Kadın Haşimoto hastalarında yaşam kalitesi, stres ve ilgili psikolojik değişkenler üzerinde Diyalektik Davranışçı Terapi'nin etkisi: Randomize kontrollü çalışma
Effect of Dialectical Behavioral Therapy on quality of life, stress and related psychological variables in women with Hashimoto's disease: Randomized controlled trial
- Tez No: 861171
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA IŞIL BİLİCAN YURTERİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 342
Özet
Araştırmalara göre, Haşimoto hastalığının tedavisinde tıbbi tedavilerin kısıtlı kalabildiği unsurlar bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Diyalektik Davranışçı Terapi Beceri Eğitimi (DDT-BE), Grup Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve bekleme listesi grubunun Haşimoto hastalığı olan kadınlardaki yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete, stres, çok boyutlu psikolojik iyi oluş, duygu düzenleme güçlüğü, duygusal tepkisellik ve sıkıntıya dayanma üzerine etkisini incelemek olmuştur. Randomize kontrollü çalışmada, deneysel işlemler eş zamanlı deney, kontrol ve bekleme listesi olmak üzere yaş, yaşam kalitesi, hastalık süresi, ekonomik durum, eğitim düzeyi, medeni durum, çalışma durumu ve çocukluk çağı travmaları açısından eşleştirilmiş üç gruba uygulanmıştır. Deney grubuna 14-haftalık DDT-BE ve kontrol grubuna 14-haftalık Grup BDT uygulanmıştır. Bekleme listesi grubuna ise herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Çalışmaya Haşimoto hastalığı olan ve tıbbi tedavileri stabil 62 kadın (x̄=35.85±6.37 yaş) katılmıştır. Tüm katılımcılar gruplara rastgele atanmış, veriler ölçekler aracılığıyla öntest, sontest ve iki ay izlemde toplanmıştır. Bulgulara göre, Grup BDT ve bekleme listesi gruplarının bağımlı değişkenler üzerinde istatistiksel olarak anlamlı seviyede herhangi bir etkisi olmamış, sadece DDT-BE gruplarındaki kadınların yaşam kalitesinin genel sağlık alt boyutunda, çok boyutlu psikolojik iyi oluşun çevresel hâkimiyet alt boyutunda, duygusal tepkiselliğin dayanıklılık alt boyutunda ve sıkıntıya dayanmanın tolerans alt boyutunda istatistiksel olarak anlamlı seviyede artış, depresyon, anksiyete, stres ve duygu düzenleme güçlüğü düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı seviyede azalma olmuştur. Anksiyete ve streste ekonomik durum, genel sağlıkta ise vücut kitle indeksi ortak değişken (covariate) olarak saptanmıştır. Ortak değişkenlerin etkisi dikkate alındığında, stres puanlarındaki azalmayı ekonomik durum %7.4 açıklarken, DDT-BE ek %2.7'lik bir oranla, %10.1 açıklamıştır (p
Özet (Çeviri)
Literature shows that there are aspects of Hashimoto's disease (HD) where medical treatment can be limited. The aim of the present study, was to investigate the effect of Dialectical Behavioral Therapy Skills Training (DBT-ST), Group Cognitive Behavioral Therapy (CBT) and a waitlist group on quality of life (QOL), depression, anxiety, stress, psychological well-being, difficulties in emotion regulation, emotional reactivity, and distress tolerance among women diagnosed with HD. The study was conducted via randomized controlled experimental design, with interventions being applied simultaneously to an experimental, control and waitlist group, which were matched for age, QOL, disease duration, economic status, level of education, marital status, working status, and childhood trauma. The experimental group received a 14-week DBT-ST intervention, the control group received a 14-week Group CBT intervention, while the waitlist group received no intervention. Participants included 62 women (x̄=35.85±6.37 years) diagnosed with HD and whose medical treatment was stable. All were randomly assigned to the groups. Outcome variables were evaluated via scales, with data being collected pre-intervention, post-intervention and at two months follow-up. Results demonstrated that while Group CBT and the waitlist group had no statistically significant benefits on the outcome variables, DBT-ST increased the general health dimension of QOL, the environmental mastery subscale of psychological well-being, the persistence subscale of emotional reactivity and the tolerance subscale of distress tolerance, and decreased depression, anxiety, stress and difficulties in emotion regulation at statistically significant levels. Economic status was identified as a covariate for anxiety and stress, and body mass index for general health. With the effect of covariates considered, DBT-ST explained the decrease in stress by 10.1%, an additional 2.7% compared to economic status which explained it by 7.4% (p
Benzer Tezler
- Hipotiroidi hastalarının semptomları, beslenme özellikleri, depresyon durumları ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of symptoms, nutritional characteristics, depression situations and life quality of hypothyroid patients
FATMA ERMİŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇELİK
- Primer hipotiroidi tedavisinde ne kadar başarılıyız: DIO polimorfizmlerinin yeri ve önemi
Our success in the treatment of primary hypothyroidism: The place and importance of DİO polymorphisms
CEM ARMAĞAN TURAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç HastalıklarıMarmara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA GÖZÜ
- Hashimoto tiroiditi hastalarının beslenme alışkanlıklarının tespit edilerek bağırsak sağlığı durumlarının ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Determining the nutrition habits of the patients with hashimoto thyroiditis, evaluation of the bottom health status and quality of life
ŞEVVAL AYAŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Aydın ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP BEGÜM KALYONCU ATASOY
- Hashimoto tiroiditi tanılı hastalarda tiroid hormon düzeylerinin kuru göz belirti ve bulguları ile olan ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between thyroid functions and signs and symptoms of DRY eye in patients with hashimoto thyroiditis
FUAT CENİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bakanlığıİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULBAKİ KUMBASAR
DR. GÜLŞAH YENİDÜNYA YALIN
- Prolaktinomalı hastalarda otoimmün tiroidit ve diğer otoimmün hastalıkların sıklığı, serum BAFF/APRIL düzeyleri ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Prevalence of autoimmune thyroiditis and other autoimmune diseases, evaluation of serum baff / april levels and quality of life in patients with prolactinoma
ÖZLEM KANBUROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıGazi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV EROĞLU ALTINOVA