Kerkük Türkmen masalları üzerinde kaos ve kozmos odaklı bir inceleme
A study focused on chaos and cosmos on the Turkmen tales of Kirkuk
- Tez No: 868704
- Danışmanlar: PROF. DR. SEBAHAT DENİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 351
Özet
İnsan nesneler dünyası olan yaşama gözlerini açtığından beri olayları, kişileri ve mekânları anlamlandırma çabası içine girmiştir. Ayrıca insan, her şeye anlam yükleme isteğiyle mit, destan, masal gibi pek çok edebi türün gelişimini de sağlamıştır. Başlarda mitik düşünceyle nesnelere ve olaylara anlam yüklenirken zamanla değişen süreçte mitik düşünce fantastik ögelere dayalı kutsallığı olmayan anlatılara yani masallara dönüşmüştür. Kutsal dışı sayılsa da masallar da tıpkı mitler gibi ortak bir bilinç sonucu doğmuş, masalların oluşumunda da içeriğinde de insanın doğasının çatışmacı yapısı etkili olmuştur. Bu çatışmaları düşünsel, inançsal ve kültürel pek çok farklı açıdan en iyi tanımlayan kavramlar arasında kaos ve kozmos vardır. Türk düşünce sisteminin ilk örneklerini oluşturan Türk mitleri bu kavramlar için en belirgin örnekler arasındadır. Sadece Türk düşüncesinde değil başka pek çok milletin düşünce sisteminde, mitlerinde hayat kaostan doğar ve kozmosa doğru bir dönüşüm yaşar. Yani kaos ve kozmos birbirlerini tamamlayan iki unsurdur. Bu nedenle ayrılamaz bir bütündür. İnsanın hayat boyu yaşadığı çatışmaları, karşıtlıkları ve zıtlıkları bu iki kavram üzerinden açıklamak mümkündür. Bu tez, özellikle Kerkük toplumunun bilinçdışı düşüncelerine, hayata bakış açılarına ışık tutarak Kerkük toplumunun bulunduğu coğrafi, tarihi, sosyokültürel yapısını bir bütün olarak ele almıştır. Çalışma, Kerkük halkının masallarındaki kaos ve kozmos algısının ne olduğu ve bu algıları etkileyen olay ve olguların hangileri olduğu üzerinde ayrıntılı bir şekilde durmuştur. Son olarak tez, masalların taşıdığı kolektif bilinçten yararlanarak kaos ve kozmos bağlamında metinlere farklı açıdan yaklaşarak toplum hakkında kültürel nedenleri ve sonuçlarını ele almıştır. Çalışmada belirlenen masallar karşılaştırma ve yorumlama yöntemleri kullanılarak halk bilimsel temelde incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Since man opened his eyes to life, which is the world of objects, he has made an effort to make sense of events, people and places. In addition, man has enabled the development of many literary genres such as myth, epic, fairy tale with his desire to attach meaning to everything. At first, while mythical thought gave meaning to objects and events, in a process that changed over time, mythical thought turned into unholy narratives based on fantastic elements, that is, fairy tales. Although they are considered to be unholy, fairy tales were born as a result of a common consciousness, just like myths, and the confrontational nature of human nature was influential in the formation of fairy tales and in their content. Chaos and cosmos are among the concepts that best Decipher these conflicts from many different intellectual, religious and cultural perspectives. The Turkish myths, which constitute the first examples of the Turkish thought system, are among the most obvious examples for these concepts. Dec. Not only in Turkish thought, but in the thought systems and myths of many other nations, life is born out of chaos and experiences a transformation towards the cosmos. In other words, chaos and the cosmos are two elements that complement each other. Therefore, it is an inseparable whole. It is possible to explain the conflicts, opposites and contrasts that a person experiences throughout his life through these two concepts. This thesis, in particular, shed light on the unconscious thoughts of Kirkuk society, their perspective on life, and dealt with the geographical, historical, and sociocultural structure of Kirkuk society as a whole. The study has focused in detail on what is the perception of chaos and cosmos in the fairy tales of the people of Kirkuk and which are the events and phenomena that affect these perceptions. Finally, the thesis took advantage of the collective consciousness carried by fairy tales to approach the texts in the context of chaos and cosmos from a different angle and dealt with the cultural causes and consequences about society. The fairy tales determined in the study were examined on a folk scientific basis using comparison and interpretation methods.
Benzer Tezler
- Kerkük merkez ağzının diğer Irak Türkmen ağızlarıyla karşılaştırmalı biçim bilgisi (Türetim morfolojisi)
Comparative morphology of Kirkuk central dialect with other Iraqi Türkmen dialects (Derivative morphology)
DALYA YAWZ SALAH SALAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KÜÇÜK
- Kerkük Türkmen şairi Sabır Demirci'nin şiirleri ve kısa sözlüğü
Kirkuk Turkmen poet Sabir Demirci's poems and short dictionary
SUNDUS AHMED MOHAMMED MOHAMMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN YAVUZ
- Kerkük Türkmen şairi Hasan Kevser'in hayatı ve Güneş Kuşları şiir kitabının incelenmesi
Life of Kirkuk Turkmen poet Hasan Kevser and examination of his poetry book titled Gunes Kuşları
FATIMAH NAJAT ABDULMAGED
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT ADIGÜZEL
- Reşit Kazım Bayatlı'nın şiirlerinde Kerkük Türkmen Türkçesi Dil Özellikleri (ses ve şekil bilgisi)
Kirkuk Turkmen Turkish Linguistic features (sound and morphology) in Reşit Kazım Bayatlı's Poems
ENJI JANGEEZ SALAHULDIN SALAHULDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ERENOĞLU ATAİZİ
- Kerkük Türkmen gelenekleri ve düğün/kına gecesi türküleri üzerine bir araştırma
Kirkuk Turkmen traditions and a research on the folk songs of wedding /henna night
ARJAN TAREQ SHAFEEQ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Selçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN GÖNEN