Geri Dön

Kerkük Türkmen masalları üzerinde kaos ve kozmos odaklı bir inceleme

A study focused on chaos and cosmos on the Turkmen tales of Kirkuk

  1. Tez No: 868704
  2. Yazar: BÜŞRA GÜLER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEBAHAT DENİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 351

Özet

İnsan nesneler dünyası olan yaşama gözlerini açtığından beri olayları, kişileri ve mekânları anlamlandırma çabası içine girmiştir. Ayrıca insan, her şeye anlam yükleme isteğiyle mit, destan, masal gibi pek çok edebi türün gelişimini de sağlamıştır. Başlarda mitik düşünceyle nesnelere ve olaylara anlam yüklenirken zamanla değişen süreçte mitik düşünce fantastik ögelere dayalı kutsallığı olmayan anlatılara yani masallara dönüşmüştür. Kutsal dışı sayılsa da masallar da tıpkı mitler gibi ortak bir bilinç sonucu doğmuş, masalların oluşumunda da içeriğinde de insanın doğasının çatışmacı yapısı etkili olmuştur. Bu çatışmaları düşünsel, inançsal ve kültürel pek çok farklı açıdan en iyi tanımlayan kavramlar arasında kaos ve kozmos vardır. Türk düşünce sisteminin ilk örneklerini oluşturan Türk mitleri bu kavramlar için en belirgin örnekler arasındadır. Sadece Türk düşüncesinde değil başka pek çok milletin düşünce sisteminde, mitlerinde hayat kaostan doğar ve kozmosa doğru bir dönüşüm yaşar. Yani kaos ve kozmos birbirlerini tamamlayan iki unsurdur. Bu nedenle ayrılamaz bir bütündür. İnsanın hayat boyu yaşadığı çatışmaları, karşıtlıkları ve zıtlıkları bu iki kavram üzerinden açıklamak mümkündür. Bu tez, özellikle Kerkük toplumunun bilinçdışı düşüncelerine, hayata bakış açılarına ışık tutarak Kerkük toplumunun bulunduğu coğrafi, tarihi, sosyokültürel yapısını bir bütün olarak ele almıştır. Çalışma, Kerkük halkının masallarındaki kaos ve kozmos algısının ne olduğu ve bu algıları etkileyen olay ve olguların hangileri olduğu üzerinde ayrıntılı bir şekilde durmuştur. Son olarak tez, masalların taşıdığı kolektif bilinçten yararlanarak kaos ve kozmos bağlamında metinlere farklı açıdan yaklaşarak toplum hakkında kültürel nedenleri ve sonuçlarını ele almıştır. Çalışmada belirlenen masallar karşılaştırma ve yorumlama yöntemleri kullanılarak halk bilimsel temelde incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Since man opened his eyes to life, which is the world of objects, he has made an effort to make sense of events, people and places. In addition, man has enabled the development of many literary genres such as myth, epic, fairy tale with his desire to attach meaning to everything. At first, while mythical thought gave meaning to objects and events, in a process that changed over time, mythical thought turned into unholy narratives based on fantastic elements, that is, fairy tales. Although they are considered to be unholy, fairy tales were born as a result of a common consciousness, just like myths, and the confrontational nature of human nature was influential in the formation of fairy tales and in their content. Chaos and cosmos are among the concepts that best Decipher these conflicts from many different intellectual, religious and cultural perspectives. The Turkish myths, which constitute the first examples of the Turkish thought system, are among the most obvious examples for these concepts. Dec. Not only in Turkish thought, but in the thought systems and myths of many other nations, life is born out of chaos and experiences a transformation towards the cosmos. In other words, chaos and the cosmos are two elements that complement each other. Therefore, it is an inseparable whole. It is possible to explain the conflicts, opposites and contrasts that a person experiences throughout his life through these two concepts. This thesis, in particular, shed light on the unconscious thoughts of Kirkuk society, their perspective on life, and dealt with the geographical, historical, and sociocultural structure of Kirkuk society as a whole. The study has focused in detail on what is the perception of chaos and cosmos in the fairy tales of the people of Kirkuk and which are the events and phenomena that affect these perceptions. Finally, the thesis took advantage of the collective consciousness carried by fairy tales to approach the texts in the context of chaos and cosmos from a different angle and dealt with the cultural causes and consequences about society. The fairy tales determined in the study were examined on a folk scientific basis using comparison and interpretation methods.

Benzer Tezler

  1. Kerkük merkez ağzının diğer Irak Türkmen ağızlarıyla karşılaştırmalı biçim bilgisi (Türetim morfolojisi)

    Comparative morphology of Kirkuk central dialect with other Iraqi Türkmen dialects (Derivative morphology)

    DALYA YAWZ SALAH SALAH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT KÜÇÜK

  2. Kerkük Türkmen şairi Sabır Demirci'nin şiirleri ve kısa sözlüğü

    Kirkuk Turkmen poet Sabir Demirci's poems and short dictionary

    SUNDUS AHMED MOHAMMED MOHAMMED

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN YAVUZ

  3. Kerkük Türkmen şairi Hasan Kevser'in hayatı ve Güneş Kuşları şiir kitabının incelenmesi

    Life of Kirkuk Turkmen poet Hasan Kevser and examination of his poetry book titled Gunes Kuşları

    FATIMAH NAJAT ABDULMAGED

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEDAT ADIGÜZEL

  4. Reşit Kazım Bayatlı'nın şiirlerinde Kerkük Türkmen Türkçesi Dil Özellikleri (ses ve şekil bilgisi)

    Kirkuk Turkmen Turkish Linguistic features (sound and morphology) in Reşit Kazım Bayatlı's Poems

    ENJI JANGEEZ SALAHULDIN SALAHULDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Türk Dili Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DİLEK ERENOĞLU ATAİZİ

  5. Kerkük Türkmen gelenekleri ve düğün/kına gecesi türküleri üzerine bir araştırma

    Kirkuk Turkmen traditions and a research on the folk songs of wedding /henna night

    ARJAN TAREQ SHAFEEQ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Halk Bilimi (Folklor)Selçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİNAN GÖNEN