Geri Dön

İtikâdî ve siyâsî zümreleşmelerin psiko-sosyal dinamikleri (Haricilik örneği)

Psycho-social dynamics of religious and political groupings (Kharijism example)

  1. Tez No: 865015
  2. Yazar: ZEYNEP KERTİŞ YAMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SÖNMEZ KUTLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Zümreleşme, Grup, Zihniyet, Sosyal Etki ve Uyma, Haricilik, Socialization, Sect, Mentality, Social Influence and Compliance, Kharijism
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

Temel İslam Bilimleri çatısı altında olan İslam Mezhepleri Tarihi, İslam düşünce sistemi içerisinde ortaya çıkan gruplaşmaları ele almaktadır. Bu çabasını beşeri ve sosyal bilimlerin diğer dallarından da yararlanarak yapmaktadır. Tezimiz içerisinde bu multi disipliner yapı içerisinden bir tanesi olan Sosyal Psikoloji alanı ile İslam Mezhepler Tarihindeki gruplaşmaları anlamaya çalıştık. Tezimizin konusu, "İtikadî ve Siyasî Zümreleşmelerin Psiko-Sosyal Dinamikleri (Haricilik Örneği) olup ilk ortaya çıkan gruplaşmaları inceledik. Bu sebeple bireyin grup ile etkileşimini ortaya koymaya çalıştık. Bireyin etki altında olan bir varlıktır. Hem grup oluşumuna hem de bir gruba girmesinin nedenleri üzerinde durarak birey grup etkileşimine dikkat çekmek tezimiz için önem arz etmektedir. İslam Mezhepleri Tarihindeki zihniyet tipolojilerini psiko-sosyal süreçler ve sosyo-kültürel etkenlerin de etkisiyle anlamaya çalıştık. Tezimizi grup oluşum süreçleri, zihniyet ve kimlik olgusu üzerinde sınırlandırdık. Bu sebeple özelde Haricilik çalışarak örneklemimizi oluşturduk. Sosyal psikolojide yer alan kuram ve deneylerden de yararlanarak bireyin başka insanlarla etkileşimini anlamaya çalıştık. Hariciliğin ortaya çıkış sürecinde geçmiş sosyo-kültürel yapıların etkisi vardır. Haricilikteki radikalleşmeyi anlamak için bu sosyo-kültürel yapı önemlidir. Bu süreçte grup olarak söylemlerinin günlük yaşantılarına ve edebiyatlarına etkisini inceleyerek zihniyetlerini anlamaya çalıştık. Tepkisel-kabilevi zihniyeti oluşturan etmenleri Haricilik üzerinden okumak, İslam'ın düşünsel sürecindeki farklı zümreleşmeleri anlamamızda önemli bir rol oynamıştır.

Özet (Çeviri)

History of Islamic Sects, which falls under Basic Islamic Sciences, deals with the groupings that emerged within the Islamic thought system. It makes this effort by making use of other branches of humanities and social sciences. In our thesis, we tried to understand the groupings in the History of Islamic Sects by making use of the field of Social Psychology, which is within this multidisciplinary structure. The subject of our thesis is“Psycho-Social Dynamics of Religious and Political Groupings (Kharijism Example)”and we examined the first groupings that emerged. For this reason, we tried to reveal the individual's interaction with the group. The individual is an entity that is under influence. It is important for our thesis to draw attention to individual-group interaction by focusing on the reasons for both group formation and entering a group. We tried to understand the mentality typologies in the History of Islamic Sects with the influence of psycho-social processes and socio-cultural factors. We limited our thesis to the group formation processes, mentality and identity phenomenon. For this reason, we created our sample by studying Khariiji specifically. We tried to understand the individual's interaction with other people by making use of theories and experiments in social psychology. Past socio-cultural structures are effective in the emergence of Kharijism. This socio-cultural structure is important for understanding Kharijism radicalization. In this process, we tried to understand their mentality as a group by examining the impact of their discourses on their daily lives and literature. Reading the factors that constitute the reactive-tribal mentality through Kharijites has played an important role in understanding the different groups in the intellectual process of Islam.

Benzer Tezler

  1. Gebze Caferi toplumunun sosyo-kültürel yapısı (İnanç ve değerler bağlamında alan araştırması)

    The socio-cultural construction of the Gebze Jaafari community

    YAVUZ YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAZLUM UYAR

  2. Tefsîrü'l-Menâr'da itikâdî ve siyâsî mezheplerle ilgili kavramlar

    Basic creedal and political concepts in Tefsiru'l-Menar

    FERDİ TATLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA EKİNCİ

  3. Hûsî hareketi'nin itikâdî ve siyasî görüşleri

    The beliefs and the political opinions of Husi movement

    AHMED MOHAMMED SAEED AL-SABRI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT SERDAR

  4. Muhammed Kutub'un itikadî ve siyasî fikirleri

    Ideology and political ideas of Mohammed Qutub

    GÜLER DALDAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinBayburt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET SEVER

  5. İlk dönem itikadi ve siyasi mezheplerin insan fiileri ve ihtiyar anlayışı: Mar'aşî'nin Risâle-i Münciye örneği

    The understanding of human actions and choice in the early period faith and political madhhabs: Risalatu'l-Munjiyya example by Marashi

    MUSTAFA KESKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ