmesinde sanatçının nelerden etkilendiği, bulunduğu döneme ve içinde bulunduğu etkenlere bağlı olarak sanat eserinin oluşturduğu etkinin önemi ortaya konmuştur. Şeki Han Sarayı birçok kez onarımdan geçmesine rağmen, özgünlüğünü ve işlevini hala korumaktadır. Saray resimleri dört grupta toplanabilir; geometrik – bitkisel desenli resimler, olay örgüsü resimler, hayvan resimleri ile bitki ve hayvan resimleri. Sonuç olarak, Şeki Han Sarayı, uluslararası tanınırlık ve saygınlık, turizm endüstrisini güçlendirmek, Azerbaycan'ın kültürüne ilişkin farkındalığı artırmak ve bu sayede ulusal kimliği ve sosyal uyumu güçlendirmek ve nihayet istikrara katkıda bulunmaya katkı sağlayacak önemli ve ender bir tarihi sanat yapısıdır.
Özet (Çeviri)
The city of Sheki in Azerbaijan is on the historical Silk Road and has been the transition area of many civilizations throughout history. Founded in 1743, the Sheki Khanate lasted until Russian domination in the 19th century. In this process, the city first encountered Christianity and accepted Islam in the 7th century. It remained under the rule of the Ottomans, Safavids, and Qajars until the 18th century. With this feature, Sheki has contributed important artistic products to the art history of the country and the world. The most important of these products is the historical Palace of the Shaki Khans, built by Muhammad Hussein Khan Mushtag approximately in 1762. In this research, fresco examples of wall art applied in the Palace of Sheki Khans, which has an important place in Turkish National Mural Art, were examined from a historical, cultural, functional, and artistic perspective. In the study, artistic figures such as murals, frescoes, and decoration used in the interior arrangements of historical works built the bridge between the historical features and social features of architectural works. Wall paintings have a very important value because they have architectural style characteristics compatible with the period in which the palace was built, reflect its socio-economic and socio-cultural characteristics, and convey the development of the art of painting within architecture. In the study, description and observation methods based on field research were followed, and a conceptual framework was created by a literature review. Photographs were taken, which constitute examples of artistic works, and the drawings were documented in their final form. What influenced the artist in the production of living art in historical architectural works and the importance of the effect created by the work of art depending on the period and the factors it was in were revealed. Although the Palace of Sheki Khans has been repaired many times, it still maintains its originality and function. Palace paintings can be divided into four groups; geometric – vegetal patterned pictures, plot pictures, animal pictures, and plant and animal pictures. In conclusion, the Palace of Sheki Khans is an important and rare historical art structure that will contribute to international recognition and prestige, strengthen the tourism industry, raise awareness of Azerbaijan's culture, thus strengthening national identity and social harmony, and finally contribute to stability.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet'ten günümüze Türkçe dil politikaları ve dil planlamaları
From the Republic period to the present Turkish language policies and language plannings
DOĞAN GEDİK
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AÇIK
- Geleneksel Antep evlerinde kalem işi bezeme ve duvar resimleri
The interior decoration and wall paintings in traditional Antep houses
SERVET ÇAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YAVUZ
- Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun sanatsal üslubu ve etkileri
Bedri Rahmi Eyüboğlu's artistic style and its effects
MÜRÜVET DURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarAltınbaş ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FIRAT ARAPOĞLU
- Halit Femir'in (1910-1954) hayatı ve mimarlığı
Halit Femir's (1910-1954) life and architecture
BİLGE EKİN İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- İlköğretim okullarında örtük program faaliyetlerinin saptanması
Revealing the hidden curriculum activities in primary schools
ELÇİN AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. FERİDUN MERTER