Geri Dön

Biga Çayı Havsası'nın beşeri ve ekonomik coğrafyası

Human and economic geography of the Biga River basins

  1. Tez No: 87024
  2. Yazar: HAYRİ ÇAMURCU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ÖZEY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 502

Özet

xvm ÖZET Bu çalışma bir doktora tezidir. Çalışmamızda Biga Çayı Havzası'mn beşerî ve ekonomik özellikleri ve gelişimi üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Araştırma sahamız kuzeybatı Anadolu'da Marmara Bölgesi'nin Güney Marmara Bölümü'nde yer almaktadır. Biga Yanmadası'nın kuzeydoğusundaki çalışma sahamızın büyük bölümünü Biga Çayı'mn su toplama havzası meydana getirir. Doğu-baü yönünde 45 km. genişliğinde, kuzey-güney yönünde ise 74 km. uzunluğundadır. Biga ve Çan İlçelerinin tamamım kaplar ve 2218 Km2 dir. Kuzeyden güneye doğru gittikçe yükselti artar. En yüksek yeri güneydeki Kocakatran Dağı (1060 m.), en alçak yeri kuzeydeki Marmara Denizi kıyılandır. Demeklö, çalışma sahamız 0-1060 metreler arasında yer alan yerşekülerinden meydana gelmektedir. Sahanın şekillenmesinde akarsular ve volkanizma ile birçok yerde jeolojik ve jeomorfolojik kanıtları görülen genç tektonik hareketlerin önemli rolü olmuştur. Biga Çayı'mn aşağı çığınndaki Biga, Karabiga, Gümüşçay ovaları ve Ece Gölü çevresindeki düzlüklerle Batakovası taban seviyesi ovalarıdır. îç kesimlerdeki düzlükler tektonik çöküntü ovalarının özelliklerini taşırlar. Kuzeydeki alçak sahalar ile güneydeki dağlık alanlar arsında aktif fay hatları uzanmaktadır. Genelde kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan aylar, zaman zaman şiddetli depremlere neden olmaktadır. Marmara Bölgesinde yer alan araştırma sahamız Akdeniz, Karadeniz ve karasal iklimlerin geçiş sahasında yer almasına, rağmen, genelde Akdeniz ikliminin özelliklerini yansıtır. Yıllık ortalama sıcaklıklar 14 °C civarındadır. Yazların kurak, kışların ılık ve yağışlı geçtiği bölgede yıllık yağışlar yükselti veXK bakıya göre değişmekle beraber 750 mm. Dolayındadır. Hakim rüzgar yönü kuzeydoğudan esen poyrazdır. Doğal bitki örtüsü kıyıya yakın yerlerdeki makiler ile dağların yüksek kesimlerindeki nemli ormanlar arasında değişen farklı ve çeşitli bitki topluluklarıdır. Çalışma sahamız çok eskiden beri yerleşim alanıdır. M.Ö. 3000'li yıllardan beri birçok uygarlığa sahne olmuştur. 1350'li yıllarda Türklerin hakimiyetine girmiştir. Günümüzde 2'si şehir (ilçe merkezi), 6'sı belde, 174'ü köy, 5'i köyalü olmak üzere 187 yerleşme ünitesi vardır. Bölgenin toplam nüfusu 127217 kişidir. Nüfusun %39.2'si (49806 kişi) şehirlerde, 60.8'i ( 77411 kişi) köylerde yaşamaktadır. Biga çayı Havzası'ndaki nüfus artış hızı ülkemiz ortalamasının altındadır. Bunun nedenleri doğumların azlığı kadar bölge dışına olan göçlerdir. Bölgenin nüfus yoğunluğu km2 ye 57 kişidir ve ülkemiz ortalamasının altındadır. Sağlık, eğitim, haberleşme ve ulaşım... vb. sosyal hizmetler yönünden gelişmiştir. Okur-yazar oram yüksektir. Bölgede yöre halkına sağlık hizmeti sunan 2 devlet hastanesi, 2 sosyal sigortalar dispanseri, 16 sağlık ocağı, 68 sağhkevi, 1 verem savaş dispanseri vardır. Biga Çayı Havzası'nda halkın büyük çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Tanm modern yöntemlerle yapılır. Ziraî mücadele ve suni gübre kullanımı yaygındır. Mısır ve fasulyede n. ürün ekimi yapılmaktadır. Tarım ürünleri içinde en çok ekilen tahıllardır. Tahılların içinde buğday, pirinç ve mısır yetiştirilir. Sebzecilik yaygın olarak yapılır. Yetiştirilen çeşitli sebzelerin içinde en büyük pay domatese aittir. Endüstri bitkileri içinde en fazla ayçiçeği ekilir. Büyükbaş hayvanların tamamına yakım ıslah edilmiştir. Kümes hayvancılığı Biga çevresinde toplanmıştır. Endüstriyel faaliyetler hızla gelişmektedir. Deri, mobilya, besin, süt veXX süt ürünleri ve toprak sanayileri kurulmuştur. Çan'da kurulmuş bulunan Çanakkale Seramik Fabrikaları ülkemizin önde gelen sanayi kuruluşlarındandır. Dericilik Biga'da toplanmıştır ve 25 'i fabrika, 30'u atölye olmak üzere toplam 55 işyeri vardır. Salça ve domates konservelerin imalini yapan 4 adet fabrika kurulmuştur. 11 adet un fabrikası, 18 adet süt ve süt ürünleri işleyen mandıra vardır, özellikle Biga'da mobilya sanayi gelişmektedir. Biga Osmanlılar devrinden beri yörenin ticaret merkezi olmuştur, bu özelliğini bugünde devam ettirmektedir. Sepetçilik, hasırdan çeşitli ürünler elde etme, el örgüsü çorap ve oya işleri, düriş-nakış, halı ve kilimcilik, ağaç işleri...vb. el sanatları yapılmaktadır. Yağlı güreşlerde giyilen kispetler yalnızca Biga'da üretilmektedir. Havza içinde işletmeye açılmış bulunan madenlerin yanında (linyit, kaolen, kalsit, sileks, kuvars) varlığı tespit edilmekle beraber henüz değerlendirilemeyen yer altı ve yerüstü zenginlikleri mevcuttur. Bu kaynakların harekete geçirilmesiyle bölgenin ülke ekonomisine katkısı daha da artacaktır.

Özet (Çeviri)

XXI ABSTRACT This study is a doctoral thesis examining the social and economic features of the Biga River Basin and its development. The research area is located in the South Marmara section of the Marmara Region in Northwestern Anatolia. The water-gathering basin of the Biga River, which is in the northeast of the Biga Peninsula, occupies the greater of this study. The basin is 45 kilometres wide running in the direction of east-west and 74 kilometres long in the direction of north-south. It covers an area of 2218 square kilometres including the towns of Biga and Çan. Its elevation rises from north to south. The highest point is Kocakatran Dağı (1060 metres) in the south; the lowest is the coast of the Sea of Marmara to the north. Effectively, the area being studied consists of surface features from sea level to a height of 1060 metres. Rivers, volcanic activities and recent techtonic movements, for which there is geological and geomorphological evidence in many places, which played an important role when the area was being formed. The plains of Biga, Karabiga and Gümüşçay in the lower stretches of the Biga River and those in the vicinity of Ece Lake and Batakovasi are lowland plains. The plains in the central part exhibit the features of techtonic subsidence plains. There are active fault lines between the low area in the north and mountainous areas in the south. Fault lines, generally nmning in a northeast- southwest direction, cause severe earthquakes from time to time. Although the research area is in the Marmara Region, in which Mediterranean, Black Sea and continental climates overlap, it generally reflects the characteristics of the Mediterranean climate. The average annual temperaturexxn is approximately 14°C. Summers are dry, winters are warm and in the area which is rainy, the annual rainfall is approximately 750 mm, varying according to altitude and exposure. The dominant wind is from the northeast. The natural plant cover is scrub in areas near the coast and an assortment of species in the area between the upper parts of mountains and wet forests. This area has been settled since ancient times. Many civilisations have established themselves here since 3000 BC. It was conquered by the Turks around 1350. Nowadays there are 187 settlements in total which are categorized administratively into 2 cities, 6 towns, 174 villages and 5 hamlets. The total population of the region is 127,217 persons of whom 39.2% live in cities, 60.8% live in towns and villages. The rate of population increase in the Biga River Basin is below the average in Turkey. This is related to the low birth rate and emigration out of the area. The population density of the region is 57 persons per square kilometre which is below the national average. From the point of view of health, education, communication, transportation and other social amenities it is a developed area. The literacy rate is high. There are 2 state hospitals, 2 social security clinics, 16 health clinics, 68 smaller health climes and a tuberculosis dispensary to serve the health needs of the public. The majority of the population in the Biga River Basin are engaged either in agriculture or animal breeding, carried out with modern fanning methods. The use of pesticides for controlling harmful insects and use of artifical fertilizers is widespread. Corn and beans are sown bi-annually. Among the crops grown, grains are the most prevalent. Among these are wheat, rice and corn. Vegetable growing is common, with tomatoes occupying the greatest share. Among factory-processed plants, sunflowers are the most commonly grown. Almost all of the cattle are improved by selection. Poultryxxm breeding is common in the vicinity of Biga. Industrial activity in the area has been developing rapidly. Leather, furniture, food, dairy products and ceramics industries have been established. The factories of Çanakkale Ceramics in Çan are among the most important established in Turkey. Leather-working is common around Biga; mere are 55 workshops in total of which 25 are factories and 30 workshops. There are 34 factories producing tomato sauce and canned tomatoes, also 1 1 flour mills and 18 dairies. Furniture production has developed particularly in Biga. Biga has been the trading centre of the area since Ottoman times and today retains this characteristic. Other activites include basket-making, assorted hand-made wickerwork products, hand-made socks, embroidery and knitting, rug and carpet making, wood working and other handicrafts. The special garments worn by participants in oily wrestling are produced only in Biga.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    782276

    Tuzla Çayı Havzası'nın (Çanakkale) uygulamalı jeomorfolojisi

    Applied geomorphology of the Tuzla Stream (Canakkale) Basin

    BEGENCH MOVLAMOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BEYHAN ÖZTÜRK

  2. Tez No

    584822

    Biga çayı drenaj havzasının gelişiminde tektonizma etkisinin morfometrik indislerle belirlenmesi

    Determination of the effect of tectonism in the development of the Biga stream drainage basin by morphometric indices

    DERYA ÇAKAROZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BEYHAN ÖZTÜRK

  3. Tez No

    158904

    Biga Çayı Havzası'nda tarım, sanayi, eğitim ilişkisi

    The relations of agriculture industry and education in the Basic of Biga Brook

    AHMET SEZGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. RAMAZAN ÖZEY

  4. Tez No

    238490

    Tuzla Çayı (Gülpınar-Çanakkale) deltası plaj kumlarının ağır mineral içerikleri ve bunların kökeni

    Heavy mineral contents of Tuzla Stream delta dunes (Gülpinar?Çanakkale) and their origin

    CÜNEYT BİRCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Jeoloji MühendisliğiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA BOZCU

  5. Tez No

    793731

    İHA görüntülerinden yararlanarak fotogrametrik yöntemlerle taşkın analizinin yapılması: Çan (Kocabaş) çayı örneği

    Making flood analysis by photogrammetric methods using UAV images: The example of Can (Kocabas) stream

    SERCAN İLHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Jeodezi ve FotogrametriÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT AYDAR

Geri Dön