Yeniden işlevlendirilen cezaevlerinin Alois Riegl'in değerler çerçevesinde analizi
Analysis of re-functionalised prisons within the framework of Alois Riegl's values
- Tez No: 866246
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGEN DÜNDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Farklı modernite tartışmalarının gerçekleştiği yüzyıl dönümü Viyana'sında sanat tarihçisi olan Alois Riegl, 1903 tarihli“Modern Anıt Kültü”metni ile koruma çalışmalarına önemli bir katkıda bulunmuştur. Modernitenin Aydınlanma'nın getirmiş olduğu rasyonalite temelinde bir sistem oluşturma anlayışı ile modernleşme sürecini tüm karmaşıklığı ve çelişkileri ile kabul etme anlayışı arasında salınması durumu, Riegl'in koruma alanındaki yaklaşımını etkilemiş görünmektedir. Riegl modernitenin kendi doğasında bulunan bu ikili anlayışı uzlaştırma yoluna gitmiştir. Hiçbir tekil örneği dışarıda bırakmayan bir değerler sistemi kurmuştur. Riegl'in yaşadığı 19. yüzyılda oluşmaya başlayan koruma kuramında parça parça bulunan değer anlayışını teorik bir bütünlük içinde sunarak koruma çalışmalarına yeni bir kanal açmıştır. Özellikle 1970'lere kadar, bir araya gelemeyen ikilikler ve dönemleştirmeler üzerinden kurulan sanat tarihi anlayışını, çok erken bir dönemde aşmıştır. Eski/yeni; ileri/geri, modern/geleneksel, vb. dikotomileri sorgulayarak bu kavramların aralarında dolaşmıştır. Bu sebeple de Riegl'in oluşturduğu“değerler teorisi”koruma alanındaki çalışmalarda bugün de etkisini göstermektedir. Bu çalışmada Riegl'in değerler teorisi çerçevesinde Türkiye'de yeniden işlevlendirilen cezaevi yapıları analiz edilmiştir. Türkiye'de şu anda kullanılmayan 380 cezaevi yapısının atıl durumda bulunuyor olması ve bu yapıların ileride yeniden işlevlendirilerek bulundukları bölgeye katkıda bulunabilme potansiyelleri sebebi ile cezaevleri olay çalışma olarak seçilmiştir. Bu çalışmada Türkiye'den seçilen farklı ölçeklerdeki cezaevlerinde Riegl'in değerler teorisi çerçevesinde hangi değerlerin ön plana çıkarak yeniden işlevlendirme ve koruma süreçlerinin gerçekleştiğinin analizi yapılmıştır. İncelenen örneklerde Riegl'in değerlerinden anımsatma değerinin ön plana çıktığını fakat bir yapının koruma sürecinde diğer değerlerin de devreye sokulması gerekliliği sonucuna varılmıştır. Atıl durumda olan hapishane yapılarının ileride gerçekleştirilecek koruma süreçlerinde hem yapıların toplumsal bellekteki yeri hem de fiziksel yapılarının devamlılığı açısından önemli olacak değerler teorisinin göz önünde bulundurulması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
Alois Riegl, an art historian at the turn-of-the-century Vienna, where different debates on modernity were taking place, made an important contribution to conservation studies with his 1903 text“The Cult of the Modern Monument”. The oscillation of modernity between the understanding of creating a system on the basis of rationality brought by the Enlightenment and the understanding of accepting the modernization process with all its complexity and contradictions seems to have influenced Riegl's approach in the field of conservation. Riegl has tried to reconcile this dual understanding inherent in modernity. He established a system of values that does not exclude any singular example. Riegl opened a new channel for conservation studies by presenting the understanding of value, which was fragmented in the conservation theory that began to form in the 19th century, in a theoretical unity. Especially until the 1970s, he overcame the understanding of art history based on dichotomies and periodization that could not come together at a very early stage. He questioned dichotomies such as old/new, forward/backward, modern/traditional, etc. and travelled between these concepts. For this reason, Riegl's“theory of values”is still influential in conservation studies today. This study analyses the re-functionalized prison buildings in Turkey within the framework of Riegl's value theory. Prisons were selected as case studies due to the fact that there are currently 378 unused prison buildings in Turkey and these buildings have the potential to contribute to the region, they are located in by being re-functionalized in the future. In this study, it was analyzed which values were brought to the forefront within the framework of Riegl's theory of values in prisons of different scales selected from Turkey, and the processes of re-functioning and conservation were analyzed. In the analyzed examples, it has been concluded that Riegl's commemorative value comes to the forefront, but other values should also be activated in the conservation process of a building. It is suggested that the theory of values, which will be important in terms of both the place of buildings in social memory and the continuity of their physical structures, should be taken into consideration in the future conservation processes of abandoned prison buildings.
Benzer Tezler
- Yeniden işlevlendirilen endüstri mirası yapılarında teknik kalite bağlamında bir değerlendirme
An evaluation of industrial heritage buildings with adaptive reuse in the context of technical quality
GÜLCE BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAHATTİN ERSOY
- Yeniden işlevlendirilen tarihi yapılarda aktif yangın güvenliği açısından iç mekân tasarımına yönelik risk değerlendirmesi ve kontrol önerisi
Ri̇sk assessment and control recommendations for interior design in terms of active fire safety in repurposed historic buildings
İREM TURHAN KUTLUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İç Mimari ve DekorasyonBaşkent Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL BİLGE ÖZDAMAR
- Yeniden işlevlendirilen tarihi hanların teknolojik sürdürülebilirlik ile entegrasyonu
The integration of technological sustainability in the adaptive reuse of historicals hans
MİNA UZUN
- Yeniden işlevlendirilen tarihi yapılarda aydınlatma Kabataş Lisesi Kültür Merkezi Kütüphanesi örneği
Lighting design proposals for re-used historical buildings Kabataş High School Cultural Centre Library
CANSU PAŞAALİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPİN KÖKNEL YENER
- Yeniden işlevlendirilen mekanlarda katmanlaşan belleğin örnekler üzerinden incelenmesi
Investigation of stratified memory in adaptive reused places by the examples
RABİA TAĞRİKULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Felsefeİstanbul Kültür ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN DOSTOĞLU