Ortoreksiya nervoza, kişilik özellikleri, algılanan ebeveyn tutumu ve duygusal başa çıkma arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between orthorexia nervosa, personality traits, perceived parental attitude and emotional coping
- Tez No: 867324
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ECE BEKAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu araştırmada ortoreksiya nervoza, duygusal başa çıkma, algılanan ebeveyn tutumu ve kişilik özellikleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi Türkiye'de yaşayan 18-60 yaş arasındaki 441 bireyden oluşmuştur. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Ortoreksiya Nervoza Ölçeği – 11 (Orto-11), Duygusal Başa Çıkma Ölçeği (Süreklilik Formu), Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumu Ölçeği ve Temel Kişilik Özellikleri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde IBM Statistic SPSS-25 programı kullanılmıştır ve bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi, hiyerarşik regresyon analizi ve lojistik regresyon analizinden faydalanılmıştır. Daha ileri yaşta, daha düşük eğitim düzeyinde, evli ve diyet yapan bireylerde daha yüksek düzeyde ortoreksiya nervoza eğilimi olduğu görülmüştür. Bireylerin duygusal işlemleme düzeyi azaldıkça ortoreksiya nervoza eğilimi düzeylerinin arttığı ayrıca algılanan aşırı koruyucu ve reddedici ebeveyn tutumu olmasının ON (ortoreksiya nervoza) eğilimi ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Yapılan lojistik regresyon analizi ile bireylerde temel kişilik özelliklerinden sorumluluk ve duygusal tutarsızlık olmasının ON eğilimi varlığını yordadığı görülmüştür. Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılmıştır. Bu çalışmanın ortoreksiya nervoza eğilimi için risk taşıyan durum ve bireyleri tahmin etmeye yönelik bir şekilde tasarlanmış olmasının özgün bir değeri olduğu düşünülmüştür. ON da yaşanan sağlıklı beslenmeye dair saplantılı düşünceler, davranışsal meşguliyet ve belirlenen uygulamalara uyulmadığında oluşan yoğun sıkıntı gibi belirtileri azaltmak amacıyla duygu düzenleme ve başa çıkma stratejileriyle ilgili psikoeğitimlerin faydalı olabileceği düşünülmüştür. Aynı zamanda duygusal başa çıkma müdahalelerinin psikoterapi sürecinde önemli olduğu anlaşılmıştır. Bu anlamda ortoreksiya nervoza eğilimi taşıyan bireylerdeki kişilik özellikleri ve başa çıkma stratejilerinin anlaşılmasının tedavi sürecine katkı sağlayacağı düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between orthorexia nervosa, emotional coping, perceived parental attitude and personality traits was examined. The sample of the research consisted of 441 individuals between the ages of 18-60 living in Turkey. Personal Information Form, Orthorexia Nervosa Scale – 11 (Ortho-11), Emotional Coping Scale (Continuity Form), Abbreviated Perceived Parental Attitude Scale and Basic Personality Characteristics Scale were used in the research. IBM Statistic SPSS-25 program was used to analyze the data, and independent sample t test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation analysis, hierarchical regression analysis and logistic regression analysis were used. It has been observed that there is a higher tendency for orthorexia nervosa in individuals who are older, have a lower education level, are married, and are on a diet. It has been determined that as individuals' emotional processing level decreases, their orthorexia nervosa tendency levels increase, and that perceived overprotective and rejecting parental attitudes are associated with ON (orthorexia nervosa) tendency. With the logistic regression analysis, it was seen that the basic personality traits of responsibility and emotional inconsistency predicted the presence of ON tendency in individuals. The findings were discussed in the light of the literature. It was thought that this study had a unique value in that it was designed to predict situations and individuals at risk for orthorexia nervosa tendency. It has been thought that psychoeducation regarding emotion regulation and coping strategies may be useful in order to reduce symptoms such as obsessive thoughts about healthy eating, behavioral preoccupation, and intense distress that occurs when determined practices are not followed in ON. It has also been understood that emotional coping interventions are important in the psychotherapy process. In this sense, it is thought that understanding the personality traits and coping strategies of individuals with orthorexia nervosa tendency will contribute to the treatment process.
Benzer Tezler
- Anneden algılanan narsisistik özellikler, yakınlık korkusu ve ortoreksiya nervoza arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between perceived maternal narcissism traits, fear of intimacy and orthorexia nervosa
MELİSSA KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJİ
- Üniversite öğrencilerinde Ortoreksiya Nervoza duygu düzenleme güçlüğü ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between Orthorexia Nervosa emotion regulation difficulty and personality characteristics in university students
SUDE KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ DEVECİ
- Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinde Beş Büyük Faktör Kuramı ile Ortoreksiya Nervoza arasındaki ilişkinin sosyodemografik değişkenlere göre incelenmesi
The examination of relationship between the Big Five Factor Theory and Orthorexia Nervosa in Physical Education and Sports School students according to sociodemographic variables
GURBET ULAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ITIR TARI CÖMERT
- Türk erkek rekabetçi vücut geliştiricilerinde, powerlifterlerde ve fitness uygulayıcılarında kas dismorfisi, narsisistik kişilik yapısı ve mükemmeliyetçilik
Muscle dysmorphia, narcissistic personality structure and perfectionism in Turkish male competitive bodybuilders powerlifters and fitness practititoners
HASAN EMRE KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ ÖNEN ÜNSALVER
- Obsesif kompulsif bozukluk tanısı ile izlenen hastalarda ortoreksiya nervoza
Orthorexia nervosa in patients diagnosed with obsessive compulsive disorder
HAMDİ YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriÇukurova ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GONCA KARAKUŞ