Alî el-Arabî'nin 'Fethü'l-Aliyyi'l-Kadîr Şerhu Mu'ammeyâti'l-Emîr' isimli eseri (inceleme-metin)
Ali al-Arabi's work 'Fethü'l-Aliyyi'l-Kadîr Şerhu Mu'ammeyâti'l-Emîr' (review-text)
- Tez No: 870266
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİL SERCAN KOŞİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: Belirtilmemiş.
Özet
Eski Türk edebiyatı, var olduğu altı asır boyunca pek çok edebî türü bünyesinde barındırmıştır. Bu türlerin yanında eseri daha anlaşılır kılmak amacıyla çeşitli şerhler kaleme alınmıştır. Muamma şerhleri de bu kapsam alanına girmektedir. Muamma türünün öncüsü olarak kabul edilen İranlı şair Mîr Hüseyin Nişâbûrî bu konuda pek çok muamma yazmıştır. Bu muammaların önemli bir kısmını Esmâ-i Hüsnâ muammaları oluşturmuştur. Mîr Hüseyin'in bu muammalarına Sürûrî, Lami'î ve Emrî gibi birçok şair tarafından şerh yazılmıştır. İşte bunlardan birisi de 16. yüzyılda Ali el-Arabî tarafından kaleme alınan şerh metnidir. Hicri 973/Miladi 1565-66 yılları arasında yazılan bu eser, Esmâ-i Hüsnâ muammalarının şerhini içermektedir. Çalışmamızda, öncelikle giriş kısmında muamma ve Esmâ-i Hüsnâ hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra birinci bölümde Ali el-Arabî ve Mîr Hüseyin'in biyografisi sunulmuştur. İkinci bölümde, eserin şekil, muhteva, dil ve üslup incelemesine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ise eserin latin harfli hâli transkripsiyonlu bir şekilde okuyucunun dikkatine sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Ancient Turkish literature has included many literary genres throughout its six centuries of existence. In addition to these genres, various şerhs have been written to make the work more understandable. Şerhs on riddles also fall within this scope. Mîr Hüseyin of Nishapur, considered a pioneer of the muamma genre, has authored many muammas, a significant portion of which are based on the Most Beautiful Names of Allah. These Muammas have been commented upon by several poets, including Sürûrî, Lami'î, and Emrî. One of these is the commentary text written by Ali el-Arabî in the 16th century. Composed between the Hijri years 973 and the Gregorian years 1565-66, contains şerhs on the Most Beautiful Names of Allah riddles. In this study, the introduction firstly provides information about muamma and the Most Beautiful Names of Allah. Subsequently, the first section discusses the biographies of Ali el-Arabî and Mîr Hüseyin. İn the second part, the work, content language and style analysis of the work is included. The third section presents the work in a transliterated Latin script the attention of the reader.
Benzer Tezler
- Ali el-Kârî'nin Fethu Bâbi'l-İnâye adlı eseri: Genel özellikleri ve satım akdi bölümünün incelenmesi
Ali el-Kârî's work *Fathu Bâbi'l-Inâye*: General features and analysis of the sales contract section
NUREDDİN TORTOP
Doktora
Türkçe
2025
DinAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKİ YAKA
- Şeyhülislam Molla Arab'ın fetva mecmuası (v. 1b-33b) çerçevesinde XV. asır Osmanlı hukuku üzerine gözlemler (Tahlil ve Metin)
Observations on XV. century Ottoman law around Sheikh al-İslam Molla Arab's fatwa collection (f. 1b-33b) (Analysis and Text)
ALİ ÖNCEL
- İslam Hukuk metodolojisinde Ahâd Haber ve Ali el-Kârî'nin Ahâd Habere yaklaşımı (Fethu Bâbi'l-Inaye özelinde)
Al-Khabar al-Ahâd (verbum datum) in the Islamic Jurisprudence and the approach of Ali el-Kârî to the al-Khabar al-Ahâd (Instance of Fethu Bâbi'l-Inaye)
HASAN KAYAPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NASİ ASLAN
- Abdülhak Dihlevî ve hadisçiliği
Abd al-Ḥaqq al-Dehlawī and his methodology in hadith
RAMAZAN ÇOBAN
Doktora
Türkçe
2025
BiyografiMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZŞENEL
- محمد بن قرقماس وتفسيره 'نثر الجمان من فتح الرحمن'(من بداية سورة النَّمل إلى نهاية سورة يسٓ) تحقيقًا وتحليلاً
Muhammed b. Korkmaz'ın 'Nesrü'l-Cümân min Fethi'r-Rahmân' adlı eserinin tahkiki ve incelenmesi (Neml Sûresinin başından Yasin Suresinin sonuna kadar)
ALİ HÜSEYİNOĞLU
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZİYAD RAVAŞDEH