Tanrı'nın ön bilgisi ve özgür irade bağlamında John Martin Fischer'in görüşleri
John Martin Fischer's views in terms of divine foreknowledge and free will
- Tez No: 869313
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYKUT ALPER YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Tanrı'nın Ön Bilgisi, Özgür İrade, Ahlaki Sorumluluk, Yarı-Bağdaşırcılık, Determinizm, God's Foreknowledge, Free Will, Moral Responsibility, Semicompatibilism, Determinism
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: İslami Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu tezde Tanrı'nın geleceği bilmesi durumunda insan eylemlerinin özgür olup olamayacağı meselesi bağlamında John Martin Fischer'ın görüşleri ele alınmıştır. Tanrı'nın ön bilgisi, henüz gerçekleşmemiş eylemlerin bilgisine Tanrı'nın önceden/geçmişte sahip olduğu anlamına gelmektedir. Bu durumda kişinin bir davranışı Tanrı'nın sahip olduğu bilgiden farklı bir biçimde gerçekleştirmesi, onun, Tanrı'nın geçmişte sahip olduğu bilgiyi, yani geçmişi değiştirmesi anlamına geleceğinden, bu durumun mantıksal bir tutarsızlığa yol açtığı düşünülmüştür. Bu sebeple Tanrı'nın ön bilgisi düşünüldüğünde insanlar, eylemlerini gerçekleştirirken alternatif seçeneklere sahip değil gibi görünmektedir. Alternatif seçeneklere sahip olmayan, başka türlü eylemde bulunma imkanı olmayan kişilerin, davranışlarından ahlaki olarak sorumlu olup olmayacağı da bir problem olarak ortaya çıkmaktadır. John Martin Fischer, özgür irade problemi ile ilgili olarak geliştirdiği teorisinde, başka türlü davranma imkanı olmayan insanların da ahlaki olarak sorumlu görülebileceğini ortaya koymaya çalışmıştır. Ona göre, kişinin önünde alternatif seçenekler olmasa da kişi davranışını belirli kriterlere uygun olarak gerçekleştirdiğinde ve eyleminin kaynağı olduğunda, eylemini özgürce gerçekleştirmiş olur ve bu eyleminden ahlaki olarak sorumlu olur. Bu tezin amacı, Fischer'ın söz konusu özgür irade görüşünü Tanrı'nın ön bilgisi bağlamında ele alarak bu probleme farklı bir bakış açısı getirmektir. Bu çalışmada öncelikle özgür irade problemine karşı hem determinizm hem de ilahi ön bilgi bağlamında geliştirilen çözüm önerileri ele alınmıştır. Fischer'ın görüşleri göz önüne alınarak bunların yetersiz olduğu alanlar belirtilmiştir. Kimi filozofların özgür iradeyi korumak adına ilahi ön bilgiden vazgeçtiği kiminin de ilahi ön bilginin var olduğunu savunabilmek için insanın eylemlerinde özgür olmadığını savunduğu görülmüştür. Ardından John Martin Fischer'ın görüşleri ayrıntılı olarak açıklanmış ve ona getirilen itirazlar da incelenmiştir. Sonuç olarak yarı-bağdaşırcılık görüşünün, özellikle teist çevreleri tatmin edebilecek bir çözüm yolu sunduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this thesis, John Martin Fischer's views on the issue of whether human actions can be free if God knows the future are discussed. God's foreknowledge means that God has prior knowledge of actions that have not yet taken place. Given this, it is thought that this leads to a logical inconsistency, since for a person to perform an act in a way different from the knowledge that God has would mean that he/she would change the knowledge that God had in the past, that is, the past. Therefore, given God's foreknowledge, humans do not seem to have alternative options when performing their actions. The problem arises as to whether people who do not have alternative options, who do not have the possibility to act otherwise, should be morally responsible for their actions. John Martin Fischer, in his theory of the problem of free will, tried to show that people who do not have the possibility to act otherwise can also be considered morally responsible. According to him, even if there are no alternative options available to a person, when a person performs his/her behavior in accordance with certain criteria and is the source of his/her action, he/she performs his/her action freely and is morally responsible for this action. The aim of this thesis is to bring a different perspective to this problem by analyzing Fischer's view of free will in the context of God's foreknowledge. In this study, firstly, the proposed solutions to the problem of free will in the context of both determinism and divine foreknowledge are discussed. Considering Fischer's views, the areas where these are considered inadequate are pointed out. It is seen that some philosophers give up divine foreknowledge in order to defend free will, while others argue that human beings are not free in their actions in order to defend the existence of divine foreknowledge. Then John Martin Fischer's views are explained in detail and the objections raised against him are also analyzed. In conclusion, it is seen that the view of semicompatibilism offers a solution that can satisfy especially theist communities.
Benzer Tezler
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI
- Révélation et loi chez maïmonide et spinoza
Maimonides ve spinoza'da vahiy ve yasa
ALBER EROL NAHUM
Doktora
Fransızca
2018
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN GÜRSOY
PROF. DR. CATHERINE CHALIER
- Tanrı'nın önbilgisi ve özgür irade; William Lane Craig bağlamında çağdaş molinist görüş
Divine foreknowledge and free will; William Lane Craig and the contemporary molinist perspective
HÜSEYİN YEZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZİKRİ YAVUZ
- William Hasker bağlamında açık teizm'de kötülük problemi
The problem of evil in open theism in the context of William Hasker
ENES SADAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL BATAK