Geri Dön

Bozcaada' dan avlanan bazı denizel türlerin besinsel ve elemental kompozisyonlarının belirlenmesi

Determination of nutritional and elemental compositions of some marine species catched from Bozcaada

  1. Tez No: 863856
  2. Yazar: İLKNUR YUVKA GÜR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YEŞİM ÖZOĞUL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 192

Özet

Bu çalışmada, Bozcaada çevresinden avlanarak elde edilen sarpa (Sarpa salpa), mercan (Pagrus major), sinarit (Dentex dentex), çipura (Sparus aurata), sargoz (Diplodus sargus), melanur (Oblada melanura), kefal (Chelon auratus), barbun (Mullus barbatus), kolyoz (Scomber japonicus) ve kalamar (Loligo vulgaris) türlerinin besinsel içeriği, yağ asidi profili ve metal içerikleri incelenmiştir. Türlerin tüketiminden kaynaklı olası tüketici risklerini belirlemek amacıyla haftada 1, 3 ve 5 gün su ürünleri tüketimi durumları için tahmini haftalık alım (Estimated Weekly Intake, EWI), hedef tehlike oranı (Target hazard quotient, THQ), yaşam boyu kanser riski (The Life time cancer risk, CR) ve maksimum izinverilebilir tüketim limit (CRlim) değerleri hesaplanmıştır. Biyokimya içeriği ve yağ asitleri özellikle EPA ve DHA açısından neredeyse tüm türlerin besinsel değerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Türlerin hepsi Ca, K, Mg, Na, P, Cr, Fe, Cu, Mn, Ni, Zn, V, Se, Cd, As ve Hg elementlerinin farklı konsantrasyonlarda içermektedir. EWI, geçici haftalık alım tolerans (PTWI) değerleri ile karşılaştırılmıştır. Bireylerin vücut ağırlıkları dikkate alındığında Cu, Fe, Mn, Zn, Hg, Ni, Cr, Cd ve As elementleri için haftalık alım limitleri yetişkinler için sırasıyla 8750, 392000, 68600, 21000-70000, 280, 350000, 147000, 437.5 ve 1050 (µg/kg); çocuklarda ise sırasıyla 4000, 179200, 31360, 9600-32000, 128, 160000, 67200, 200 ve 480 (µg/kg) olarak belirlenmiştir. Çocuk ve yetişkinlerin çalışılan türleri tüketim sıklığı arttıkça mevsimsel olarak THQ değerinin Ni ve Hg elementleri için risk oluşturabileceği düşünülmektedir. Mevsimsel olarak haftada 1, 3 ve 5 gün yetişkin ve çocuk grupları tarafından tüketilen 10 türün CR değeri incelendiğinde Cr, Cd ve iAs elementleri eşik değer olan 10-05' i aşması nedeniyle tüketim miktarına göre kanserojen risk oluşturabileceği belirlenmiştir. Arsenik elementinin tüm türlerde tüm mevsimlerde CRlim değerinin en düşük olması nedeniyle sınırlayıcı olduğu ve çalışılan türlerin tüketimi halinde kanserojen risk oluşturabileceği belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, proximate composition, fatty acid profile and metal contents of wild fish speciments sarpa (Sarpa salpa), coral (Pagrus major), dentex (Dentex dentex), sea bream (Sparus aurata), sargoz (Diplodus sargus), melanur (Oblada melanura), gray mullet (Chelon auratus), mullet (Mullus barbatus), red mullet (Scomber japonicus) and squid (Loligo vulgaris) collected around Bozcaada Island were studied. To evaluate the potential health risk arising from the consumption of species for 1, 3 and 5 days a week, estimated weekly intake (Estimated Weekly Intake, EWI), target hazard quotient (THQ), lifetime cancer risk (The Life time) cancer risk (CR) and maximum permissible consumption limit (CRlim) values were calculated. It was observed that almost all species showed a higher nutritional value in biochemistry content and fatty acids, especially EPA and DHA. Almost all species differed in concentrations of the elements Ca, K, Mg, Na, P, Cr, Fe, Cu, Mn, Ni, Zn, V, Se, Cd, As and Hg. EWI were compared with provisional weekly intake tolerance (PTWI) values. Given individuals' body weights, weekly intake limits for Cu, Fe, Mn, Zn, Hg, Ni, Cr, Cd and As elements were found 8750, 392000, 68600, 21000-70000, 280, 350000, 147000, 437.5, and 1050 (µg/kg) for adults, respectively; while it was determined as 4000, 179200, 31360, 9600-32000, 128, 160000, 67200, 200and 480 (µg/kg), respectively in children. It was thought that as the frequency of consumption of the studied species by children and adults increases, the seasonal THQ value may pose a risk for Ni and Hg elements. When the CR values of 10 species consumed seasonally by adults and children for 1, 3 and 5 days a week were examined, it was assessed that they may pose a carcinogenic risk depending on the amount of consumption, since Cr, Cd and iAs elements exceed the value of 10-05. The element arsenic is limiting factor due to its CRlim value in all seasons and species and that it may pose a carcinogenic risk if the studied species are consumed.

Benzer Tezler

  1. Gökçeada ve Bozcaada'dan 01.01.2009-31.12.2013 Tarihlerinde 112 Ambulansları ile Sevk Edilen Hastaların Ambulans Hasta Kayıt Formlarının Değerlendirilmesi

    Evaluation of Ambulance Patient Record Forms of the Patients Transferred by 112 Ambulances from Gökçeada and Bozcaada from 01/01/2009 to 31/12/2013

    CÜNEYT ÇALIŞKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Halk SağlığıHacettepe Üniversitesi

    Afetlerde Sağlık Yönetimi Bilim Dalı

    PROF. DR. KERİM HAKAN ALTINTAŞ

  2. Gökçeada ve Bozcaada'dan il merkezine 112 ambulanslar ile yapılan nakillerin ekonomik ve sosyal boyutunun değerlendirilmesi

    Evaluation of the economic and social dimensions of transportation from gökçeada and bozcaada to the provincial center with 112 ambulances

    YEŞİM ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sağlık Kurumları YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Disiplinlerarası Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT AYDIN

  3. Bozcaada heteropterlerinin fauna ve ekolojisi üzerine araştırmalar

    Studies on the fauna and ecology of heteroptera of Bozcaada

    ÖZLEM YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    BiyolojiGazi Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SUAT KIYAK

  4. Bozcaada yerleşiminde geleneksel dokunun koruma amaçlı çözümlenmesi

    Analayzing the traditional settlement of Bozcaada with conservation issues

    MELİKE DİDEM ANIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. Z. GÜL ÜNAL

  5. Gökçeada ve Bozcaada Coleoptera takımına ait türler üzerinde faunistik çalışmalar

    Faunistic studies on Coleoptera species of Gokceada and Bozcaada

    DENİZ SEZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BiyolojiHacettepe Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YUSUF ORHAN MERGEN