Geri Dön

'Koçyiğit Köroğlu' ve 'Pırtlatan Bal' adlı tiyatro eserlerine Türkçe eğitimi bağlamında edimbilimsel bir bakış

A pragmatic view to the drama works named 'Koçyiğit Köroğlu' and 'Pırtlatan Bal' in the context of Turkish language education

  1. Tez No: 868058
  2. Yazar: BASRİ VOLKAN TEKER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KUDRET ALTUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 341

Özet

Edimbilim, bağlamın anlama nasıl bir katkısı olduğunu tespit etmeye çalışan bir dil bilimi dalıdır. Edimbilime göre iletişim esnasında bir sözde açıkça söylenmeyen fakat bağlamdan çıkarılabilen örtülü anlamlar söz konusudur. Tiyatro eserleri öğrencilere yaparak yaşayarak sürece etkin katılımlarını sağlayan bir öğretim ortamı sunabilir ve edimbilimsel incelemeye de uygun metinlerdir. Araştırmada, Türk çocuk edebiyatı sahasında yer alabilecek tiyatro eserleri edimbilimsel bir bakış açısıyla incelenmiştir. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerine dayalı olarak betimsel bir çerçevede tasarlanmış bir durum araştırmasıdır. Araştırmanın veri analizinde edimbilimsel kuramlar temel alınarak içerik analizi yapılmıştır. Araştırmanın inceleme nesnelerini Ahmet Kutsi Tecer'in Koçyiğit Köroğlu adlı epik türdeki tiyatrosu ile Aziz Nesin'in Pırtlatan Bal adlı komedi türündeki tiyatrosu oluşturmuştur. Eserler edimbilimin iki ana klasik kuramı olan Searle'ün söz eylemi ve Grice'ın ima teorisi açısından incelenmiştir. İncelemede diyaloglardaki edimsöz türleri, örtülü anlamları iletmek için ihlal edilen konuşma maksimleri tespit edilmiştir. Aynı anda örtülü anlamların iletilmesinde oldukça işlevsel bir role sahip olduğu düşünülen söz sanatları da tespit edilmiştir. Elde edilen verilere göre tiyatro eserlerinin akıcı okuma becerisinin çok önemli bir ögesi olan, bağlamın belirlediği vurgu ve tonlamaya dair farkındalığın kazandırılmasında etkili bir materyal olabileceği tespitinde bulunulmuştur. Bunun dolaylı olarak hem etkili konuşma becerisini hem de okuduğunu anlamayı etkileyeceği vurgulanmıştır. İncelenen tiyatro eserlerinin zengin bir örtülü anlam içeriğine sahip oldukları da gösterilmiştir. Öğrencinin, öğretmenin rehberliğinde aktif bir rol üstlenerek bu örtülü anlamları çözümlemesi, okuduğunu ve dinlediğini anlama becerisini destekleyebilir. Bu nedenle, tiyatroların bu bakımdan da özellikle ortaokul öğrencilerinin Türkçe eğitimi için etkili bir materyal olabileceği dikkatlere sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Pragmatics is a subdivision of linguistics that studies how context contributes to meaning. According to pragmatics, communication involves implicit meanings that, although not explicitly stated, can be inferred from context. Drama works can offer students an attractive learning environment through active participation and these works are suitable for pragmatic analysis. This research studies drama works that could be part of Turkish children's literature from a pragmatic perspective. It is a descriptive case study based on qualitative research methods. The data analysis was conducted using content analysis based in pragmatic theories. The study focuses on Ahmet Kutsi Tecer's epic drama“Koçyiğit Köroğlu”and Aziz Nesin's comedy“Pırtlatan Bal,”analyzed through the perspective of Searle's speech act theory and Grice's theory of implicature. The analysis identified types of speech acts in the dialogues, flouted conversational maxims used to convey implicit meanings, and rhetorical devices thought to play a significant functional role in conveying these meanings. The findings suggest that drama works can effectively improve awareness of prosody determined by context, crucial for fluent reading skills. This, in turn, can indirectly improve effective speaking and comprehension skills. The dramas examined also demonstrated a rich content of implicit meanings. By actively engaging under the guidance of a teacher, students can analyze these implicit meanings, supporting their listening and reading comprehension skills. Therefore, drama works are presented as an effective material especially for the Turkish language education of middle school students, also in this respect.

Benzer Tezler

  1. Türk folklorunda Köroğlu

    Başlık çevirisi yok

    SÜREYYA GÜNENDİ (DOĞAN)

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    DR. MUSTAFA ERKAN

  2. Ahmet Kutsi Tecer Tiyatrosu üzerine bir inceleme

    An examination on Ahmet Kutsi Tecer Theater

    ÖZNUR ÇINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıBartın Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CAN ŞEN

  3. Enerji nakil hatlarında optimal direk dağılımının bilgisayar destekli tasarımı

    Computer aided design of optimal pole distribution in energy transmission lines

    GÖKHAN KOÇYİĞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Elektrik Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. İRFAN GÜNEY

  4. Sulardaki kadmiyum kirliliğinin dolgulu kolonlarda adsorpsiyon yolu ile giderilmesi

    The Removal of cadmium pollution from waters in packed beds by adsorption

    HASAN KOÇYİĞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Çevre MühendisliğiGazi Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ATİLLA MURATHAN