Travma odaklı PCIT'nin depremden etkilenen 3-5 yaş arası travmatize çocuklar üzerinde etkisinin incelenmesi
Evaluation of the effect of trauma-focused PCIT on traumatized children aged 3-5 affected by the earthquake
- Tez No: 867644
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL SEÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: ebeveyn çocuk etkileşim terapisi, travma, afet, deprem, travma sonrası stres bozukluğu, ebeveynlik stresi, duygu düzenleme, Parent child interaction therapy, Trauma, Disaster, earthquake, post-traumatic stress disorder, parenting stress, emotion regulation
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Amaç: Deprem ve benzeri doğal felaketler gelişimsel özellikleri ve dezavantajlı konumları nedeniyle çocuklarda ağır ve uzun süreli travmatik stres semptomlarının gelişimine neden olabilmektedir. Bu nedenle çocukların gelişimsel özelliklerini dikkate alan ve ebeveynleri de sürece dâhil eden erken dönem müdahale yaklaşımlarına ihtiyaç duyulmaktadır. PCIT, travmatize çocuklar ve ebeveynleri için benzersiz bir imkân sunmaktadır ve son zamanlarda farklı adaptasyonları ruh sağlığı uzmanları tarafından tercih edilmektedir. Bu çalışmanın amacı deprem nedeniyle TSSB geliştirmiş olan çocuklara yönelik travma odaklı spesifik bir modül (TND-PCIT) tasarımı yapmak ve etkililiğine ilişkin sonuçları belirlemektir. TND-PCIT; depremden etkilenen çocuklarda travmatik stres semptomlarının iyileştirilmesini amaçlayan ve standart PCIT'ye yapılan sistematik bir uyarlamadır. TND-PCIT, travma psikoeğitimi, renkli nefesler uygulaması, duygusal destek ve güvenlik algısının güçlendirilmesini içeren oturumlardan oluşmaktadır. Ayrıca zaman sınırlı değil uzmanlık kriterlerine dayalı bir süreç içermektedir.Yöntem: Araştırma sürecinde tasarlanan modülün etkililiği iki farklı müdahale programı karşılaştırılarak sağlanacağı için ve araştırmada tekrarlanan ölçümler kullanılması nedeniyle tek denekli karşılaştırma modellerinden bileşen analizi kullanılmıştır. Araştırmaya 3-5 yaş aralığında deprem sonrası travma sonrası stres bozukluğu tanısı olan 3 farklı çocuk ve 5 ebeveyn katılım göstermiştir. Terapi süreçleri yüz yüze ve çevrim içi olarak yürütülmüştür. Bulgular: Müdahale sürecinden elde sonuçlar TND-PCIT'nin çocuklarda travmatik stres semptomları azaltma ve uyum becerilerini güçlendirmenin yanında ebeveynlik stresini azaltma ve duygu düzenleme becerilerini güçlendirmede yalnızca CDI alan gruba göre anlamlı düzeyde daha etkili olduğunu gösterdi. Sonuç ve Tartışma: TND-PCIT, deprem vb. geçmişi bulunan çocuklar ve ebeveynleri için acil bir müdahale yöntemi olarak göz önünde bulundurulmalıdır. Gelecekteki araştırmaların destekleyici bilgi kaynaklarına, çocuklarla birlikte ebeveynlerin travmatik stres semptomlarına ve terapinin kalıcılık problemlerine ve standardizasyon süreçlerine odaklanmasının yararlı olacağı dikkate alınmalıdır.
Özet (Çeviri)
Purpose: Earthquakes and similar natural disasters can cause the development of severe and long-term traumatic stress symptoms in children due to their developmental characteristics and disadvantaged positions. Therefore, early intervention approaches that take into account the developmental characteristics of children and include parents in the process are needed. PCIT offers a unique opportunity for traumatized children and their parents, and its different adaptations have recently been favored by mental health professionals. The aim of this study is to design a specific trauma-focused module (TND-PCIT) for children who have TSSB symptoms due to earthquakes and to determine the results regarding its effectiveness. TND-PCIT is a systematic adaptation to standard PCIT that aims to improve traumatic stress symptoms in children affected by earthquakes. TND-PCIT consists of sessions including trauma psychoeducation, colored breathing practice, emotional support and strengthening the perception of security. It also includes a process that is not time-limited but based on expertise criteria. Method: Since the effectiveness of the module designed during the research process would be ensured by comparing two different intervention programs and repeated measurements were used, component analysis which is one of the single-subject comparison models, was used in the study. Three different children between the ages of 3-5 and 5 parents who were diagnosed with post-traumatic stress disorder after the earthquake participated in the research.Therapy processes were carried out face to face and online. Findings: Results from the intervention process showed that TND-PCIT was significantly more effective in reducing traumatic stress symptoms and strengthening adaptation skills in children, as well as reducing parenting stress and strengthening emotion regulation skills, compared to the group receiving CDI alone. Conclusions: TND-PCIT should be considered as an emergency intervention method for children and their parents who experienced an natural disaster (earthquake etc.). It should be noted that it would be useful for future research to focus on supportive sources of information, traumatic stress symptoms of parents with children, and retention problems and standardization processes of therapy.
Benzer Tezler
- Travma odaklı PCIT modülünün depremden etkilenen 5-7 yaş arası çocuklarda etkiliğinin incelenmesi
Examining the effectiveness of the trauma-focused PCIT module on children aged 5-7 affected by the earthquake
BURCU BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SEÇER
- Çocuklar için travma odaklı psikososyal destek müdahale programının psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi
The impact of trauma based psychosocial support intervention program for children on resilience
EZGİ ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiRuhsal Travma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIK KARAKAYA
- Travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde travma odaklı bilişsel ve davranışçı terapiler, göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) ve farmakolojik tedavilerin etkinliğine yönelik karşılaştırmalı bir meta-analiz
A comparative meta-analysis of the efficacy of trauma-focused cognitive and behavioral therapies, eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) and pharmacotherapy for posttraumatic stress disorder
ŞULE AYDIN
- EMDR ile travma odaklı sanat terapisi uygulamalarının çocuk ve ergenlerdeki travma sonrası stres düzeyine etkisinin karşılaştırılması: Sistematik derleme ve meta-analiz
Comparison the effects of EMDR and trauma-focused art therapy practices on post-traumatic stress levels in children and adolescents: Systematic review and meta-analysis
NUR İNCİ NAMLI
Doktora
Türkçe
2024
PsikolojiIşık ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA DENİZ AKTAN
- Travma sonrası stres bozukluğunda kullanılan bilişsel ve davranışçı terapi protokollerinin terapötik bileşenlerinin etkisine yönelik bir meta-analiz
A meta-analysis of the efficacy of the therapeutic components of trauma focused cognitive behavioral therapies used in post-traumatic stress disorder
DENİZ KARASAPAN