Çölyak hastalarında bilişsel fonksiyonların değerlendirilmesi
Evaluation of cognitive funcitons in celiac disease
- Tez No: 861465
- Danışmanlar: PROF. DR. MİNE ADAŞ, DOÇ. DR. YASEMİN GÖKDEN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 72
Özet
Gluten duyarlı enteropati olarak da bilinen Çölyak hastalığı , genetik olarak yatkın kişilerde gluten alımıyla tetiklenen inflamatuar bir otoimmün reaksiyondur. Çölyak hastalığı genellikle bağışıklık tepkilerinin ve malabsorpsiyonun neden olduğu çok çeşitli bozukluklarla ilişkilendirilir. Yaygın nörolojik belirtiler ataksi, epilepsi, serebral kalsifikasyon, serebral beyaz, cevher lezyonları, periferik nöropati ve miyopati görülebilir ve nörolojik komplikasyonların yanısıra;“beyin sisi”olarak da adlandırılan, gluten alımı ile tetiklenen bilişsel bozukluklardan da sorumlu olabilir. Ancak bilişsel bozukluk ile çölyak ilişkisi henüz aydınlatılamamıştır. Bu çalışmanın amacı, Çölyak Hastalığı olan bireylerde bilişsel işlevleri değerlendirmek ve sağlıklı bireylerle karşılaştırarak, dikkat, hafıza, bellek, yürütücü işlevler gibi, global bilişsel işlevlerin, çölyak hastalığındaki performans durumunu anlayabilmektir. Bu çalışmaya, Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi İç Hastalıkları, Gastroenteroloji veya Çölyak takip polikliniklerine başvuran, klinik, serolojik ve endoskopik olarak Çölyak tanısı kesin olan, 18-50 yaş aralığındaki 45 hasta vaka grubu olarak;bilinen kronik hastalık öyküsü veya semptomu olmayan, 18-50 yaş arası, check up amaçlı iç hastalığı polikliniğine başvuran 45 kişi kontrol grubu olarak dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara, rutin kontrolleri amacı ile kontrol poliklinik başvuruları esnasında, nöropsikometrik testler; Montreal bilişsel değerlendirme (MoCA), WMS-R sayı menzili, kişisel-güncel bilgiler ve oryantasyon soruları, Sözel Bellek Süreçleri Testi (Öktem SBST), sözel akıcılık, meyve-isim akıcılığı, atasözü yorumlama-benzerlikler testi, stroop testi, basit şekil kopyalama, iz sürme testi ve Beck Depresyon Ölçeği uygulanmıştır. Yapılan nöropsikometrik testlerde; global bilişsel fonksiyonları değerlendiren MoCA testi skoru kontrol grubunda çölyak hasta grubuna göre daha yüksekti(p:0.002), Basit dikkat ve karmaşık dikkatin değerlendirildiği, WMS-R ileri menzil ve geri menzil testi skorlarında kontrol grubunda , çölyak hasta grubundan daha yüksek sonuçlar görüldü(p:0.049 ve p:0.001),Yürütücü işlevlerin ve dil fonksiyonlarının değerlendirildiği fonemik akıcılık (KAS kelime sayma) ve kategorik akıcılık(hayvan sayma) testlerinde kontrol grubu, çölyak hasta grubuna göre daha yüksek skora sahipti(p:0.001 ve p:0.002), Yürütücü işlevler, konsantrasyon, karmaşık dikkat becerilerini değerlendiren iz sürme A ve B testi skorlarında, kontrol grubu çölyak hasta grubuna göre daha yüksek performans gösterdi(p:
Özet (Çeviri)
Celiac disease, also known as gluten-sensitive enteropathy, is an inflammatory autoimmune reaction triggered by gluten ingestion in genetically predisposed individuals. Celiac disease is often associated with a wide range of disorders caused by immune responses and malabsorption. Common neurologic manifestations include ataxia, epilepsy, cerebral calcification, cerebral white matter lesions, peripheral neuropathy and myopathy and may be responsible for neurologic complications as well as cognitive impairment triggered by gluten ingestion, also called“brain fog”. However, the relationship between cognitive impairment and celiac disease has not yet been elucidated. The aim of this study is to evaluate cognitive functions in individuals with celiac disease and to understand the performance status of global cognitive functions such as attention, memory, memory, executive functions in celiac disease by comparing with healthy individuals. In this study, 45 patients between the ages of 18-50 years, who applied to the Internal Medicine, Gastroenterology or Celiac follow-up outpatient clinics of Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu City Hospital, with a clinically, serologically and endoscopically definite diagnosis of celiac disease, were included as the case group; 45 people between the ages of 18-50 years, without known chronic disease history or symptoms, who applied to the internal medicine outpatient clinic for check-up purposes, were included as the control group. Neuropsychometric tests; Montreal cognitive assessment (MoCA), WMS-R number range, personal-current information and orientation questions, Verbal Memory Processes Test (Öktem SBST), verbal fluency, fruit-name fluency, proverb interpretation-similarities test, stroop test, simple shape copying, tracing test and Beck Depression Scale were administered to all participants during their outpatient visits for routine controls. In the neuropsychometric tests, the MoCA test score, which evaluates global cognitive functions, was higher in the control group than in the celiac patient group (p:0.002), In the WMS-R forward range and backward range test scores, which evaluate simple attention and complex attention, higher results were observed in the control group than in the celiac patient group (p:0.049 and p:0. 001), In the phonemic fluency (counting KAS words) and categorical fluency (counting animals) tests, in which executive functions and language functions were evaluated, the control group had higher scores than the celiac patient group (p:0.001 and p:0.002), In the tracking A and B test scores, which evaluated executive functions, concentration and complex attention skills, the control group showed higher performance than the celiac patient group (p:
Benzer Tezler
- Bipolar bozukluk tanılı hastalarda ötimik dönemde serumdaki biyokimyasal belirteçler ile bilişsel fonksiyonların ilişkisi
The relationship between biochemical markers in serum and cognitive functions in the euthymi̇c period in patients with bipolar disorder
MERVE ÇOLAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriSelçuk ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPARSLAN CANSIZ
- Dispeptik şikayetler ile başvuran hastalarda demir eksikliği anemisi ile endoskopik bulguların klinik, laboratuvar ve patolojik olarak ilişkilerinin karşılaştırılması
Clinical, laboratory and pathologicalcomparison of iron deficiency and endoscopic findings in patients presenting with dyspeptic complaints
ZAKIR GULIYEV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
GastroenterolojiSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ITIR ŞİRİNOĞLU DEMİRİZ
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda serum zonulin düzeyinin değerlendirilmesi
Evaluation of serum zonulin levels in children with autism specturum disorders
SELEN KARAGÖZLÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BUKET DALGIÇ
- Yüz ve kol transplantasyon ve travma hastalarında fonksiyonel gelişimin doğrusal olmayan metodlarla analizi
Assessing functional recovery of face and arm transplantation and trauma patients with nonlinear methods
ÇAĞDAŞ TOPÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER HALİL ÇOLAK
- Üst ekstremite kuvvetlendirme egzersizlerinin alzheimer hastalarında düşme riski ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of upper extremity strengthening exercises on fall risk and quality of life in alzheimer patients
EDA ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Medipol ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERPİL ÇOLAK