İslam düşüncesinde zaman kavramı: İbn Arabi ve Muhammed İkbal mukayesesi
The concept of time in Islamic thought: Comparison of Ibn Arabi and Muhammad Iqbal
- Tez No: 862457
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABUZER DİŞKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Zaman'ın farkında olma gelip geçiciliğinin problem olarak ortaya çıkışı, insanın varlığıyla aynı döneme kadar uzanmaktadır. İlahi metinlerde ilk insanla şeytan arasındaki ilişki sonsuzluk ağacı etrafında şekillenmektedir. Kur'an'da şeytanın, sonsuzluğu kazandıracak ağacın varlığıyla Adem'e yaklaşması, insanoğlunun“zaman”kavramıyla ne zaman tanıştığını göstermesi açısından önemlidir. Bununla beraber insanın zamanı adlandırması, onu çeşitli vasıtalarla ölçmeye çalışması ve evren içerisinde zamanla bu kadar münasebet halinde bulunan başka bir varlık olmaması, zamanla ilgili çeşitli soruların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. İnsanoğlunun tarih boyunca bütün kültürlerde ele aldığı zaman meselesi, zamanın var olup olmadığı, sonsuzluk, ölüm sonrası zaman, âlemin ne zaman yaratıldığı, zamanın nasıl oluştuğu, zamanın var olma açısından sebep-sonuç ilişkisi içinde olduğu olgular gibi soruları akla getirmiştir. Bu sorular İlk Çağ felsefecilerinden günümüze, İslam kelamcılarından, felsefecilerine kadar her dönemden ve düşünceden kişi tarafından cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Bu sebeple tezimizin ilk bölümünde tarihin ilk çağlarından günümüze filozofların zaman kavramına getirmiş oldukları tanımlara yer verilmiştir. Yine ilk bölümde zaman kavramıyla ilişkili gördüğümüz“dehr”,“süre”ve“an”kelimelerini de inceledik. Kur'an'da yer alan bazı kavram ve ayetler ışığında zaman meselesini ele almaya gayret gösterip, İlk Çağ filozoflarının görüşleriyle beraber daha çok İslam filozoflarının yukarıda bahsi geçen sorulara getirmiş oldukları düşüncelere yer vermeye çalıştık. İkinci bölümde büyük İslam düşünürü İbn Arabi'nin zaman kavramını inceledik. Üçüncü bölümde çağımıza yakın bir isim olan Muhammed İkbal'in zaman ile ilgili düşüncelerine yer verdik. Dördüncü bölümde ise bu iki büyük İslam düşünürlerinin zaman ile ilgili görüşlerini karşılaştırmaya çalıştık. Bu tezi yazmaktaki amacımız; zaman meselesinin tarih boyunca hem İlk Çağ filozofları hem de İslam filozofları tarafından ele alındığını ortaya koymak ve Kur'ân-ı Kerim bağlamında zaman kavramına günümüzün felsefi bakış açısıyla bir anlam kazandırmaktır. Ayrıca Tezimizde büyük İslam düşünürlerinden İbn Arabi ve Muhammed İkbal'in zaman hakkındaki açıklamalarına yer verilerek ikisinin konu hakkındaki düşünceleri mukayese edilmiş günümüze ışık tutabilecek çıkarımlarda bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The emergence of time as an avareness dates back to the same period as the existence of humans. In divine texts, the relationship between the first man and the devil is shaped around the tree of eternity. In the Quran, the devil's approach to Adam with the presence of the tree that will bring eternity is important in terms of showing when human beings were introduced to the concept of time. However, the fact that humans name time, try to measure it by various means, and that there is no other entity in the universe that is in such a relationship with time has paved the way for the emergence of various questions about time. The issue of time, which human beings have dealt with in all cultures throughout history, has brought to mind questions such as whether time exists or not, eternity, time after death, when the universe was created, how time was formed, and the phenomena in which time has a cause-effect relationship in terms of existence. These questions have been tried to be answered by people from all periods and thoughts, from ancient philosophers to the present day, from Islamic theologians to Islamic philosophers. For this reason, in the first part of our thesis, the definitions that philosophers have brought to the concept of time from the first ages of history to the present are included. Again, in the first chapter, we examined the concepts of“dehr”,“duration”and“moment”, which we see as related to the concept of time. We tried to address the issue of time in the light of some concepts and verses in the Quran, and tried to include the views of the ancient philosophers and the thoughts that Islamic philosophers brought to the above-mentioned questions. In the second part, we examined the concept of time of the great Islamic thinker Ibn Arabi. In the third part, we included the thoughts of Muhammad Iqbal, a name close to our age, about time. In the fourth chapter, we tried to compare the views of these two great Islamic thinkers regarding time. Our purpose in writing this thesis is; The aim is to reveal that the issue of time has been addressed by both ancient philosophers and Islamic philosophers throughout history and to give a meaning to the concept of time from today's perspective in the context of the Qur'an. In addition, in our thesis, the statements of the great Islamic thinkers Ibn Arabi and Muhammad Iqbal about time were included, their thoughts on the subject were compared, and inferences that could shed light on today were made.
Benzer Tezler
- İslam filozoflarında bilim sınıflaması ve sosyoloji anlayışı
Understanding of sociology and classification of sciences in Islamic philosophers
NURAL SAVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
SosyolojiMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ ARSLANTÜRK
- Kelam ilmi açısından modern selefîlik
Modern salafism in terms of kalam
ELANUR DURDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BOZKURT
- İbnü'l-Arabî'nin Kitâbü'l-Ezel'i üzerine kavramsal bir analiz
A conceptual analysis on İbn Al-'Arabī's Kitāb Al-Azal
RABİA EGİCİ
- İbn Cinnî örnekliğinde Arap dili ve mu'tezilî kelâm ilişkisi
The relationship of the Arab language and the mu'tezili word in the example of Ibn Cinni
MEHMET EMİN ARPACIK
- Ibn Sīnā'nın tabiat felsefesinde hareket
Motion in Avicenna's philosophy of nature
İZZET GÜLAÇAR
Doktora
Türkçe
2021
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEHRULLAH TERKAN