Geri Dön

Öğretim elemanlarının görüşlerine göre üniversite özerkliği ve akademik özgürlük

University autonomy and academic freedom according to the views of academic staff

PDF İndir

  1. Tez No: 863324
  2. Yazar: ROZERİN YAŞA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN HÜSEYİN AKSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Üniversite, Öğretim Elemanı, Üniversite Özerkliği, Akademik Özgürlük, University, Academic Staff, University Autonomy, Academic Freedom
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 378

Özet

Bu araştırmanın amacı, Türkiye'deki kamu üniversitelerinde görev yapan öğretim elemanlarının görüşlerine göre Türkiye'de üniversite özerkliği ve akademik özgürlüğün değerlendirilmesidir. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden açımlayıcı sıralı desen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel bölümünde genel tarama modellerinden biri olan tekil tarama modeli, nitel bölümünde ise durum çalışması uygulanmıştır. Araştırmanın nicel boyutundaki hedef evrenini, Ankara ilinde yerleşik kamu üniversiteleri olan Ankara Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin ve eğitim bilimleri, sosyal bilimler, fen bilimleri ve sağlık bilimleri alanlarında görev yapmakta olan 4.992 öğretim elemanı, örneklemini ise tabakalı örnekleme tekniği ile belirlenen 534 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel boyutundaki çalışma grubu ise ise Ankara Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi'nin eğitim bilimleri, sosyal bilimler, fen bilimleri ve sağlık bilimleri alanlarında görev yapmakta olan 19 öğretim elemanından oluşmaktadır. Araştırmanın nicel verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen Üniversite Özerkliği ve Akademik Özgürlük Ölçeği ile, nitel verileri ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış Üniversite Özerkliği ve Akademik Özgürlük Görüşme Formu aracılığıyla gerçekleştirilen görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde değişkenlere ilişkin durumların betimlenmesinde yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma istatistikleri kullanılmıştır. Üniversite özerkliği ve akademik özgürlüğe ilişkin görüşlerin bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı t-testi ve tek yönlü varyans analizi ile test edilmiştir. Nitel verilerin çözümlenmesinde de içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin analiz sonuçlarına göre, öğretim elemanlarının genel olarak üniversite özerkliği ve akademik özgürlüğün nasıl olması gerektiğine ilişkin ifadelere katılımlarının yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının görüşleri; cinsiyet, unvan, kıdem, üniversite, çalışma alanı, sendika üyeliği ve diğer akademik vakıf ve dernek üyeliği değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Nitel analiz sonuçlarına göre öğretim elemanlarının büyük çoğunluğu üniversite özerkliği ve akademik özgürlüğün gereklerinin uygulanmasını vurgulamakta, Türkiye'de bu yönde sorun ve eksiklikler olduğunu düşünmektedirler. Konuyu mali, yönetsel ve akademik özerklik ile akademik özgürlük temaları bağlamında açıklamakta, devlet finansmanının yetersizliği, kaynakların dağılımında özerk olamama, yöneticilerin seçim yerine atama usulü ile göreve getirilmesi, araştırma ve program/ders içerik/yöntemlerine müdahaleler, otosansür, iş güvencesizliği, etiketlenme, ifade özgürlüğündeki sınırlılık, neoliberalizm, memurlaştırılma, liyakatsizlik, katılımcı olmayan yönetim şekli ve hesapverebilirlik uygulamalarını öne çıkan sorunlar olarak değerlendirmektedirler. Öğretim elemanlarının çözüm önerileri ise siyasi müdahalelerin olmaması, yasal düzenleme, akademisyenlerin dayanışma ve mücadelesi, demokratik yönetim, liyakat, neoliberal politikalardan vazgeçilmesi ve üniversite özerkliği ve akademik özgürlüğün ihlal edilmediği hesapverebilirlik uygulamalarıdır.

Özet (Çeviri)

The aim of this research is to evaluate university autonomy and academic freedom in Turkey according to the views of academic staff working at public universities in Turkey. The research was conducted with an exploratory sequential design, one of the mixed research methods. In the quantitative part of the research, the single screening model, one of the general screening models, was applied, as to the qualitative part, the research was designed as a case study. The population in the quantitative part of the research is 4,992 academic staff working in the fields of educational sciences, social sciences, physical sciences and medical sciences of Ankara University, Hacettepe University, Gazi University and Middle East Technical University, which are public universities in Ankara, and the sample is comprised of 534 academic staff selected through the stratified sampling technique. The study group of the qualitative part of the research consists of 19 academic staff working in the fields of educational sciences, social sciences, physical sciences and medical sciences of Ankara University, Hacettepe University, Gazi University and Middle East Technical University. The quantitative data of the research were collected through via the University Autonomy and Academic Freedom Scale developed by the researcher, and the qualitative data were obtained through interviews conducted by using the semi-structured University Autonomy and Academic Freedom Interview Form developed by the researcher as well. In the analysis of quantitative data, percentage, frequency, artihmetic mean and standard deviation statistics were applied to describe the situations related to the variables. Whether views on university autonomy and academic freedom significantly differ depending on the independent variables was tested with t-tests and one-way analysis of variance. For the qualitative data analysis, content analysis was applied. Quantitative findings show that the academic staff generally agree at a high level with the statements about what university autonomy and academic freedom should be like. The views of academic staff vary significantly depending on the gender, title, seniority, university, field of study, union membership and other academic foundation or association membership. According to the qualitative findings, the majority of the academic staff emphasize the implementation of the requirements of university autonomy and academic freedom, and they think there are problems and deficiencies in this regard in Turkey. They explain the problems and deficiencies in the context of financial, administrative and academic autonomy and academic freedom themes and they regard the inadequacy of state funding, inability to be autonomous in the distribution of resources, appointment of administrators instead of elections, interventions in research and program/course content/methods, self-cencorship, job insecurity, labelling, constraints in freedom of expression, neoliberalism, civil servantisation of the academics, lack of merit, non-participatory administration style and accountability practices as the prominent problems. The academic staff's solution suggestions are the absence of political interventions, a new legal regulation, solidarity and struggle of academics, democratic administration, merit, abandoning neoliberal policies, and accountability practices in which university autonomy and academic freedom are not violated.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    553527

    Öğretim üyelerinin görüşlerine göre yükseköğretim'de planlama sorunları ve çözüm önerileri

    Planning problems in higher education according to the opinions of academicians

    KADRİYE ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RUHİ SARPKAYA

  2. Tez No

    412101

    Örgütsel demokrasiyi ve akademik özgürlüğü benimseme ve Türkiye'de uygulanabilir bulma düzeyine ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri

    Academicians' point of view about organizational democracy and academic freedom receptivity and applicability level in Turkey

    SÜHEYLA BOZKURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ BALCI

  3. Tez No

    524674

    Üniversitelerin lisans programlarında uygulanan çekirdek programın değerlendirilmesi

    Evaluating core curriculum implemented at undergraduate programmes of universities

    ELİF İLHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURDAN KALAYCI ATAY

  4. Tez No

    133950

    Meslek yüksekokulu hazır giyim programı öğrencilerinin meslek stajlarının yeterliliği

    Summary of the study on adequacy of occupational training of students of ready-wear curriculum the school of higher education

    MERAL KORKMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Giyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SONGÜL KURU

  5. Tez No

    822322

    Üniversite düzeyinde uygulanan özel amaçlı ingilizce programının aydınlatıcı değerlendirme modeli ile değerlendirilmesi

    An evaluation of english for specific purposes (ESP) curriculum at a university level with the illuminative evaluation model

    BETÜL KAHYAOĞLU EKŞİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖNER USLU

Geri Dön