AB serbest ticaret anlaşmalarının Türkiye dış ticaret hacmine etkileri
The effects of EU free trade agreements on Turkey's foreign trade volume
- Tez No: 871065
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAY TERZİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Uluslararası Ticaret, Uluslararası İlişkiler, Economics, International Trade, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
1980'li yıllarda tüm dünyayı bağlayan küreselleşme süreciyle birlikte ekonomilerin serbestleştirilmesi adına verilen mücadeleler, küresel ticaretin serbestleştirilmesini de beraberinde getirmiş, ticarette serbestleşme gelişmiş, gelişmemiş ülke ayırt etmeksizin tüm ülkelerin temel meselesi haline gelmiştir. Ülkeler ticaretin önündeki engellerin ve kısıtlamaların kaldırılması için başlarda GATT ve Dünya Ticaret Örgütü'nün Çok taraflı anlaşmalarından yararlanmışlar, fakat ilerleyen dönemlerde bu çok taraflı anlaşmaların ve müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmaya başlaması, söz konusu bu anlaşmalardan istedikleri faydayı zaman içerisinde elde etmiş olan ABD, AB gibi gelişmiş ülkelerin anlaşmalara verdikleri desteğin ve ilginin azalması, ticaretin serbestleştirilmesi sürecinde bu anlaşmaların geri plana düşmesine, ülkeler tarafından tercih edilmemesine yol açmıştır. Dünya Ticaret Örgütü'nün çok taraflı anlaşmalarının önem kaybettiği bu süreçte, serbest ticaret anlaşmalarının ortaya çıkması ve bu anlaşmaların çok taraflı anlaşmalara karşı sahip olduğu avantajlar, ülkelerin bu anlaşmalara yönelmelerine neden olmuştur. Bu kapsamda ülkeler ticari faaliyetlerin serbestleştirilmesi, ticaretin önündeki engellerin kaldırılması adına çeşitli ülkelerle ikili serbest ticaret anlaşmaları geliştirmeye başlamıştır. Bu süreçte dünyanın en büyük ekonomik entegrasyonu olan Avrupa Birliği de zaman içinde değişen stratejisi doğrultusunda çok sayıda ülke ile serbest ticaret anlaşması imzalamıştır. Avrupa Birliği'nin çeşitli ülkelerle serbest ticaret anlaşmaları gerçekleştirdiği bu dönemlerde AB ile ekonomik ilişki içerisine girmeye başlayan Türkiye de AB'nin gerçekleştirdiği anlaşmalardan bizzat etkilenmiştir. 1996 yılında Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği'ni oluşturan Türkiye, Gümrük Birliği'ni kuran Ortaklık Konseyi Kararı'nın 16.maddesi gereğince AB'nin tercihli ticaret rejimini kabul etmiş, böylece AB'nin üçüncü ülkelerle gerçekleştirdiği serbest ticaret anlaşmalarını üstlenmiştir. Bu kararın gereği olarak Türkiye'nin AB'nin serbest ticaret anlaşması gerçekleştirdiği ülkelerle belli bir zaman dilimi içerinde anlaşma imzalama yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu doğrultuda Türkiye bugüne kadar çok sayıda ülke ile serbest ticaret anlaşması imzalamıştır. İmzalanan ve yürürlüğe konan bu anlaşmalar ile Türkiye temel olarak yeni pazarlara ulaşmayı ve mevcut ihracat ürünlerinin çeşitlendirmeyi amaçlamıştır. Bu çalışmanın esas hedefi; Avrupa Birliği'nin halihazırda yürürlükte olan ve tamamlanmış serbest ticaret anlaşmalarını, bu anlaşmaların özelliklerini ve Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini derinlemesine incelemektir. Araştırma, AB'nin bu ticaret anlaşmalarını hangi koşullarda imzaladığını ve Türkiye'nin bu anlaşmalardan nasıl etkilendiğini detaylı bir biçimde ele almaktadır. Aynı zamanda, bu ticaret anlaşmalarının Türkiye'nin dış ticaret dengesi, ihracat ve ithalat rakamları ile genel ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini de değerlendirmektedir. Bu analizler neticesinde, AB'nin serbest ticaret politikalarının Türkiye ekonomisine olan olumlu ve olumsuz etkileri detaylı bir şekilde açıklığa kavuşturulacaktır
Özet (Çeviri)
With the globalization process that connected the whole world in the 1980s, the struggles for the liberalization of economies brought along the liberalization of global trade, and trade liberalization has become the main issue of all countries, regardless of whether they are developed or undeveloped countries. Countries initially benefited from the multilateral agreements of the GATT and the World Trade Organization in order to remove barriers and restrictions to trade, but the failure of these multilateral agreements and negotiations in the following periods, and the decline in the support and interest of developed countries such as the USA and the EU, which had achieved the desired benefits from these agreements over time, led to the decline of these agreements in the process of trade liberalization, and they were not preferred by countries. In this process in which the multilateral agreements of the World Trade Organization lost importance, the emergence of free trade agreements and the advantages of these agreements over multilateral agreements caused countries to turn towards these agreements. In this context, countries have started to develop bilateral free trade agreements with various countries in order to liberalize trade activities and remove barriers to trade. In this process, the European Union, the world's largest economic integration, has signed free trade agreements with many countries in line with its changing strategy over time. Turkey, which started to enter into economic relations with the EU during these periods when the European Union concluded free trade agreements with various countries, was also affected by the agreements concluded by the EU. In 1996, Turkey, which established the Customs Union with the European Union, accepted the EU's preferential trade regime in accordance with Article 16 of the Association Council Decision establishing the Customs Union, thus undertaking the EU's free trade agreements with third countries. As a requirement of this decision, Turkey has the obligation to sign agreements with the countries with which the EU has concluded free trade agreements within a certain timeframe. Accordingly, Turkey has signed free trade agreements with a large number of countries. With these agreements signed and put into force, Turkey has mainly aimed to reach new markets and diversify its existing export products. The main objective of this study is to analyze in depth the current and completed free trade agreements of the European Union, their characteristics and their impact on the Turkish economy. The research examines in detail the conditions under which the EU signed these trade agreements and how Turkey has been affected by these agreements. It also evaluates the effects of these trade agreements on Turkey's balance of trade, export and import figures and overall economic growth. As a result of these analyses, the positive and negative effects of the EU's free trade policies on the Turkish economy will be clarified in detail.
Benzer Tezler
- Serbest ticaret anlaşmalarının Türkiye'nin ticaret hacmi üzerine etkileri: Tarım sektörü örneği
The effects of free trade agreements on Turkey's trade volume: Example of agriculture sector
İPEK TÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Ekonomiİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BETÜL GÜR
- Serbest ticaret anlaşmalarının Türkiye'nin dış ticaretine etkileri: Çekim modeli ile bir inceleme
The effects of free trade agreements on Turkey's foreign trade: An investigation with the gravity model
KEZBAN AYRAN CİHAN
Doktora
Türkçe
2022
EkonomiRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA SANDALCILAR
- Uluslararası ticaret üzerine üç deneme
Three essays on international trade
GÖKHAN AKTAŞ
Doktora
Türkçe
2020
Ekonomiİstanbul Gedik ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENSAR YILMAZ
- AB'nin taraf olduğu serbest ticaret anlaşmalarının Türk dış ticaretine etkileri
The effects of the free trade agreements of EU to Turkey foreign trade
ESRA ŞAHANER
- AB ortak ticaret politikasına uyumun hızlandırılmasında Türkiye'nin yeni nesil serbest ticaret anlaşmalarının rolü
The role of Turkey's new generation free trade agreements in accelerating the adoption of EU's common commercial policy
EMRE ORHAN ÖZTELLİ
Doktora
Türkçe
2016
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞRI ERHAN