Kerkük (Irak) ilinde halk tarafından kullanılan bitkilerin yöresel adlarının lise biyoloji öğretiminde kullanım olanakları
Possibilities of using local names of plants used by people in Kirkuk (Iraq) in high school biology teaching
- Tez No: 867528
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ÜNAL, DR. ABDULMUEEN SHABEEB HAMAD
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Yerel bitki isimleri, Biyoloji Eğitimi, Kerkük İli, Irak, Local plant names, Biology Education, Kirkuk Province, Iraq
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoloji Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışmada, eğitimin yakın çevreden uzak çevreye, bilinenden bilinmeyene yapılması ilkelerine uygun olarak, Kekkük İlinde yerel halk tarafından kullanılan bitki isimleri tespit edildi. Tespit edilen 38 adet bitki isminin içerisinden en fazla bilinen ilk 10 bitki ismi seçildi. 3 farklı dilde eğitim öğretim gören öğrencilerin lise biyoloji ders kitaplarında geçen isimlerle karşılaştırıldı. Kerkük ilinin araştırma alanı olarak seçilmesinin en önemli sebeplerinden biri 3 dilde eğitim yapan liselerin bulunmasından dolayı zengin bir dil kullanımının bitki bilinmesine ve bu bilginin farklı dilde biyoloji eğitimine yansımasını görmekti. Bu amaç doğrultusunda Kerkük'te yayılışı ve halk tarafından kullanılışı olan bitkilerin listesi pazar araştırmaları, halk anketleri ve okul ziyaretleri ile ortaya kondu. Bu listeden seçilen 10 adet bitki lise biyoloji kitapları ile karşılaştırıldı. 3 adet bitki (Hurma, Mısır, Fırıncı) ismi biyoloji kitaplarında yer aldığı gözlendi. Toplamda 11 kez tespit etmiş olduğumuz isimler tekrar edilmektedir. Üç dilde eğitim öğretim yapılan Kerkük İlinde, üç dilde basılmış lise biyoloji kitaplarının benzerlik oranına bakıldığında Soranice Kürtçesi ile hazırlanmış ve Arap alfabesi ile basılmış biyoloji kitabı farklı bir konu anlatımı ile ortaya çıkmakta ve Arapça ve Türkmence kitaplara benzememektedir. Sorani Kürtçesi ile hazırlanan biyoloji kitabında bitkiler 11. Sınıfta“Canlıların Çeşitliliği”ünitesinde 9. Bölüm Bitkiler şeklinde geçmektedir. Ancak Arapça ve Türkmence biyoloji kitaplarında Soranice Kürtçesi ile hazırlanan kitaplardan farklı olarak“Canlıların Çeşitliliği”ünitesi bulunmamakta bunun yerine tüm canlılarda cereyan eden canlılık faaliyetlerinin anlatımı esnasında bitkilerden bahsedilmektedir. Arapça biyoloji ders kitabı ile Türkmence biyoloji ders kitabı birebir aynı anlatımı ve içerik bilgisini içermektedir. Tek fark Türkmence kitabının latin alfabesi ile yazılmış olmasıdır. Ayrıca bazı bölümlerine ek fotoğraflarda eklenmiş olarak gözlenmiştir. Alanda yapılan anketlerde yerel halkın bitki bilimine olan ilgisinin yüksek olduğu ancak lise biyoloji eğitiminde kullanımının oldukça sınırlı olduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, plant names used by the local people in Kirkuk Province were determined in accordance with the principles of education from the near to the far environment, from the known to the unknown. Among the 38 plant names identified, the top 10 most known plant names were selected. Students studying in 3 different languages were compared with the names in high school biology books. One of the most important reasons for choosing the province of Kirkuk as a research area was to see the reflection of a rich language use on plant knowledge and biology education in different languages, since there are high schools teaching in three languages. For this purpose, the list of plants that are distributed and used by the public in Kirkuk was revealed through market research, public surveys and school visits. 10 plants selected from this list were compared with high school biology books. It was observed that 3 plant names (Persimmon, Corn, Baker) were included in biology books. The names that we have identified 11 times in total are repeated. In the province of Kirkuk, where education is provided in three languages, when the similarity rate of high school biology books published in three languages is examined, the biology book prepared in Sorani Kurdish and printed in Arabic alphabet emerges with a different subject expression and does not resemble Arabic and Turkmen books. In the biology book prepared in Sorani Kurdish, plants are mentioned in the“Diversity of Living Beings”unit in 11th Grade, Chapter 9 as Plants. However, unlike the books prepared in Sorani-Kurdish, in Arabic and Turkmen biology books, there is no“Diversity of Living Beings”unit, instead, plants are mentioned during the description of the vital activities that take place in all living things. The Arabic biology book and the Turkmen biology book contain exactly the same narrative and content information. The only difference is that the Turkmen book is written in the Latin alphabet. It was also observed that some parts of it were added in additional photographs. In the surveys conducted in the field, it has been revealed that the local people's interest in plant science is high, but its use in high school biology education is quite limited.
Benzer Tezler
- Yozgat manileri üzerine mukayeseli bir araştırma (inceleme-metin-indeks-sözlük)
A Comparapive researc on mani's from Yozgat
VASFİ ADİKTİ
- Kemal Beyatlı'nın hayatı, sanatı ve eserleri üzerinde bir inceleme
A study on Kemal Beyatlı's life–art and works
CANSU BAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATEM TÜRK
- Health risk behaviors and perceived loneliness among university students in kirkuk/iraq
Kerkük/ırak'ta üniversite öğrencileri arasında sağlık açısından riskli davranışlar ve algılanan yalnızlık
KHALAF MHAIMEED TAWFEEQ TAWFEEQ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Halk SağlığıÇankırı Karatekin ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSUN ERGÜL TOPÇU
- Erzurum ve Kerkükte Sağlık Kaderciliği ve Etkileyen Etmenlerin Karşılaştırılması
Comparison Of Health Fatalism And İnfluencing Factors İn Erzurum And Kirkuk
ASHRAF FAREEQ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANTÜRK ÇAPIK
- The Iraqi Turkmen (1921-2005)
Irak Türkmenleri
ALİ GÖKHAN KAYILI
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
Uluslararası İlişkilerİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NUR BİLGE CRİSS