Jinekolojik kanser hastalarında öz yeterlilik, benlik saygısı ve kanserle baş etmenin hastalığa psikososyal uyuma etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of self-efficacy, self-esteem and coping with cancer on psychosocial adjustment to the disease in gynecological cancer patients
- Tez No: 867373
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA USLU ŞAHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu araştırma, jinekolojik kanser öz yeterlik, benlik saygısı ve baş etmenin hastalığa psikososyal uyuma etkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipte gerçekleştirilen araştırma iki üniversite hastanesinin jinekoloji onkoloji servislerinde yürütülmüştür. Araştırmaya 105 jinekolojik kanser hastası dahil edilmiştir. Araştırma verileri Tanıtıcı Özellikler Veri Toplama Formu, Genel Öz Yeterlik Ölçeği, Rosenberg'in Öz Saygı Ölçeği, Kanserle Başa Çıkma Anketi, Hastalığa Psikososyal Uyum Ölçeği, ECOG Performans Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), pearson korelasyon testi ve hiyerarşik doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya jinekolojik kanser hastalarının yaş ortalaması 48,80±9,38 yıldır. Jinekolojik kanser hastalarının %42,9'unun endometriyum kanseri, %41,9'unun over kanseri ve %15,2'sinin serviks kanseri, %41,0'ının III. evre, %62,9'unda nüks olduğu ve %73,3'ünün kombine tedavi aldığı belirlenmiştir. Araştırmada hastalarının Hastalığa Psikososyal Uyum Öz Bildirim Ölçeği puan ortalaması 70,22±4,60; Genel Öz Yeterlik Ölçeği puan ortalaması 24,26±8,30; Rosenberg'in Öz Saygı Ölçeği puan ortalaması 25,05±4,14; Kanserle Başa Çıkma Anketi puan ortalamasının 53,15±15,83 olduğu saptanmıştır. Hastaların hastalığa psikososyal uyumları ile genel öz yeterlik arasında orta düzeyde negatif yönde (r=-0,572; p=0,001); öz saygı ile zayıf düzeyde negatif yönde (r=-0,277; p=0,004); kanserle baş etme ile orta düzeyde negatif yönde ilişkisi (r=-0,581; p=0,001) olduğu belirlenmiştir. Jinekolojik kanser hastalarında tek tür tedavinin (β=-0,332, p=0,001), öz yeterliliğin (β=-0,312, p=0,001) ve kanserle baş etmenin (β=-0,280, p=0,001) hastalığa psikososyal uyum üzerinde etkisi olduğu; öz saygının (β=-0,081, p=0,338) ise jinekolojik kanser hastalarının hastalığa psikososyal uyumunda etkisi olmadığı saptanmıştır. Araştırma sonuçları, jinekolojik kanser hastalarının hastalığa psikososyal uyumlarının genel öz yeterlik ve kanserle baş etme stratejileriyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Jinekolojik kanser hastalarının psikososyal uyumlarını artırmak için hastaların öz yeterlilik ve kanserle baş etmelerini destekleyecek bireyselleştirilmiş destek programları ve psikososyal müdahaleler hemşirelik bakımına entegre edilmelidir.
Özet (Çeviri)
This research, It was conducted to evaluation the effects of self-efficacy, self-esteem and coping on psychosocial adaptation to the disease of gynecological cancer patient. The descriptive study was conducted in the gynecology oncology services of two university hospitals. 105 gynecological cancer patients were included in the study. Research data were collected using the Descriptive Characteristics Data Collection Form, General Self-Efficacy Scale, Rosenberg's Self-Esteem Scale, Cancer Coping Questionnaire, Psychosocial Adjustment to Illness Scale, ECOG Performance Scale. Descriptive statistics, independent t test, one-way analysis of variance (ANOVA), pearson correlation test and hierarchical linear regression analysis were used to analyze the data. The average age of gynecological cancer patients in the study was 48.80±9.38 years. Of the gynecological cancer patients, 42.9% had endometrial cancer, 41.9% had ovarian cancer, 15.2% had cervical cancer, and 41.0% had stage III cancer. It was determined that 62.9% had recurrence and 73.3% received combined treatment. In the study, the mean score of the patients on the Psychosocial Adjustment to Illness Self-Report Scale was 70.22±4.60; General Self-Efficacy Scale mean score was 24.26±8.30; Rosenberg's Self-Esteem Scale mean score was 25.05±4.14; The average score of the Coping with Cancer Questionnaire was found to be 53.15±15.83. There was a moderate negative correlation between patients' psychosocial adaptation to the disease and general self-efficacy (r=-0.572; p=0.001); with self-esteem in a weakly negative direction (r=-0.277; p=0.004); It was determined that there was a moderate negative relationship (r = -0.581; p = 0.001) with coping with cancer. In gynecological cancer patients, single type of treatment (β=-0.332, p=0.001), self-efficacy (β=-0.312, p=0.001) and coping with cancer (β=-0.280, p=0.001) had an impact on psychosocial adaptation to the disease; It was found that self-esteem (β=-0.081, p=0.338) had no effect on the psychosocial adaptation of gynecological cancer patients to the disease. Research results show that gynecological cancer patients' psychosocial adaptation to the disease is related to their general self-efficacy and cancer coping strategies. In order to increase the psychosocial adaptation of gynecological cancer patients, individualized support programs and psychosocial interventions that will support patients' self-efficacy and coping with cancer should be integrated into nursing care.
Benzer Tezler
- Meme veya jinekolojik kanser tanısı olan hastalara bakım verenlerin öz-şefkat ve temel inançlarının travma sonrası büyüme ile ilişkisi
Relationships among self-compassion, core beliefs and post-traumatic growth among caregivers breast or gynecological cancer patient
MELİSA ÇİNÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM MESTÇİOĞLU
- Kemoterapi alan jinekolojik kanserli hastalarda semptom yönetim modeli'nin etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effectiveness of symptom management model in gynecologic cancer patients undergoing chemotherapy
ŞEYMA İNCİSER PAŞALAK
- Jinekolojik kanser hastalarında yalnızlık ve kansere ilişkin negatif sosyal beklentileri ile destekleyici bakım gereksinimleri arasındaki ilişki
The relationship between loneliness and negative social expectations of cancer and supportive care needs in gynecological cancer patients
CUMA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikKafkas ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KARABULUTLU
- Jinekolojik kanser hastalarında NANDA hemşirelik tanılarının makine öğrenmesi ve veri madenciliği yöntemi ile geliştirilmesi
Development of NANDA nursing diagnoses in gynecological cancer patients via machine learning and data mining methods
MERVE VİCİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikPamukkale ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVGİ ÖZKAN
- Jinekolojik kanser hastalarında yaşam kalitesi ve tedavi-bakımın etkileri
Quality of life and the effects of treatment and care in patients with gynecologic cancer
SERAP TEKBAŞ