Hz. Muhammed döneminde ikram ve ağırlama kültürü
Hospitality and honoring culture in Prophet Mohammed era
- Tez No: 868563
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİHAL ŞAHİN UTKU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu tez çalışmasında Hz. Peygamber döneminde ikram ve ağırlama kültürü ele alınacaktır. Hz. Muhammed (s.a.v.) İslâm'ın getirmiş olduğu esaslarla pek çok konuda düzenlemeler yaparak dünyayı daha yaşanabilir bir hale getirmiştir. Sosyal ilişkilerin ve günlük yaşamın önemli bir parçası olan misafir ağırlama ve ikram kültürü de bu düzenlemelerin arasındadır. Çalışmanın amacı, bahsi geçen dönemde misafir ağırlama ve ikram kültürünün geleneksel geçmişini ve zihni arka planını incelemek, uygulamalarını ortaya koymak ve İslâm'ın bu kültür üzerine ne kadar etki ettiğini belirlemektir. Tez aynı zamanda İslâm'ın kendi değerlerine ters düşmeyen gelenekleri koruduğunu, din ve ahlakla çelişen noktalarda değişikliklere gittiğini göstermeyi hedeflemektedir. Söz konusu dönemde ikram kültürünün şekillenmesine etki eden etmenler arasında Arap gelenekleri ve zihin dünyası, yaşam tarzları ve beslenme alışkanlıkları; coğrafi şartlar, maddi imkânlar ve besin çeşitleri yer almaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde bu etmenler ele alınmıştır. İkinci bölümde İslâm'da misafir ağırlamaya verilen değer, ikram kültürüyle ilişkisi kurulabilecek temalar, ikram ve cömertlik konusundaki teşvik, emir ve yasaklar incelenmiştir. İslâm'dan sonra bu kültürde yaşanan değişimler kapsamında hem düşünsel hem de maddi anlamda yaşanan değişimlerin tespitine çalışılmıştır. Son bölümde ikram ve ağırlama kültürünün pratikteki durumu ortaya konmuştur. Bu bağlamda nişan, düğün, sünnet gibi ikrama vesile olan olgular ve sosyal organizasyonlar; içinde ikramın yer aldığı kısa süreli ve yatılı misafirlikler incelenmiştir. Fiziksel durumun betimlenmesi adına konukların ağırlandığı mekânlar ve ikramların hangi şartlar altında kimler tarafından hazırlandığı araştırmaya konu edilmiştir. Ardından davet ve ağırlamalara dair kurallar aktarılmıştır. Bu bölümde yer yer İslâm öncesi ve sonrası dönem kıyaslamalı olarak ele alınmıştır. Tez, Hz. Muhammed'in yaşadığı döneme odaklanmakla birlikte İslâm öncesi Arap kültürüne ait rivayetler de çalışmanın önemli bir bölümünü oluşturmuştur. Tezin başlıca araştırma kaynakları Kur'ân-ı Kerim, hadis kitapları ve gündelik yaşama dair zengin malzemeler içeren siyer ve İslâm tarihi eserleridir. İkram ve ağırlama kültürüne dair çoğunlukla farklı konu/bâb başlıkları altında, bazen de satır aralarında dağınık halde bulunan veriler birincil kaynaklar ve araştırmalardan toplanmış; toplanan veriler karşılaştırmalı olarak incelenerek tutarlı ve bütüncül bir şekilde düzenlenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis will examine the hospitality and honoring culture during the time of the Prophet Muhammad. By introducing the principles of Islam, Prophet Muhammad (pbuh) made numerous regulations that contributed to making the world a more livable place. The culture of hosting guests and hospitality, which is a significant part of social relationships and daily life, is among these regulations. The aim of this study is to examine the traditional background and the mental framework of the hospitality culture during the mentioned period, to present its practices, and to determine the extent of Islam's influence on this culture. The thesis also aims to show that Islam preserved traditions that were not contrary to its values and made changes in areas conflicting with religious and moral principles. Among the factors influencing the shaping of the hospitality culture during this period are Arab traditions and mindset, lifestyles, and dietary habits; geographical conditions, material means, and food varieties. The first part of the study addresses these factors. The second part examines the value given to hospitality in Islam, themes that can be related to the culture of hospitality, and the encouragements, commands, and prohibitions concerning hospitality and generosity. In the context of changes in this culture after the advent of Islam, both intellectual and material changes have been identified. The final part presents the practical state of the culture of hospitality and reception. In this context, phenomena and social events that provide an occasion for hospitality, such as engagements, weddings, and circumcisions, as well as short-term and overnight guest stays, have been examined. To describe the physical situation, the places where guests were hosted and the conditions under which the hospitality was prepared and by whom were investigated. Following this, the rules regarding invitations and hosting were conveyed. This section has sometimes been treated comparatively with the pre-Islamic and post-Islamic periods. Although the thesis focuses on the period during which Prophet Muhammad (pbuh) lived, narratives from pre-Islamic Arab culture also constitute an important part of the study. The primary research sources of the thesis are the Qur'an, hadith books, and sīra (biographical literature of the Prophet Muhammad) and Islamic historical works that contain rich materials about daily life. Data on the culture of hospitality and reception, mostly found under different subject headings and sometimes scattered within the texts, have been collected from primary sources and research. The collected data have been examined comparatively and organized in a coherent and comprehensive manner.
Benzer Tezler
- Mekkî sureler bağlamında Kur'an'da infak-zekat ilişkisi
Expenditure (infak) and alms (zakat) relations in the Qur'an in the context of mekka suras
ALİ ÇİFTCİ
- Sünnette koku kullanımı ve 'bana güzel koku sevdirildi' hadîsi
Use of fragrance in sunna and the hadith of 'fragrance have been made dear to me'
EMİNE ZÜLFA BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR URALER
- Hilâfetin kaldırılmasının Türk basınına yansımaları
Reflections of the abolition of caliphate in Turkish press
NİDA ÖZMEN
- Tebliğ Cemaati: Türkiye örneği
Tablighi Jemaat: Example of Turkey
MURAT DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH İNCE
- Vakf-ibtidâ ilmi açısından Alemüddîn es-Sehâvî'nin Cemâlü'l-Kurrâ ve Kemâlü'l-İkrâ adlı eseri
Alamuddin as-Sakhawi's work titled Jamal al-Qurra wa Kamal al-iqra in terms of the science of waqf-ibtida
ZEYNEP HİLAL ÖZDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KILIÇ