Türkiye'de sakatların sosyal medya kullanım pratikleri: Tarihsel materyalist bir yaklaşım
Social media use of disabled people in Turkey practices: A historical materialist approach
- Tez No: 870734
- Danışmanlar: PROF. DR. BEDRİYE POYRAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 252
Özet
Sosyal medyanın birbirimizle nasıl iletişim kurduğumuz konusunda hayati bir unsur haline geldiği açıktır. Ağlar, akıllı telefonların yaygınlaşması ve artık bu platformların birçoğunun belkemiğini oluşturan sosyal medya uygulamalarının entegrasyonu yoluyla günlük yaşamlarımıza giderek daha fazla entegre olmaktadır. Sosyal medya hayatımızın giderek daha önemli bir parçası haline gelirken, sakat insanlar üzerindeki etkisi büyük ölçüde incelenmemiş durumdadır. Bu nedenle, sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle oluşan süreçlerdeki kullanım pratikleri sakat kullanıcılar özelinde odaklanmayı gerektirmektedir. Tarihsel bir analiz metodolojisini kuramsal çerçesvesinde temel alan bu eleştirel tez, kapitalizmin tarihsel dönemle ilişkili sosyal, ekonomik, politik, kültürel ve entelektüel gelişmelerinin, çağdaş toplumda varlığını sürdüren engelleyici baskı biçimlerinin çoğuna nasıl yol açtığı görüşüne sahiptir. Böylesi bir zeminden hareketle, bu çalışmada, sakatlığın kapitalist politik ve ekonomik ilişkiler çerçevesinde oluştuğu düşüncesiyle hareket etmektedir. Kapitalizm olarak ortaya çıkan tarihi dönemin günümüz toplumunda varlığını sürdüren engelli biçimlerinin çoğuna nasıl yol açtığını incelerken, geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek arasındaki bağlantıları çeken tarihsel bir bakış açısı benimsenmiştir. İlk kısımda, sakatlığa dair sosyal bilimsel bir tartışmanın hangi yaklaşımlar etrafında şekillendiği ve kapitalizm aracılığıyla toplumsal alanda yeti yitimi olan kişilerin engelleyici politikalarla nasıl 'sakat' vatandaşlara dönüştüğü ele alınmaktadır. Sakatlık üzerine kapitalizm eleştirisini gerekli gören bu çalışma tarihsel bir metodoloji ile kapitalizmin doğulundan günümüz yeni iletişim teknolojilerininin yükselişine kuramsal bir seimleme yapmaktadır. İkinci kısım ise mevcut kapitalist toplumsal ilişkiler içerisindeki sakat kişilerin sosyal medya kullanım pratiklerine yönelik alan araştırması bulunmaktadır. 268 Bu çalışmanın ilk araştırma kısmı,derinlemesine görüşme ile veri toplama tekniğine dayanmaktadır. Veriler yüz yüze, derinlemesine görüşme yöntemi ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Görüşmeler, 15 katılımcının demografik bilgileri alındıktan sonra gündelik hayat pratiklerini, kamusal alana katılımlarını, erişim sorunları ve toplumsal hayattaki durumlarını da öğrenmeyi hedeflemiştir. Bu konularda edinilen bilgiler ile sosyal medya kullanım pratiklerinin hayatlarındaki etkilerini de görmemize yardımcı olması amaçlanmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında katılımcılardan rastgele seçilen beş Twitter kullanıcısının Twitter paylaşımlarının incelenmiştir. Bu paylaşımlardan elde edilen nicel veriler ve nitel veriler, sakat bireylerin kullanım pratiklerini toplumsal durumları ile birlikte görme fırsatı sunmuştur. Araştırmanın üçüncü aşamasında ise Maxqda programı aracılığıyla çekilen tweet bilgilerinden oluşmaktadırç Program aracılığıyla 'engelli' ve 'engellilik' kelimeleri taranarak elde edilen tweetler nicel olarak kategorize edilmiştir. Mevcut yeni iletişim teknolojilerinin ve sosyal medyanın potansiyellerini reddetmemekle birlikte kapitalist toplumun yarattığı engelleri aşmada sınırlı kaldığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
It is clear that social media has become a vital element in how we communicate with each other. Networks are increasingly integrated into our daily lives through the proliferation of smartphones and the integration of social media applications that now form the backbone of many of these platforms. While social media is becoming an increasingly important part of our lives, its impact on people with disabilities remains largely unexplored. For this reason, the usage practices in the processes that occur with the introduction of social media into our lives require focusing on disabled users. Based on a historical analysis methodology in its theoretical framework, this critical thesis has a view of how the social, economic, political, cultural and intellectual developments of capitalism associated with the historical period have led to many of the disabling forms of oppression that persist in contemporary society. Starting from such a ground, in this study, he acts with the idea that disability occurs within the framework of capitalist political and economic relations. In examining how the historical period that emerged as capitalism gave rise to many of the forms of disability that persist in today's society, a historical perspective is adopted that draws the connections between the past, present and future. In the first part, it is discussed which approaches a social scientific debate on disability is shaped around and how people with disability in the social field through capitalism turn into 'disabled' citizens with preventive policies. This study, which considers the critique of capitalism on disability necessary, makes a theoretical selection from the birth of capitalism to the rise of today's new communication technologies with a historical methodology. In the second part, there is 262 a field research on the social media usage practices of disabled people in existing capitalist social relations. The first research part of this study is based on in-depth interview data collection technique. Data were collected face-to-face, using in-depth interview method and semi- structured interview form. The interviews also aimed to learn the daily life practices of the 15 participants, their participation in the public sphere, their access problems and their status in social life after the demographic information was obtained. It is aimed to help us see the effects of social media usage practices on their lives with the information gained on these issues. In the second stage of the research, the Twitter shares of five Twitter users randomly selected from the participants were examined. Quantitative and qualitative data obtained from these shares provided the opportunity to see the usage practices of disabled individuals together with their social status. In the third stage of the research, it consists of tweet information captured through the Maxqda program. The tweets obtained by scanning the words 'disabled' and 'disability' through the program were quantitatively categorized. While not rejecting the potentials of existing new communication technologies and social media, it has been seen that it is limited in overcoming the obstacles created by the capitalist society.
Benzer Tezler
- Türkiye'de dijital dizi ve seriyal üretimi üzerine bir alan araştırması: üretim ekiplerinin hiyerarşisi ve iş akışı bağlamında sektörün sorunları
A field study on digital series and serial production in turkey: problems of the sector in the context of hierarchy of production teams and workflow
GÖRKEM KATMER
Doktora
Türkçe
2023
Radyo-Televizyonİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEYHAN KANDEMİR
- Bir siyasal iletişim aktörü olarak yazılı basının kullanımı: 07 Haziran 2015 Genel Seçiminde gazete manşetlerinin analizi
The use of written press as an actor of political communication: Analysi̇s on the headlines of newspapers in the 07 June 2015 General Elections
BÜLENT ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2017
GazetecilikGazi ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KÜÇÜKKURT
- Türkiye'deki Montessori, Waldorf ve Reggio Emilia yaklaşımlarını benimseyen okul öncesi özel kuruluşlar örneğinde görsel sanatlar eğitimi durumunun betimlenmesi
Description of the condition of visual art education status in preschool period in the examples of private instutitions in turkey that apply Montessori, Waldorf and Reggio Emilia approaches
SEMİHA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET KESER
- Dijital sanatlarda etkileşimsellik: Türkiye'de etkileşimsel dijital sanatların konumu üzerine bir inceleme
Interactivity in digital arts: An analyses on interactive digital arts in Turkey
CANAN AKIN
Doktora
Türkçe
2015
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ AYDOĞAN BOSCHELE
- Creative labor in Turkish cultural and creative industries: Istanbul-based visual designers
Türk kültürel ve yaratıcı endüstrilerinde yaratıcı emek: İstanbul-merkezli görsel tasarımcılar
YUNUS EMRE ÖZTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE NAZLI AYTUNA