Geri Dön

'Koçyiğit Köroğlu' ve 'Pırtlatan Bal' adlı tiyatro eserlerine Türkçe eğitimi bağlamında edimbilimsel bir bakış

A pragmatic view to the drama works named 'Koçyiğit Köroğlu' and 'Pırtlatan Bal' in the context of Turkish language education

  1. Tez No: 868058
  2. Yazar: BASRİ VOLKAN TEKER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KUDRET ALTUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 341

Özet

Edimbilim, bağlamın anlama nasıl bir katkısı olduğunu tespit etmeye çalışan bir dil bilimi dalıdır. Edimbilime göre iletişim esnasında bir sözde açıkça söylenmeyen fakat bağlamdan çıkarılabilen örtülü anlamlar söz konusudur. Tiyatro eserleri öğrencilere yaparak yaşayarak sürece etkin katılımlarını sağlayan bir öğretim ortamı sunabilir ve edimbilimsel incelemeye de uygun metinlerdir. Araştırmada, Türk çocuk edebiyatı sahasında yer alabilecek tiyatro eserleri edimbilimsel bir bakış açısıyla incelenmiştir. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerine dayalı olarak betimsel bir çerçevede tasarlanmış bir durum araştırmasıdır. Araştırmanın veri analizinde edimbilimsel kuramlar temel alınarak içerik analizi yapılmıştır. Araştırmanın inceleme nesnelerini Ahmet Kutsi Tecer'in Koçyiğit Köroğlu adlı epik türdeki tiyatrosu ile Aziz Nesin'in Pırtlatan Bal adlı komedi türündeki tiyatrosu oluşturmuştur. Eserler edimbilimin iki ana klasik kuramı olan Searle'ün söz eylemi ve Grice'ın ima teorisi açısından incelenmiştir. İncelemede diyaloglardaki edimsöz türleri, örtülü anlamları iletmek için ihlal edilen konuşma maksimleri tespit edilmiştir. Aynı anda örtülü anlamların iletilmesinde oldukça işlevsel bir role sahip olduğu düşünülen söz sanatları da tespit edilmiştir. Elde edilen verilere göre tiyatro eserlerinin akıcı okuma becerisinin çok önemli bir ögesi olan, bağlamın belirlediği vurgu ve tonlamaya dair farkındalığın kazandırılmasında etkili bir materyal olabileceği tespitinde bulunulmuştur. Bunun dolaylı olarak hem etkili konuşma becerisini hem de okuduğunu anlamayı etkileyeceği vurgulanmıştır. İncelenen tiyatro eserlerinin zengin bir örtülü anlam içeriğine sahip oldukları da gösterilmiştir. Öğrencinin, öğretmenin rehberliğinde aktif bir rol üstlenerek bu örtülü anlamları çözümlemesi, okuduğunu ve dinlediğini anlama becerisini destekleyebilir. Bu nedenle, tiyatroların bu bakımdan da özellikle ortaokul öğrencilerinin Türkçe eğitimi için etkili bir materyal olabileceği dikkatlere sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Pragmatics is a subdivision of linguistics that studies how context contributes to meaning. According to pragmatics, communication involves implicit meanings that, although not explicitly stated, can be inferred from context. Drama works can offer students an attractive learning environment through active participation and these works are suitable for pragmatic analysis. This research studies drama works that could be part of Turkish children's literature from a pragmatic perspective. It is a descriptive case study based on qualitative research methods. The data analysis was conducted using content analysis based in pragmatic theories. The study focuses on Ahmet Kutsi Tecer's epic drama“Koçyiğit Köroğlu”and Aziz Nesin's comedy“Pırtlatan Bal,”analyzed through the perspective of Searle's speech act theory and Grice's theory of implicature. The analysis identified types of speech acts in the dialogues, flouted conversational maxims used to convey implicit meanings, and rhetorical devices thought to play a significant functional role in conveying these meanings. The findings suggest that drama works can effectively improve awareness of prosody determined by context, crucial for fluent reading skills. This, in turn, can indirectly improve effective speaking and comprehension skills. The dramas examined also demonstrated a rich content of implicit meanings. By actively engaging under the guidance of a teacher, students can analyze these implicit meanings, supporting their listening and reading comprehension skills. Therefore, drama works are presented as an effective material especially for the Turkish language education of middle school students, also in this respect.

Benzer Tezler

  1. Türk folklorunda Köroğlu

    Başlık çevirisi yok

    SÜREYYA GÜNENDİ (DOĞAN)

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    DR. MUSTAFA ERKAN

  2. Ahmet Kutsi Tecer Tiyatrosu üzerine bir inceleme

    An examination on Ahmet Kutsi Tecer Theater

    ÖZNUR ÇINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sahne ve Görüntü SanatlarıBartın Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CAN ŞEN

  3. İslâm'ın ik yıllarında (h.1-41/m.622-661) iskân

    Settlement in early years of islam (ah.1-41/a.c.622-661)

    TAHSİN KOÇYİĞİT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    TarihDokuz Eylül Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RIZA SAVAŞ

  4. Pediatrik olgularda desfluran ve sevofluran anestezisinin hemodinami ve derlenme üzerine olan etkilerinin karşılaştırılması

    Başlık çevirisi yok

    MUHARREM KOÇYİĞİT

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Anestezi ve ReanimasyonUludağ Üniversitesi

    Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OYA KUTLAY

  5. Yeni tip yüksek çözünürlüğe sahip florlu ball-type metalloftalosiyaninler: Sentezi, karakterizasyonu ve bazı fiziksel özelliklerinin araştırılması

    New type of perfluoro ball-type metallo phthalocyanines with high solubility: Synthesis, characterization and investigation of their some physical properties

    NİLÜFER KOÇYİĞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    KimyaMarmara Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. METİN ÖZER