Öğretmenlerde psikolojik şiddete maruz kalma düzeyine bağlı olarak tükenmişlik ve psikolojik sağlamlığın incelenmesi
Examination of burnout and psychological resillience depending on the level of exposure to psychological violence in teachers
- Tez No: 862892
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİKE CEYLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Psikolojik sağlamlık, psikolojik şiddet, mobbing, tükenmişlik, öğretmen, Psychological resilience, psychological violence, mobbing, burnout, teacher
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu araştırmada, öğretmenlerde psikolojik şiddete maruz kalma düzeyine bağlı olarak tükenmişlik ve psikolojik sağlamlığın incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nicel korelatif tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya gönüllülük esasına göre İstanbul ilinde görev yapan 307 branş öğretmeni katılmıştır. Katılımcıların 165'i kadın 142'si erkektir. Araştırmada veriler Demografik Bilgi Formu, Maslach Tükenmişlik Envanteri- Eğitimci Formu (MTÖ-EF), Olumsuz Davranışlar Ölçeği (ODÖ) ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (KPSÖ) olmak üzere dört ayrı ölçek kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson Korelasyonel Analizi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Bağımsız Örneklem T-testi kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesinde, öğretmenlerde psikolojik sağlamlık düzeyi arttıkça negatif davranışlar düzeyinin azalmakta olduğu, yaş ve hizmet süresi arttıkça psikolojik sağlamlık düzeyinin ve tükenmişlik ölçeği alt boyutu olan kişisel başarı düzeyinin de arttığı görülürken, negatif (olumsuz) davranış düzeyinin azaldığı görülmektedir. Cinsiyet değişkenine göre kadınların erkeklere oranla negatif davranışlar düzeyinin daha düşük olduğu, psikolojik sağlamlık düzeylerinin cinsiyetle anlamlı oranda bir ilişkisinin olmadığı görülmüştür. Negatif (olumsuz) davranışlar düzeyi arttıkça tükenmişlik ölçeği alt boyutu olan duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeyi ile pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu ancak kişisel başarı alt boyutu ile negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu anlaşılmıştır. Sınıf mevcuduna göre Psikolojik Sağlamlık, Duygusal Tükenme, Duyarsızlaşma, Kişisel Başarı ve Negatif Davranışlar (mobbing) incelendiğinde; sınıf mevcudu 41 ve üzerine çıktığında diğer sınıf mevcutlarına göre Psikolojik Sağlamlığın daha düşük olduğu, Duygusal Tükenmenin daha yüksek olduğu, Duyarsızlaşma düzeyinin arttığı, Kişisel Başarı düzeyinin düştüğü, Negatif Davranışlar (mobbing)'in daha yüksek olduğu görülmüştür. Araştırma bulguları alanyazın doğrultusunda tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine burnout and psychological resilience in teachers depending on the level of exposure to psychological violence. For this purpose, quantitative correlative survey model was used. A total of 307 branch teachers working in Istanbul province participated in the study on voluntary basis. 165 of the participants were female and 142 were male. The data were collected using four different scales: Demographic Information Form, Maslach Burnout Inventory-Educator Form (MIBI-EF), Negative Behaviors Scale (NBS) and Brief Psychological Resilience Scale (BPSS). Pearson Correlational Analysis, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Independent Sample T-test were used to analyze the data. In the examination of the relationship between the variables, it is seen that as the level of psychological resilience increases in teachers, the level of negative behaviors decreases, as the level of psychological resilience and the level of personal accomplishment, which is a sub-dimension of the burnout scale, increase as age and length of service increase, while the level of negative (negative) behaviors decreases. According to the gender variable, it was seen that the level of negative behaviors was lower in women than in men, and there was no significant relationship between psychological resilience levels and gender.As the level of negative behaviors increased, it was found that there was a significant positive correlation with the burnout scale sub-dimensions of emotional exhaustion and depersonalization, but there was a significant negative correlation with the personal accomplishment sub-dimension. When Psychological Resilience, Emotional Exhaustion, Depersonalization, Personal Achievement and Negative Behaviors (mobbing) were examined according to class size, it was seen that Psychological Resilience was lower, Emotional Exhaustion was higher, Depersonalization level increased, Personal Achievement level decreased and Negative Behaviors (mobbing) were higher when the class size was 41 and above compared to other class sizes.
Benzer Tezler
- Well-being, burnout, and teaching anxiety among EFL teachers
İngilizce öğretmenlerinin iyilik hali, tükenmişlik duygusu ve öğretme kaygısının incelenmesi
AYŞE MİNE ONAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMİ AYDIN
- İlkokul öğretmenlerinin yıldırma (Mobbing) davranışlarına maruz kalma düzeyleri
The level of primary school teachears' exposure to mobbing behavior
SAKİNE SERİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YEMLİHA COŞKUN
- orta öğretim öğretmenlerinde psikolojik şiddet(Mobbing)düzeyi
Mobbing in high school
HİLAL URASOĞLU BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimNiğde ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUSTAFA KOÇ
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Ortaöğretim okullarında görev yapan okul yöneticisi ve öğretmenlerin mobbing (psikolojik şiddet)'e maruz kalma düzeyleri
The level of being exposed to mobbing (psychological violence) of the managers and the teachers working at secondary schools
ÖZGÜR BEKİR AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AYDIN BAŞAR