Gesprochene sprache im deutsch-als-fremdsprache-unterricht. Eine pragmalinguistische analyse von lehrwerkdialogen
Almancanın yabancı dil olarak öğretiminde konuşma dili. Ders kitaplarındaki diyalogların edim bilimsel incelenmesi
- Tez No: 864007
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLAY HEPPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, Eğitim ve Öğretim, German Linguistics and Literature, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Almanca
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Alman Dili Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Yabancı dil öğretiminde ders kitapları içerisindeki diyaloglar, yabancı dil öğretiminin temelini oluşturmaktadır. Yabancı dil derslerinde konuşma dili ve iletişimsel yetkinliğin kazanılması, ne yazık ki ancak iletişimsel eylem kuramından sonra gerçek yerini almıştır. Daha önceleri özellikle yazma ve okuma becerileri üzerine durulmuş ve bu beceriler üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, yerel bir Almanca ders kitabı olan“Mein Schlüssel zu Deutsch”ve Alman bir yayın evine ait bir ders kitabı olan“Beste Freunde”kitaplarında yer alan diyaloglarda, konuşma dilinin özelliklerini ve konuşmacı değişikliği türlerini belirlemek ve incelemektir. Her iki ders kitabı da B1.1 düzeyindedir. MSZD isimli ders kitabı Türk Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Talim Terbiye Kurulu onaylı bir kitaptır. BF Kitabı da Alman bir yayın evi tarafından yazılmış olup, içeriği Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Müfredatına uygun görülmüştür. Bu amaçla, (1)“Mein Schlüssel zu Deutsch”ve“Beste Freunde”ders kitaplarında hangi konuşma eylemleri bulunmaktadır? (2)“Mein Schlüssel zu Deutsch”ve“Beste Freunde”ders kitaplarının diyalog bölümlerinde hangi konuşmacı değişiklikleri biçimleri bulunmaktadır? (3)“Mein Schlüssel zu Deutsch”ve“Beste Freunde”ders kitaplarının diyaloglarında konuşma dilindeki parçacıklar ve ünlemlerle ilgili hangi kelime dağarcığı özelikleri bulunmaktadır? (4) Seçilen ders kitaplarında konuşma eylemleri, konuşmacı değişiklikleri biçimleri, parçacıklar ve ünlemler karşılaştırmaları nasıl görünmektedir?, sorularına yanıt aranacaktır. Bu sorularla bir yanıt bulabilmek ve inceleme yapabilmek için hem nicel hem de nitel bir doküman analizi yapılacaktır. Konuşma dilinin dilsel özelliklerini araştırmak için nitel içerik analizi tercih edilecektir. Ders kitabındaki diyaloglarında konuşma dilinin sözcüksel özelliklerinin oluşumunu belirlemek ve değerlendirmek için ise nicel analiz kullanılacaktır. Verilerin değerlendirilmesinde araştırmacı tarafından belirlenen“Ders Kitaplarındaki Konuşma Dilini Değerlendirme Ölçeği”kullanılacaktır. Bu değerlendirme ölçeğinde öne çıkan analiz kriterleri arasında şu kriterler mevcuttur: Konuşmacı Değişikliği, Etki Alanı, Niteleme Edatları/İlgeçleri, Diyalog Edatları, Ünlemler, Cümle Sonlandırmaları ve Dinleyici Sinyalleri. Daha sonra elde edilen bulgular frekans analizi yardımıyla görüntülenecek ve litratür taraması çerçevesinde değerlendirilip yorumlanacaktır. Sonuç olarak bu çalışmanın bulgularının, Türk okullarında görev yapan Almanca öğretmenleri için bir kılavuz oluşturması öngörülmektedir. Her iki ders kitabındaki diyalogların karşılaştırılmasından elde edilen sonuçların Almancanın yabancı dil olarak öğretimesinde kullanılan ders kitaplarını hazırlayan yayın evlerinin ve MEB Talim Terbiye Kurulunun ilgisini uyandırması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
The subject of this study is textbook dialogues that form the basis of foreign language instruction. Spoken language and the acquisition of communicative competence only assumed their proper place in foreign language teaching with the communicative turn. The aim of this study is to identify and examine the features of spoken language and the types of speaker shifts in the textbook dialogues in the books“Mein Schlüssel zu Deutsch,”a local German textbook, and“Beste Freunde”a textbook from the German region. Both textbooks are at the B1.1 level. The book MSZD is a publication of the Turkish Ministry of Education. The BF textbook was designed by a German publisher, and its content was deemed suitable for the secondary school curriculum of the Ministry of National Education. To accomplish this, the following research questions are formulated: (1) What speech acts are present in the textbooks“Mein Schlüssel zu Deutsch”and“Beste Freunde”? (2) What forms of speaker switches are found in the dialogue sections of the textbook“Mein Schlüssel zu Deutsch”and“Beste Freunde”? (3) What lexical peculiarities related to particles and interjections in spoken language appear in the dialogues of the textbooks“Mein Schlüssel zu Deutsch”and“Beste Freunde”? (4) How do the comparisons of speech acts, forms of speaker switches, particles, and interjections in the selected textbooks look?. To address these research questions, a document analysis is conducted, which is both quantitative and qualitative in nature. For examining the lexical features of spoken language, qualitative content analysis is preferred. In contrast, quantitative analysis is employed to determine the occurrence of the investigated features of spoken language in the textbook dialogues. The data is initially evaluated using a developed“Analysis of Spoken Language in Textbooks”analysis grid, which includes analysis criteria such as speaker shifts, action areas, modal particles, discourse particles, interjections, sentence interruptions, and listener signals. Subsequently, the results are presented through frequency analysis. It is hoped that the findings of this study will serve as a guide for German as a Foreign Language (DAF) teachers in Turkish schools. It is assumed that the results from comparing the dialogues in both textbooks will pique the interest of publishers and the Turkish Board of Education.
Benzer Tezler
- Phraseologismen in Deutschen werbetexten und ihre rolle im Deutsch als fremdsprache unterricht
Almanca öğretiminde reklam metinlerinde yer alan deyimlerin önemi
NİLÜFER EPÇELİ
Doktora
Almanca
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERUZAN GÜNDOĞAR
- Çeviri eğitiminde ve çeviride koşut metinler Hukuk alanında kuşut metin çalışmalarının kapsamı işlevleri ve yöntemleri
Başlık çevirisi yok
F. SAKİNE ERUZ
Doktora
Türkçe
1999
Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. TURGAY KURULTAY
- Çeviri sorunu olarak niteleme ilgeçleri
Modal particles as translations problem
ÖZCAN ERİŞEK
Doktora
Türkçe
1998
Alman Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VURAL ÜLKÜ