Belediye hizmetlerinin özelleştirilmesi (Bursa Büyükşehir Belediyesi örneği)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 86979
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYŞE GÜNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Teorisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
ÖZET VE SONUÇ Günümüzde devlet, bir çok faaliyeti kamu alanına sokarak kamu hizmetlerinin alanını genişletmiştir. Çağdaş devletin görevleri, klasik kamu hizmetleri olarak adlandırılın güvenlik, savunma ve adalet hizmetlerinin yanında, eğitim, sağlık ve kültür alanlarını da kapsamaktadır. Devletin görevlerindeki bu artış belediyelerin hizmet alanlarını da genişletmiş; belediyelere yeni yükümlülükler getirmiştir. Şehirleşme ve göç hareketleri de belediyelerin görevler alanını genişleten bir diğer neden olmuştur. Yine yerel hizmetlerin yerel yönetimler tarafından yürütülmesinin daha etkin ve verimli olacağı anlayışı belediyelerin görevlerini artırmıştır. Kentsel hizmetlerin daha yaygın, daha kaliteli ve daha ucuz sunulabilmesi için belediyeler, alışılagelmiş hizmet sunma yöntemlerini yeniden gözden geçirmek ve farklı yöntemlerden yararlanmak durumunda kalmışlardır. Özelleştirme genellikle kamuya ait iktisadi kuruluşların satışı olarak algılansa da tezimizde bu anlamda kullanılmamıştır. Bu manada belediye hizmetlerinin özelleştirilmesi (satışı) mümkün değildir. Belediye hizmetlerin özelleştirilmesinde belediye yönetimi hizmetten sorumlu olmayı sürdürmektedir. Belediye yönetimi hizmetleri özelleştirdiğini gerekçe göstererek bu konudaki sorumluluğundan kurtulamaz, özelleştirilen hizmetler üzerindeki kamu denetimi devam etmektedir. Belediye hizmetlerinin özelleştirilmesi sadece hizmetin sunuluş biçimini etkilemektedir. Hizmetin mahiyetini etkilememektedir. Belediye hizmetlerinde özelleştirme uygulamalarının 1970'li yıllarda ABD'de başladığı ve yine bu ülkede çok yaygın olarak kullanıldığı görülmektedir. Bunda, o ülkenin yönetim anlayışı kadar, merkezi yönetimin 129yerel yönetimler üzerindeki bazı tasarruflarının da etkili olduğu görülmektedir. Ülkemizde ise özellikle bayındırlık ve inşaat işlerinde ihale yöntemi öteden beri uygulanmaktadır. Ancak geniş kapsamlı özelleştirme uygulamaları 1980'li yılların sonlarına doğru başlamıştır. Günümüzde belediyelerin birçoğu kent içi ulaşımı ve temizlik hizmetleri gibi temel kentsel hizmetleri özelleştirmişlerdir. Belediye hizmetlerinde özelleştirme yöntemine başvurulmasının başlıca nedeni maliyet faktörüdür. Belediyelerin tüm faaliyet alanlarında değil de özellikle zarar eden faaliyet alanlarında özelleştirme yöntemine başvurması bu savı doğrulamaktadır. Yapılan araştırmalar özelleştirmenin hizmetlerin maliyetini önemli oranda düşürdüğünü göstermektedir. Fakat belediye hizmetlerinin özelleştirilmesini sadece ekonomik nedenlerle izah etmek mümkün değildir; olayın idari ve siyasi yönleri de bulunmaktadır. Belediye hizmetlerinin özelleştirilmesi lehinde ve aleyhinde birtakım düşünceler ileri sürülmüştür. Özelleştirme taraftarları, özeleştirmeyi, kamu hizmetlerinde verimliliğin artırılması, kamu harcamalarının azaltılması ve vatandaşların ihtiyaçlarının daha iyi karşılanması için bir araç olarak görürler. Onlara göre, özel sektör girişimcilerin yeteneklerinin ortaya çıkmasına imkan tanıyarak teknolojik yeniliklerin ve yeni hizmet üretim ve dağıtım sistemlerinin ortaya çıkmasına imkan tanıyacaktır. Özelleştirme belediye harcamalarını azaltacak, harcamaların azalması belediyelere yeni hizmet alanları sağlayacaktır. Özelleşme sonucu rekabet ortamının doğacağı ve bunun da belediye hizmetlerinin tüketici tercihlerine göre farklılaşmayı beraberinde getireceğini ileri sürmektedirler. Özelleştirmeyi savunanlar demokrasi ile serbest piyasa düzeni arasında yakın bir ilişki olduğunu savunmaktadırlar. Özelleştirmeye karşı olan birçok kişi kamu hizmeti ile özel sektörü birbirleriyle bağdaşmaz olara görmektedirler. Onlara göre, özel sektör sadece 130kârlı alanlarda hizmet sunmaya yanaşacak, ekonomik olmayan alanları göz ardı edecek, dolayısıyla kâr getirmeyen alanlara hizmet götürmek mümkün olmayacaktır. Özelleştirme işsizliğin artmasına neden olacak; bu da istihdam sorunu olan ülkeler için önemli bir problem teşkil edecektir. Özelleştirme sonucu, belediyelerin sunduğu hizmetlerin fiyatını artıracaktır. Özelleştirilen belediye hizmetlerinin denetiminin zorlaşacağı ileri sürülen bir diğer görüştür. Özelleştirme beldedeki yaşlılara, dar gelirlilere, özürlülere, sunulan hizmetlerde aksamalara yol açabilir. Özelleştirme bu gruplara sağlanan ayrıcalıkları ortadan kaldırabilir. Özelleştirme kamu tekellerini özel tekellere dönüştürebilir. Özelleştirme karşıtlarının ileri sürdükleri bir diğer görüş de, özelleştirmenin yolsuzluklara açık olduğudur. Özelleştirmede çıkar çevreleri korunabileceği ifade edilmektedir. Yapılan araştırmaların çoğu, özelleştirmenin yararlı olduğu yönündedir. Fakat özeleştirmenin kamu yönetimindeki sorunları çözecek sihirli bir formül olmadığı da bir gerçektir. Hizmetler, ister kamu eliyle ister özel sektör tarafından yürütülsün uygulamadan kaynaklanan bazı sorunlar ortaya çıkmaktadır. Özelleştirme uygulamaları iyi kullanılmadığı takdirde, kamu yönetiminin temel sorunları olan kayırma, rüşvet, denetim yetersizliği, zamanlamanın iyi seçilmemesi vb. olumsuzluklar, özelleştirme uygulamalarında da ortaya çıkabilmektedir. Önemli olan uygulamada ortaya çıkan aksaklıkları giderek yönetimin iyi işlemesini sağlamaktır. Özelleştirmenin yararlan olduğu gibi birtakım olumsuzlukları da sözkonusudur. Özelleştirmenin en önemli etkisi çalışanlar üzerinde olmaktadır. İstatistiki veriler, özelleştirmenin istihdamı daralttığı yönündedir. Kamudaki aşın istihdam, kamu özel sektör arasındaki ücret farklılığı ve yüksek işsizlik oranı, ülkemizdeki özelleştirme uygulamalarında, en fazla çalışan kesimin etkilenmesine neden olmaktadır. Bu noktada yapılması gereken, özelleştirmenin yararlarını herkese yayıp, maliyetini belirli bir kesime 131yüklememektir. Faydasında olduğu gibi maliyetini de herkesin paylaşması gerekmektedir. Eğer özelleştirilecek hizmetler iyi tesbit edilir, özelleştirme için en uygun yöntem belirlenir ve özelleştirme sonucu ortaya çıkacak sorunlar asgari düzeye indirilirse, özeleştirme yöntemi, belediye hizmetlerinin yürütülmesinde önemli bir alternatif olabilmektedir. 132
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Belediye hizmetlerinin özelleştirilmesi
Başlık çevirisi yok
ZİYA POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAN HAMAMCI
- Belediye hizmetlerinin özelleştirilmesi
The Privatization of municipality services
RAMAZAN AKCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL GÖRMEZ