Okur merkezli kuramlar ile yapılandırılmış ders tasarımlarının Türkçe eğitiminde uygulanabilirliği
The applicability of course designs structured with reader response theories in Turkish education
- Tez No: 864008
- Danışmanlar: PROF. DR. LATİF BEYRELİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Bu çalışmada okur merkezli yaklaşımlara göre yapılandırılmış örnek ders tasarımlarının Türkçe eğitiminde uygulanabilirliği incelenmiştir. Araştırmanın amacı; Türkçe eğitiminde uygulanan metin çalışmaları için okur merkezli kuramlara göre yeniden yapılandırılacak etkinlikler tasarlamak, hazırlanan örnek ders tasarımları ile öğrencilerin metne verdiği tepkileri gözlemlemek, metnin alımlanma sürecini incelemek ve alınan geribildirimler sonucunda okur merkezli ders tasarımlarının Türkçe derslerinde uygulanabilirliğini değerlendirmektir. Araştırmanın kuramsal arka planını; 1960'ların sonlarında Wolfgang Iser, Hans-Robert Jauss ve Stanley Fish ile ortaya çıkan“Konstanz Ekolü”adıyla da anılan“Alımlama Estetiği Kuramı”, Luise Rosenblatt tarafından 20. yüzyılın sonlarında önerilen“Okur Tepki Kuramı”, İngiliz Estetikçi I. A. Richards tarafından 1920'lerde geliştirilen“Duygusal Etki Kuramı”, ve“Hermeneutik”(Yorumbilim) gibi okur merkezli kuramlar oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile desenlenen bu araştırmanın uygulaması, 2020-2021 eğitim-öğretim yılının 1. döneminde seçmeli“Okuma Becerileri”dersinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında, okur merkezli kuramlar doğrultusunda yapılandırılmış etkinlik setlerinin yer aldığı 40+40 dakikalık 6 haftalık Türkçe dersi tasarlanmış ve haftada iki ders saati olmak üzere 7 haftalık bir süreç olarak planlanan çalışmada, her hafta bir metin işlenmiştir. Uygulamanın ilk haftası hazırlık haftası olarak değerlendirilmiştir. Çalışma için kullanılan örnek ders tasarımları; 3 öykü, 1 fabl ve 2 şiir olarak belirlenmiştir. Uygulamada kullanılan okur merkezli ders tasarımları uzman görüşüne sunularak değerlendirilmiş ve geri bildirimler doğrultusunda gerekli düzeltme ve düzenlemeler yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak okur merkezli kuramlara göre hazırlanan örnek Türkçe dersi etkinlik setleri ile araştırmacı ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Uygulama etkinlikleri ve günlüklerden elde edilen veriler; betimsel analiz yöntemi ile yorumlanmış, elde edilen bilgiler ışığında okur merkezli kuramlar ile yapılandıran derslerin uygulanabilirliği değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the applicability of sample lesson designs structured according to reader-centred approaches in Turkish education was examined. The aim of the study is to design activities to be restructured according to reader-centred theories for text studies applied in Turkish education, to observe the students' reactions to the text with the prepared sample lesson designs, to examine the reception process of the text and to evaluate the applicability of reader-centred lesson designs in Turkish lessons as a result of the feedback received. The theoretical background of the research consists of reader-centred theories such as the“Theory of Reception Aesthetics”, also known as the“Konstanz School”, which emerged in the late 1960s with Wolfgang Iser, Hans-Robert Jauss and Stanley Fish, the“Reader Response Theory”proposed by Luise Rosenblatt in the late 20th century, the“Theory of Emotional Impact”developed by the British Aesthete I. A. Richards in the 1920s, and“Hermeneutics”(hermeneutics). The application of this research, which was designed with case study, one of the qualitative research methods, was carried out in the elective“Reading Skills”course in the 1st semester of the 2020-2021 academic year. Within the scope of the study, a 6-week Turkish lesson of 40+40 minutes with activity sets structured in line with reader-centred theories was designed and a text was taught each week in the study, which was planned as a 7-week process with two class hours per week. The first week of the implementation was considered as the preparation week. The sample lesson designs used for the study were determined as 3 stories, 1 fable and 2 poems. The reader-centred lesson designs used in the application were evaluated by presenting them to the specialists in the field and necessary corrections and improvements were made in line with the feedback. In the study, sample Turkish lesson activity sets designed according to reader-centred theories and researcher and student diaries were used as data collection tools. The data obtained from the study activities and diaries were interpreted with the descriptive analysis method, and the applicability of the lessons structured with reader-centred theories was evaluated in the light of the received results.
Benzer Tezler
- Sorun odaklı çocuk edebiyatı eserleri üzerine okur merkezli bir araştırma
A reader centered research on problem-oriented children's literature books
ALİ KIRCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LOKMAN TURAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ÖZTÜRK
- Mistik metin ile okur arasındaki mesafe -Hermeneutik bir yaklaşım-
The distance between the mystical text and the reader -A hermeneutical approach-
NAZMİYE KIZILTEPE
- Belleğin yazınsal bir anlatımı olarak Umberto Eco'nun Kraliçe Loana'nın Gizemli Alevi romanı
Umberto Eco's The Mysterious Flame of Queen Loana novel as a literary expression of memory
DENİZ DİLŞAD KARAİL
Doktora
Türkçe
2017
Batı Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESİN GÖREN
- İhsan Oktay Anar'ın romanları
The novels of İhsan Oktay Anar
GÜLSEREN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN EKİCİ
- Çocuk edebiyatı üzerine bir araştırma: Tanımlar, türler ve teoriler
A study on children literature: Definitions, genres and theories
DİLEK TÜFEKÇİ CAN
Doktora
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN EKİCİ