Geri Dön

The effect of macroeconomic changes on istanbul stock exchange

Makroekonomik değişkenlerin ıstanbul borsası üzerindeki etkisi

  1. Tez No: 869738
  2. Yazar: SEDA ERDOĞAN
  3. Danışmanlar: DR. GULNUR MURADOGLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Maliye, Finance
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: City University London
  10. Enstitü: Yurtdışı Enstitü
  11. Ana Bilim Dalı: Finans Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Finans Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 63

Özet

Hisse senetlerinin fiyatlarının belirlenmesinde makroekonomik değişkenler etkin rol oynamaktadır. Bu sebeple bu konu uzun yıllardır ilgi odağındadır. Bu çalışma, Ocak 1990 ile Nisan 2003 arasındaki dönemler için İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda yer alan sektörlerin hisse senedi getirileri ile ihracat, döviz kuru, sanayi üretim endeksi, faiz oranı, ithalat ve toptan eşya fiyat endeksi gibi önceden belirlenmiş makroekonomik faktörler arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Bu tez kapsamında“Arbitraj Fiyatlandırma Teorisi”ve“Çok Faktörlü Fiyatlandırma Modeli”, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkileri keşfetmek için uygulanmaktadır. Beklentiler ve incelenen literatürle uyumlu olarak faiz oranlarının hisse senedi fiyatlarını her zaman olumsuz etkilediği tespit edilmiştir. Bu sonuç temel olarak para piyasaları ve borsaların, faiz oranları düştüğünde yatırımcılara menkul kıymet piyasalarına yatırım yapma inisiyatifi veren ve dolayısıyla hisse senedi fiyatlarının artmasına neden olan ikame edilebilirlik özelliğinden kaynaklanmaktadır. Ancak, incelenen önceki çalışmalardan yapılan öngörülerin aksine, Türkiye ekonomisinin genişlemesinden kaynaklanan enflasyonu temsil eden toptan eşya fiyat endeksi, aynı zamanda reel ekonomik aktiviteyi artırarak firma değerlerini ve dolayısıyla hisse senedi fiyatlarını da yükseltmektedir. Sonuçlarımıza göre Türkiye Hisse Senetleri Piyasası yıllar içerisinde etkinlik açısından gelişmiş ve bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki eş zamanlı ilişki nedeniyle artık yarı güçlü formda etkinlik seviyelerine ulaşmıştır. Bu çalışma, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda Arbitraj Fiyatlandırma Teorisi'ni sektör bazında uygulayan ilk çalışma olma özelliği taşıması nedeniyle özgün bir çalışmadır. Bu nedenle bu çalışma, hem finans dünyası tarafından, özellikle de portföylerin tasarlanması ve fiyatlandırılmasında aktif pasif yöneticileri tarafından, hem makroekonomik politika yapıcılar tarafından hem de bu çalışmanın yeni bir araştırma alanı açtığı Diğer gelişmiş pazarların yanı sıra diğer gelişmekte olan pazarlar için de daha fazla araştırma yaptığı akademik dünya tarafından kullanılacaktır.

Özet (Çeviri)

Macroeconomic variables play an active role in the price determination of stocks. This is why this issue has been one of an interest for many years. This paper investigates the relationship between the stock returns of sectors within the Istanbul Stock Exchange and the predetermined macroeconomic factors, including export, foreign exchange rate, industrial production index, interest rate, import and wholesale price index for the periods between January 1990 and April 2003. Arbitrage Pricing Theory and Multifactor Pricing Model is implemented to discover the interrelationships between the dependent and the independent variables. It is found out that in coordinance with the expectations and the literature analyzed, interest rates always affect the stock prices negatively. This result is basically due to the substitutability characteristic of the money markets and stock exchanges that gives an initiative to the investors to invest in the securities markets whenever interest rates fall, which consequently increases the stock prices. However, as opposed to the anticipations made from the previous studies analyzed, wholesale price index, which is represents inflation that results from the expansion of the Turkish economy, which also increases the real economic activity that consequently raises the firm values and therefore the stock prices. According to our results, Turkish Stock Market has developed over the years in terms of efficiency and due to the contemporaneous relationship between the dependent and the independent variables, it has now reached the levels of semi-strong form efficiency. This paper is unique due to its characteristic of being the first study that implemented the Arbitrage Pricing Theory on a sector basis within Istanbul Stock Exchange. This is why this study will be used both by the financial world, especially by asset liability managers in designing and pricing portfolios as well as by the macroeconomic policy makers and by the academic world for which this study opens a new research area that has to be investigated further for the other emerging, as well as the developed markets.

Benzer Tezler

  1. The impact of change in foreign ownership on stock prices: Evidence from Borsa Istanbul

    Yabancı yatırımcı oranındaki değişimin hisse fiyatları üzerindeki etkisi: Borsa İstanbul örneği

    ÖMER ABDURRAHMAN DEMİRCAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Ekonometriİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL BURÇ ÜLENGİN

  2. Kısa vadeli sermaye hareketleri ile faiz arasındaki ilişki

    Relationship between short term capital movement and interest

    HAKAN KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAİME S. SUNA KAYAM

  3. Faiz oranı ve döviz kuru değişimlerinin sürü davranışına etkisi: Borsa Istanbul üzerine bir araştırma

    The impact of interest rate and exchange rate changes on herding behavior: A Research on Borsa İstanbul

    AYCAN YÖNTEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    EkonomiKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Finans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NASIF ÖZKAN

  4. Makroekonomik faktörlerin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ulusal-100 endeksi ve volatilitesi üzerindeki etkilerinini incelenmesi (1997-2006)

    The investigation of effects of macroeconomic factors on İstanbul Stock Exchange national-100 index and index volatility (1997-2006)

    BEYAMİL ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    PROF. DR. BURÇ ÜLENGİN

  5. Finansal krizlerin işletmelere etkisi: Bir sektör analizi

    Effect of financial crises on businesses: A sector analysis

    HAKAN TUNAHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    İşletmeSakarya Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ERHAN BİRGİLİ