Ortaöğretim öğrencilerinin siber zorbalık ile siber dedikodu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationships between cyberbullying and cybergossip levels of secondary school students
- Tez No: 869890
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FUAD BAKİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu araştırmanın amacı ortaöğretim öğrencilerinin siber zorbalık ile siber dedikodu düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Ayrıca bu araştırma kapsamında Siber Dedikodu Ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada iki ayrı araştırma grubu kullanılmıştır. İlk araştırma grubu ile Siber Dedikodu Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış, ikinci araştırma grubu ile de ortaöğretim öğrencilerinin siber zorbalık ile siber dedikodu düzeyleri arasında ilişki incelenmiştir. Birinci araştırma grubunda 351, ikinci araştırma grubunda 767 ortaöğretim öğrencisi yer almıştır. Araştırmada Siber Dedikodu Ölçeği, Siber Zorbalık Ölçeği ve Kişisel Bilgi formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Bulgulara göre dokuz maddeden oluşan Siber Dedikodu Ölçeğinin Türkçe formunun toplam varyansın yaklaşık %61'ini açıkladığı, madde faktör yük değerlerinin .62 ile .84 arasında değiştiği görülmüştür. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı .92, test-tekrar test katsayısı .74 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin doğrulayıcı faktör analizi sonucunda iyi düzeyde uyum iyiliği değerleri verdiği görülmüştür. Katılımcıların siber zorbalık düzeyleri cinsiyete göre siber zorba rolü için erkeklerin lehine farklılaşırken siber mağduriyet ve siber tanık olma rolü için farklılaşmamıştır. Siber zorbalık düzeyi sınıf düzeyine göre farklılaşmamıştır. Siber zorbalık düzeyi sık kullanılan sosyal medya uygulamasına göre siber tanık olma rolü için puan ortalamaları X kullananların WhatsApp kullananlarınkinden yüksek bulunmuştur. Siber dedikodu düzeyi cinsiyete göre erkeklerin lehine farklılaşmıştır. Siber dedikodu düzeyi sınıf düzeyine göre 11. sınıftakilerin puan ortalaması 10. sınıftakilerinkinden yüksek bulunmuştur. Siber dedikodu düzeyi sık kullanılan sosyal medya uygulamasına göre X kullananların puan ortalamaları Instagram ve Youtube kullananlarınkinden yüksek, Youtube kullananların puan ortalamaları Snapchat ve WhatsApp kullananlarınkinden düşük bulunmuştur. Siber zorbalık ile siber dedikodu ve bir günde internette geçirilen süre arasında anlamlı, düşük ve orta düzeyde ilişkiler bulunmuştur. Siber dedikodu ve bir günde internette geçirilen süre siber zorbalık rolünün %26'sını, siber mağduriyet rolünün %20'sini ve siber tanık olma rolünün %22'sini açıklamıştır. Yani siber dedikodu ve bir günde internette geçirilen süre siber zorbalığın siber zorba olma, siber mağdur olma ve siber tanık olma rollerini anlamlı düzeyde yordamıştır. Sonuç olarak bu bulgular Siber Dedikodu Ölçeğinin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Dahası ortaöğretim öğrencilerinin siber dedikodu ve bir günde internette geçirilen sürelerinin artmasının siber zorbalık rolleri düzeylerinin de artmasına katkı sağlamaktadır. Ortaöğretim düzeyinde alınacak önleyici ve geliştirici psikolojik danışma uygulama ve tedbirleri siber zorbalığın azaltılmasında önemli bir rol oynayabilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to investigate the relationship between cyberbullying and cyber gossip levels of secondary school students. Furthermore, the adaptation of the Cyber Gossip Scale into Turkish was conducted within the research. Two separate research groups were utilized in the study. The validity and reliability study of the Cyber Gossip Scale with the first research group and the relationship between cyberbullying and cyber gossip levels of secondary school students with the second research group were examined. The first research group included 351 and the second research group included 767 secondary school students. Cyber Gossip Scale, Cyber Bullying Scale and Personal Information Form were used as data collection tools in the research. According to the findings, it was seen that the Turkish form of the Cyber Gossip Scale, which consists of nine items, explained approximately 61% of the total variance and the item factor loadings ranged between .62 and .84. Cronbach alpha internal consistency coefficient of the scale was calculated as .92 and test-retest coefficient was calculated as .74. It has been observed that the confirmatory factor analysis of the scale provided goodness of fit. While the levels of cyberbullying among participants differ in favor of males for the cyberbully role, they have not differed for cyber victimization and cyber witnessing roles based on gender. Cyberbullying level did not differ according to grade level. The average scores for the role of being a cyber witness for cyberbullying level according to the frequently used social media application were higher for X users than for WhatsApp users. The level of cyber gossip differs in favor of men according to gender. According to the grade level, the mean score of the 11th graders was higher than that of the 10th graders. The level of cyber gossip varies depending on the frequently used social media application; the average scores of those using X are higher than those using Instagram and YouTube, while the average scores of those using YouTube are lower than those using Snapchat and WhatsApp. There were significant, low, and moderate-level relationships found between cyberbullying, cyber gossip, and the time spent on the internet in a day. Cyber gossip and time spent online in a day explained 26% of the cyberbullying role, 20% of the cyber victimization role and 22% of the cyber witnessing role. In other words, cyber gossip and time spent on the internet in a day significantly predicted the roles of being a cyber bully, being a cyber victim and being a cyber witness. In conclusion, these findings show that the Cyber Gossip Scale is both valid and reliable. Moreover, the increase in secondary school students' cyber gossip and time spent on the internet in a day increases their level of cyberbullying roles. Preventive and developmental counseling practices and measures taken at the secondary education level may play an important role in reducing cyberbullying.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim öğrencilerinin siber zorbalık ve internet saldırganlık düzeyleri ile sosyal medyaya ilişkin tutumlarının incelenmesi: Çekmeköy örneği
Investigation of the secondary school students' cyber bullying and aggressiveness on the internet levels towards social media attitudes: Çekmeköy sample
ASLI ÜMMETLER İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA OTRAR
- Ortaöğretim öğrencilerinde siber zorbalığın yordayıcıları olarak çevrimiçi ahlaki çözülme ve akılcı olmayan inançlar
Online moral disengagement and irrational beliefs as predictors of cyberbullying in secondary school students
HÜMEYRA EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUAD BAKİOĞLU
- Lise öğrencilerinde siber zorbalığa maruz kalma ve okula bağlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bolu İli örneği)
Investigation of the relationship between cyber victimization and school attachment among high school students (Example of Bolu province)
AHMET YALDIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT İSKENDER
- Ortaöğretim öğrencilerinin siber zorbalık ve mağduriyet düzeyleri ile internet bağımlılığı ve sosyal medya tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between the level of cyber bullying and victimization, internet addiction and social media attitudes of high school students
ELİF NUR ERGÜDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL KILIÇASLAN ÇELİKKOL
- Ortaöğretim öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyet: Ankara ili örneği
Cyber bullying and cyber victimization in secondary school students: Ankara province sample
GÜLNİHAL TUNCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE SONGÜR